Οι ασθένειες της Ελιάς την Άνοιξη

Κίνδυνοι από Ακάρεα, Καλόκορη, Μαργαρόνια, Κερκόσπορα, Κυκλοκόνιο , Μπίμπικα , πυρινοτρήτη
https://naturalife24.blogspot.com/2018/03/blog-post.html
Τα ∆ελτία για την ελιά εκδίδονται µε δεδοµένα που ̟προέρχονται α̟πό συγκεκριµένο δίκτυο βιολογικών, φαινολογικών και µετεωρολογικών ̟αρατηρήσεων σε τρεις αντι̟προσω̟ευτικές ζώνες ̟ορωιµότητας: ̟ρώιµη (̟αραλιακή), µεσο̟ρώιµη (ενδοχώρα) και όψιµη (ορεινή). Στις α̟ποφάσεις ̟που λαµβάνετε για την ̟προστασία της καλλιέργειάς σας στηριζόµενοι στις συστάσεις των ∆ελτίων ̟ρέ̟ει να συνεκτιµάτε τις το̟πικές συνθήκες (ανάγλυφο κάθε ̟περιοχής) και την ατοµικότητα του ελαιώνα σας (ηλικία, θρε̟τική κατάσταση, φορτίο ̟παραγωγής, κ.ά).


Η εξέλιξη της βλάστησης είναι όψιμη σε σχέση με τα τελευταία χρόνια. Η φετινή χρονιά ξεκίνησε με φυσιολογικές για την εποχή κλιματολογικές συνθήκες (θερμοκρασίες, βροχοπτώσεις). Υπάρχει όμως μια αθροιστική "συσσώρευση" επίδρασης της ξηρασίας και της ανομβρίας των τελευταίων ετών, ανεπάρκεια θρεπτικών στοιχείων αλλά και χρονίζουσες προσβολές που δεν έτυχαν αντιμετώπισης από πολλίνια (ψώρα) και ακάρεα Eriophyidαe που φαίνεται να συνδέονται με μια γενικότερη επιβάρυνση των ελαιοδέντρων. Σε πολλούς ελαιώνες επίσης εμφανίζονται προσβολές από το μύκητα της κερκόσπορας. Η αντιμετώπιση πρέπει να είναι γενική και στηρίζεται στην ενδυνάμωση της καλλιέργειας (λιπάνσεις, αρδεύσεις) και σε έγκαιρες καταπολεμήσεις.


ΑΚΑΡΕΑ:

Την εποχή αυτή τα ακάρεα Eriophyidae προσβάλλουν τη νέα βλάστηση, ξεκινώντας από τα νεαρά φύλλα και τις ανθοταξίες. Οι προσβολές αναγνωρίζονται στο παλιό φύλλωμα με τη μορφή καστανών ανάγλυφων περιοχών (παραμορφώσεις) στην κάτω επιφάνεια των φύλλων και χλωρώσεων (κιτρίνισμα) αντίστοιχα στην επάνω επιφάνεια.
Οδηγίες: Στις πεσοπρώιμες και στις όψιμες περιοχές συνιστάται ψεκασμός όταν η νέα βλάστηση αποκτήσει μήκος 6 - 8 εκ. (3-4 ζεύγη φύλλων, στάδιο 0 ).

Όπου έχουν παρατηρηθεί σοβαρές προσβολές τα προηγούμενα χρόνια χρειάζεται επανάληψη της επέμβασης λίγο πριν την άνθηση, στο κρόκιασμα (στάδιο Ε). Η επανάληψη ισγύει για όλες τις περιοχές όταν φτάσουν σε αυτό το στάδιο (πρώιρες- μεσοπρώιμες - όψιμες).
Μεγαλύτερη ανάγκη προστασίας έγουν τα νεαρά δέντρα στις νέες Φυτείες, τα φυτώρια και τα αυστηρά κλαδεμένα δέντρα καθώς υψηλοί πληθυσμοί των ακαρέων μπορεί να προκαλέσουν φυλλόπτωση και να επηρεάσουν την ανάπτυξή τους.
Φάρμακα: Παραφινικά λάδια, buprofrezin, abamectin, βρέξιμο θειάφι.


ΚΑΛΟΚΟΡΗ (Calocoris trivialis)
Είναι έντομο πολυφάγο που βρίσκεται στα ζιζάνια και τρέφεται από τα άνθη τους (διανόχορτο, περδικούλι, τσουκνίδα, βρούβα, κ.α.). Περιστασιακά και κατά τόπους ζημιώνει την ανθοφορία της ελιάς προκαλώντας πτώση τμήματος ή ολόκληρης της ανθοταξίας στα ευαίσθητα βλαστικά στάδια: από την ανάπτυξη των ανθοφόρων οφθαλμών μέχρι το κρόκιασμα (στάδια 0, Ό, Ε).
Μέχρι τώρα δεν έχουν παρατηρηθεί σοβαρές ζημιές στις ελιές επειδή φαίνεται να προτιμά την ποώδη βλάστηση για τη διατροφή του, που φέτος είναι εξαιρετικά πλούσια.


Οδηγίες: Διατηρείτε τον χλοοτάπητα τουλάχιστον μέχρι την έναρξη της ανθοφορίας (στάδιο Ε) ή αφήνετε ζώνες ποώδους βλάστησης μέσα στους ελαιώνες.
Οι ψεκασμοί κάλυψης δικαιολογούνται μόνο όταν η ανθοφορία είναι χαμηλή και έχει διαπιστωθεί σημαντική παρουσία του εντόμου στις ανθοταξίες της ελιάς, τινάζοντας τα κλαδιά σε λευκό χαρτί (6-7 άτομα/κλαδί μήκους 50-60 εκ.).
Φάρμακα: Beta-cyfluthrin πριν την ανθοφορία.


ΜΑΡΓΑΡΟΝΙΑ (Palpita unionalis)

Η πτήση της πρώτης ανοιξιάτικης γενιάς έχει ξεκινήσει σε όλες τις περιοχές, πρώιμες, μεσοπρώιμες και όψιμες. Αυτή την περίοδο μπορεί να προκαλέσει αξιόλογη ζημιά καταστρέφοντας την ακραία βλάστηση και τα φύλλα των νεαρών δέντρων σε νέες φυτείες, σε φυτώρια και σε δέντρα ρε αυστηρά ανανεωτικά κλαδέρατα που έγουν άφθονη τρυφερή βλάστηση για μεγάλο μέρος της βλαστικής περιόδου. Στα μεγαλύτερης ηλικίας ελαιόδεντρα η ζημιά δεν είναι συνήθως αξιόλογη.
Οδηγίες: Η αντιμετώπιση αποσκοπεί στην εξόντωση των νεαρών προνυμφών που προσβάλλουν τη νεαρή βλάστηση.
Ενδεικτικές ημερομηνίες επέμβασης:
—Πρώιμες περιοχές: 13 - 15 Απριλίου
—Μεσοπρώιμες και όψιμες περιοχές: 19 - 22 Απριλίου
Φάρμακα: Deltamethrin, lambda-cyhalothrin + thiamethoxan.


ΚΕΡΚΟΣΠΟΡΑ (Pseudocerco spora cladosporioides) & ΚΥΚΛΟΚΟΝΙΟ (Spilocaea oleaginea)
Τη χρονιά που πέρασε σε πολλές περιοχές σημειώθηκαν προβλήματα προσβολής από τις δύο μυκητολογικές ασθένειες, οι οποίες μειώνουν την παραγωγή προκαλώντας αποφύλλωση και εξασθένιση των ελαιοδέντρων και υποβαθμίζουν την ποιότητα του ελαιολάδου. Σημειώνεται ότι αναπτύσσονται κυρίως σε περιοχές με αυξημένη υγρασία.

Οδηγίες: Η καταπολέμηση στοχεύει στην προστασία της νέας βλάστησης.
- Στις μεσοπρώιμες και στις όψιμες περιοχές, όπου διαπιστώνετε προσβεβλημένο παλαιό φύλλωμα και αποφύλλωση να γίνει προληπτικός ψεκασμός με χαλκούχα και άλλα εγκεκριμένα μυκητοκτόνα όταν η νέα βλάστηση βρίσκεται στα 2-5εκ.

Φάρμακα: Χαλκούχα μυκητοκτόνα, difenoconazole, dodine, trifloxystrobin, tebuconazole+ trifloxystrobin, kresoxim-methyl, pyraclostrobin μόνο επιτραπέζιες, macnozeb εκτός ποικιλιών Κορωνέικη και Καλαμών.
Αποφύγετε αυστηρά τη χρήση χαλκού κατά την άνθιση, (ο χαλκός χρησιμοποιείται μέχρι και το στάδιο Ε).
-Χρησιμοποιείτε μόνο φυτοπροστατευτικά σκευάσματα εγκεκριμένα για την καλλιέργεια. Διαβάζετε προσεκτικά τις οδηγίες στις ετικέτες των σκευασμάτων και φροντίζετε να τηρούνται αυστηρά για να αποφύγετε κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον.

-Μη ψεκάζετε όταν οι καιρικές συνθήκες δεν ευνοούν τους ψεκασμούς, πχ. με παρουσία ανέμου.
-Οι επεμβάσεις με χαλκούχα σκευάσματα συνιστούν προληπτική αντιμετώπιση και έχουν δράση προστατευτική. Παρακολουθώντας τα δελτία καιρού, φροντίζετε ώστε να μην αποπλυθεί το χαλκούχο ψεκαστικό διάλυμα από βροχές.

Προσφορές σε ποιοτικά προϊόντα:

Καρκίνωση (Pseudomonas savastanoi)
Η ασθένεια οφείλεται σε βακτήριο που προσβάλει τα πληγωμένα δέντρα ξεκινώντας από πληγές που προκαλούνται από το ράβδισμα, κλάδεμα, παγετό, χαλάζι, δυνατό άνεμο και ευνοείται ιδιαίτερα από βροχερό καιρό. Το χαρακτηριστικότερο σύμπτωμα είναι η δημιουργία όγκων στους βλαστούς και τους βραχίονες.

Συμπτώματα: Ασθένεια που οφείλεται σε βακτήριο και εκδηλώνεται με το σχηματισμό εξογκωμάτων (καρκινώματα) στα κλαδιά, στα φύλλα, στους βραχίονες και στον κορμό των ελαιοδέντρων.

Συνθήκες ανάπτυξης ασθένειας: Τα δέντρα μολύνονται από μη επουλωμένες πληγές, συνήθως από ράβδισμα, κλάδεμα ή μετά από παγετό, χαλάζι ή δυνατό άνεμο εφόσον επικρατεί υγρός ή βροχερός καιρός. Η ποικιλία Κορωνέϊκη είναι πολύ ευαίσθητη στο βακτήριο.

Συμβουλές:

Η καρκίνωση αντιμετωπίζεται με προληπτικά μέτρα:
  • Αποφεύγετε ράβδισμα και κλάδεμα των δέντρων με βροχερό καιρό.
  • Εφαρμογή προλη̟τικού ψεκασμού με εγκεκριμένο χαλκούχο σκεύασμα αμέσως μετά από ράβδισμα, κλάδεμα, παγετό ή χαλάζι.
  • Η αφαίρεση των προσβεβλημένων κλαδιών πρέπει να γίνεται κατά τη διάρκεια ξηρών περιόδων για να αποφεύγονται νέες μολύνσεις και τα κλαδιά να απομακρύνονται και να καταστρέφονται.
  • Τα εργαλεία κλαδέματος να απολυμαίνονται συστηματικά.
  • Στη σύσταση νέου ελαιώνα να αποφεύγεται η πυκνή φύτευση και να χρησιμοποιούνται δενδρύλλια απαλλαγμένα από την ασθένεια.
Συνιστάται το κλάδεμα να γίνεται με ξηρό καιρό, να αφαιρούνται, να απομακρύνονται και να καίγονται οι προσβεβλημένοι βλαστοί. Τα εργαλεία κλαδέματος να απολυμαίνονται τακτικά, οι μεγάλοι όγκοι να αφαιρούνται με μαχαιρίδιο και η πληγή να επαλείφεται με βορδιγάλειο πάστα. Μετά το κλάδεμα να γίνεται ψεκασμός με ένα χαλκούχο μυκητοκτόνο

Καπνιά (Capnodium olaeoprhilum)
Συμπτώματα: Κλαδιά και φύλλα καλύπτονται από μαύρο στρώμα καπνιάς που δυσχεραίνει τις φυσιολογικές λειτουργίες (αναπνοή, διαπνοή, φωτοσύνθεση). Πρόκειται για μύκητα που αναπτύσσεται πάνω στις μελιτώδεις εκκρίσεις εντόμων, κυρίως του λεκανίου.
Συνθήκες ανάπτυξης ασθένειας: Ευνοείται σε υγρές περιοχές και σε ελαιώνες με πυκνή βλάστηση.
Συμβουλές:
Η καπνιά περιορίζεται κυρίως με την καταπολέμηση του λεκανίου την κατάλληλη εποχή αλλά και με κλάδεμα για καλό φωτισμό και αερισμό του εσωτερικού της κόμης των δέντρων. Μετά τη συγκομιδή συνιστάται μια επέμβαση με χαλκούχο σκεύασμα.
Σε δενδροκομεία που είχαν προσβληθεί την περασμένη χρονιά από κοκκοειδή έντομα και έχει αναπτυχθεί καπνιά (μαυρίλα), να γίνει κατάλληλο κλάδεμα αραίωσης της κόμης και ψεκασμός με τα χαλκούχα φάρμακα που αναφέρθηκαν παραπάνω για το κυκλοκόνιο.

Δείτε περισσότερες ασθένειες στο βιβλίο:






SOS !!! Άμεσες Δράσεις στα βλαστικά στάδια ελιάς (Ποικιλία Κορωνέϊκη): 

Πρώιµες περιοχές:

Ολοκληρώθηκε το βλαστικό στάδιο της καρπόδεσης (στάδιο H)- µικροί καρποί µεγέθους κόκκου σταριού (στάδιο Ι). Παρατηρείται ανοµοιόµορφη και συχνά ατελής καρπόδεση και περιορισµένη καρποφορία συνέπεια των αρνητικών επιδράσεων που έχουν δεχτεί οι ελιές από τις έντονα ξηροθερµικές κλιµατικές συνθήκες.

Mεσοπρώιµες περιοχές:

Πτώση πετάλων (στάδιο G) – Kαρπόδεση (στάδιο H).

Όψιµες περιοχές:

Άνθηση (στάδιο F1).

Π Ρ Ω Ι Μ Ε Σ    Π Ε Ρ Ι Ο Χ Ε Σ

Π Υ Ρ Η Ν Ο Τ Ρ Η Τ ΗΣ (Prays oleae): 

Η πτήση της καρπόβιας γενιάς στις παραλιακές και στις πρώιµες περιοχές ξεκίνησε τέλη Απριλίου. Έχουν παρατηρηθεί ωοτοκίες στους µικρούς καρπούς. Οι νεαρές προνύµφες εισέρχονται στον καρπό από τον κάλυκα όπου βρίσκονταν τα αυγά και στη συνέχεια αναπτύσσονται στον πυρήνα.
Οι προσβεβληµένοι καρποί ξηραίνονται, µαυρίζουν και πέφτουν πριν την συγκοµιδή. Οδηγίες:
Συστήνεται ψεκασµός µε εγκεκριµένα εντοµοκτόνα κατά των νεαρών προνυµφών πριν µπουν µέσα στον καρπό. Μεγαλύτερη ανάγκη καταπολέµησης έχουν οι ελαιώνες χαµηλής καρποφορίας.
 − Παραλιακές και πρώιµες περιοχές: 10 – 13 Μαΐου.

Συστάσεις:

Επιλέγοντας κατάλληλο σκεύασµα µε αυτή την επέµβαση αντιµετωπίζετε τον ρυγχίτη και την κηκιδόµυγα των βλαστών που πέρυσι σηµείωσαν σοβαρές προσβολές σε ορισµένες περιοχές.
Επίσης αντιµετωπίζετε συνδυασµένα ακάρεα ή κοκκοειδή µε προσθήκη παραφινικού λαδιού αρκεί οι θερµοκρασίες να µην είναι µεγαλύτερες των 300 C .
Για τις µεσοπρώιµες και τις όψιµες περιοχές θα δοθούν οδηγίες σε επόµενο δελτίο.

Ενηµέρωση:

Στις Π.Ε. Χανίων και Λασιθίου τα δεδοµένα των συλλήψεων του εντόµου λαµβάνονται µε την συνεργασία της ∆ΑΟΚ Χανίων και της Α.Ε.Σ. Ένωση Μεραµβέλλου Α.Ε.

Ρ Υ Γ Χ Ι Τ Η Σ  ( µπίµπικας ) (Rhynchites cribripennis):

Μικρό σκαθάρι µεγέθους 0,5 εκ. χρώµατος κεραµιδί µε χαρακτηριστικό ρύγχος που τρέφεται στους νεαρούς καρπούς. Τα τελευταία χρόνια έχει σηµειώσει εξάρσεις πληθυσµών κατά περιοχές και έχει προξενήσει σηµαντικές προσβολές στην παραγωγή.
Τα ακµαία είτε για να τραφούν είτε για να ωοτοκήσουν σχηµατίζουν µε το ρύγχος τους τρύπες µορφής «κρατήρα» πάνω στην επιφάνεια των καρπών. Οι προνύµφες αναπτύσσονται µέσα στον πυρήνα προξενώντας πρόωρη καρπόπτωση.

Οδηγίες:

−Στους ελαιώνες πρώιµων περιοχών µετά την ολοκλήρωση της καρπόδεσης συστήνεται συχνός έλεγχος της πυκνότητας πληθυσµού µε τίναγµα των κλαδιών πολύ νωρίς το πρωί πάνω σε λευκή επιφάνεια.
Αν καταµετρήσετε περισσότερα από 3 - 4 ακµαία χρειάζεται καταπολέµηση όπως και αν διαπιστώσατε ζηµιά στην παραγωγή τα δύο τελευταία χρόνια.
Συστήνεται συνδυασµένη αντιµετώπιση µε τον πυρηνοτρήτη.

Ω Τ Ι Ο Ρ Υ Γ Χ Ο Σ (Otiorrynchus cribricollis) :

Μικρό νυχτόβιο σκαθάρι που κρύβεται την ηµέρα µέσα στο χώµα και τη νύχτα ανεβαίνει στα δέντρα από τον κορµό. Προκαλεί χαρακτηριστικά περιφερειακά πριονωτά φαγώµατα στα φύλλα και πτώση των καρπών µαζί µε τον ποδίσκο ή πτώση µέρους του τρυφερού βλαστού.

Οδηγίες:

Σε ελαιώνες πρώιµων περιοχών µε ιστορικό προσβολών συστήνεται επέµβαση ή συνδυασµένη αντιµετώπιση µε τον πυρηνοτρήτη ψεκάζοντας επιπλέον τον λαιµό και τον κορµό των δέντρων.

Α Κ Α Ρ Ε Α : (Eriophyidae)

Οδηγίες :

Στις πρώιµες περιοχές συστήνεται ψεκασµός των νεαρών κυρίως δέντρων που παρουσιάζουν προσβολή από τα ακάρεα Εriophyidae στο διάστηµα: 10 - 13 Μαΐου.

Π Ο Λ Λ Ι Ν Ι Α: (Pollinia pollini)

Α Σ Π Ι Δ Ι Ω Τ Ο Σ : (Aspidiotus nerii)

Π Α Ρ Λ Α Τ Ο Ρ Ι Α : (Parlatoria oleae)

Τα τελευταία χρόνια η πολλίνια εξελίσσεται σε σοβαρό εχθρό της ελιάς καθώς οι ξηροθερµικές συνθήκες ευνοούν την ανάπτυξή της. Είναι κοκκοειδές (ψώρα) γκρίζου χρώµατος, εγκαθίσταται σε σχισµές και σκασίµατα του φλοιού λεπτών κλαδιών που προκαλούνται από φυσικά αίτια, από άλλα έντοµα όπως οι σχισµές ωοτοκίας των τζιτζικιών που παρουσίασαν έξαρση τη χρονιά που πέρασε ή από χειρισµούς (κλάδεµα, χτυπήµατα, εργαλεία). Προκαλεί ακανόνιστη και ασθενική βλάστηση, µειωµένη καρποφορία και νέκρωση των λεπτών κλαδιών. Οι προσβολές χρόνο µε το χρόνο επεκτείνονται και αποδυναµώνουν τον ελαιώνα προκαλώντας ξηράνσεις κλαδιών στις ποδιές των δέντρων.

Οδηγίες:

Η αντιµετώπιση των κοκκοειδών επιτυγχάνεται κυρίως µε καλλιεργητικές φροντίδες που σκοπό έχουν τη βελτίωση της ζωτικότητας των δέντρων (αφαίρεση και αποµάκρυνση προσβεβληµένων κλαδιών, διατήρηση καλής θρεπτικής κατάστασης). Η χηµική αντιµετώπιση, όπου κρίνεται απαραίτητη, συµπληρώνει τις καλλιεργητικές φροντίδες.

 Χρόνος επέµβασης:

− Πρώιµες περιοχές: 10 - 13 Μαΐου.
Να προτιµηθούν τα παραφινικά λάδια έχοντας υπόψη να µην ξεπερνούν οι θερµοκρασίες τους 30οC.

Δείτε εδώ το Δελτίο Γεωργικών Προειδοποιήσεων

  • Λίστες των εγκεκριµένων εντοµοκτόνων και ακαρεοκτόνων για τη χρονιά που διανύουµε.
  • Χρησιµοποιείτε µόνο φυτοπροστατευτικά σκευάσµατα εγκεκριµένα για την καλλιέργεια.
  • Διαβάζετε µε προσοχή τις οδηγίες στην ετικέτα συσκευασίας και φροντίζετε να τηρούνται αυστηρά αποφεύγοντας κινδύνους στην ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ:

Τα Δελτία για την ελιά εκδίδονται µε δεδοµένα που προέρχονται από συγκεκριµένο δίκτυο βιολογικών, φαινολογικών και µετεωρολογικών παρατηρήσεων σε τρεις αντιπροσω̟ευτικές ζώνες πρωιµότητας: Πρώιµη (παραλιακή), µεσοπρώιµη (ενδοχώρα) και όψιµη (ορεινή).
Στις αποφάσεις που λαµβάνετε για την προστασία της καλλιέργειάς σας στηριζόµενοι στις συστάσεις των Δελτίων πρέπει να συνεκτιµάτε τις τοπικές συνθήκες (ανάγλυφο κάθε περιοχής) και την ατοµικότητα του ελαιώνα σας (ηλικία, θρεπτική κατάσταση, φορτίο παραγωγής, κ.ά).
---------------------------


Σχετικά Άρθρα:
Κ65
Κ2  ΕΛΙΑ
Κ15
215 ΕΛΙΑ ΚΛΑΔΕΜΑ 
180 ΕΛΙΑ ΕΧΘΡΟΙ 

Κ24
111 ΕΛΙΑ ΕΧΘΡΟΙ 
Δείτε επισης 

Πηγή 

Δημοσίευση σχολίου

Νεότερη Παλαιότερη

SUBSCRIBE & FOLLOW

Blog News: Μόλις αποκτήσαμε NEA Ειδησεογραφική Εφημερίδα με News Clips Πρώτης Γραμμής » ΕΔΩ

Blog News: Mπορείτε να γίνετε Ενεργό μέλος της ομάδας Naturalife, κάνετε ερωτήσεις, απαντήσετε σε ερωτήσεις, ανεβάστε άρθρα φωτογραφίες και video κάντε εγγραφή » ΕΔΩ 

Όροι χρήσης - Terms of use - Privacy Policy

Προσοχή οι πληροφορίες που δημοσιεύονται αφορούν συνδέσμους βιβλίων και Ιστοσελίδων για βότανα και διατροφή που υπάρχουν στο διαδίκτυο εμείς ούτε είμαστε αρμόδιοι ούτε προτείνουμε και ουδεμία ευθύνη φέρομε για τη χρήση τους, παρακαλούμε για περισσότερες πληροφορίες απευθυνθείτε στους αρμόδιους Ιατρούς, και τους συγγραφείς των βιβλίων και των άρθρων. Και ειδικά σε σοβαρά θέματα υγείας πάρτε άμεσα οδηγίες ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΜΟΝΟ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΡΜΟΔΙΟ ΘΕΡΑΠΩΝ ΙΑΤΡΟ ο οποίος είναι ο μόνος κατάλληλος να κρίνει πως θα πρέπει να συνδυαστεί η φαρμακευτική αγωγή με τη διατροφή. Σε κάθε περίπτωση, προτού αποφασίσετε να δοκιμάσετε οποιαδήποτε εναλλακτική δίαιτα ή μέθοδο καταπολέμησης κάποιας ασθένειας/πάθησης, είναι σώφρον να επικοινωνήσετε πρώτα με τον *προσωπικό σας ( *θεράπων ) ιατρό, ο οποίος θα σας συμβουλέψει κατάλληλα. Προσοχή μην χρησιμοποιήσετε κάποιο βότανο ή έλαιο στο οποίο είστε αλλεργικοί. Ενώ ποτέ δεν πρέπει να ξεπερνάτε τις δοσολογίες ( συμβουλευτείτε μόνο Ειδικό ). Προσοχή στην εγκυμοσύνη και στο θηλασμό πριν τη χρήση βοτάνων πάρτε άμεσα οδηγίες αποκλειστικά και μόνο από γυναικολόγο σας. Παρακαλούμε διαβάστε τους Όρους χρήσης , σύμφωνα με τον Νόμο Ν.2121/1993 περί πνευματικών δικαιωμάτων και ποιες δημοσιεύσεις υπάγονται στις εξαιρέσεις του