Τα νοσήματα που μεταδίδονται από τα ζώα γενικά στον άνθρωπο ΄ονομάζονται"Ζωονόσοι" ή "Ζωοανθρωπονόσοι". Επειδή με τον όρο "Ζωονόσος" μπορεί να γίνει σύγχυση με τις ασθένειες που προσβάλλουν τα ζώα, στην Κτηνιατρική χρησιμοποιούμε συνήθως τον όρο "Ζωοανθρωπονόσος" για να περιγράψουμε τα νοσήματα που μεταδίδονται από τα ζώα στον άνθρωπο.
1. Άμεσα: Δηλαδή με την άμεση επαφή του ανθρώπου με το λοιμογόνο παράγοντα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα άμεσης μετάδοσης ζωοανθρωπονόσους, αποτελεί η λύσσα, η οποία μεταδίδεται στον άνθρωπο όταν ένα λυσσασμένο σκυλί δαγκώνει έναν άνθρωπο. Τότε, ο ιός της λύσσας, που υπάρχει στο σάλιο του σκύλου, μπαίνει μέσα στο σώμα του ανθρώπου, μέσω του τραύματος και προκαλεί τη νόσο στον άνθρωπο.
2. Έμμεσα: Εδώ η μετάδοση του νοσογόνου παράγοντα γίνεται μετά από έμμεση επαφή του ανθρώπου με την πηγή της μόλυνσης.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα έμμεσης μετάδοσης ζωοανθρωπονόσους, αποτελεί η εχινοκοκκίαση. Νοσογόνος παράγοντας για τον άνθρωπο είναι τα αυγά του εχινόκοκκου, τα οποία υπάρχουν σε αφθονία μέσα στα κόπρανα του μολυσμένου σκύλου. Τα αυγά αυτά, αφού βγουν στο περιβάλλον με τα κόπρανα του σκύλου, διασπείρονται και κολλούν στο τρίχωμα του ζώου, και με τον αέρα ή τις μύγες μολύνουν τα λαχανικά, το ελεύθερο νερό και γενικά όλο το περιβάλλον. Ο άνθρωπος μολύνεται όταν καταναλώνει μολυσμένες τροφές, κυρίως ωμά λαχανικά, ή όταν τρώει με άπλυτα χέρια, όταν προηγουμένως έχει έλθει σε επαφή με μολυσμένο τρίχωμα ζώου. Άλλοι τρόποι έμμεσης μετάδοσης είναι η κατανάλωση άψητου ή ατελώς μαγειρευμένου κρέατος, άβραστου ή απαστερίωτου γάλακτος κλπ.
Αιτιολογία ζωοανθρωπονόσων
Οι ζωοανθρωπονόσοι οφείλονται σε μικρόβια, ιούς, μύκητες, παράσιτα κλπ.
Τρόπος μετάδοσης των ζωοανθρωπονόσων
Ο λοιμογόνος παράγοντας που προκαλεί τις ζωοανθρωπονόσους, μπορεί να μεταδοθεί στον άνθρωπο με τους παρακάτω τρόπους:1. Άμεσα: Δηλαδή με την άμεση επαφή του ανθρώπου με το λοιμογόνο παράγοντα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα άμεσης μετάδοσης ζωοανθρωπονόσους, αποτελεί η λύσσα, η οποία μεταδίδεται στον άνθρωπο όταν ένα λυσσασμένο σκυλί δαγκώνει έναν άνθρωπο. Τότε, ο ιός της λύσσας, που υπάρχει στο σάλιο του σκύλου, μπαίνει μέσα στο σώμα του ανθρώπου, μέσω του τραύματος και προκαλεί τη νόσο στον άνθρωπο.
2. Έμμεσα: Εδώ η μετάδοση του νοσογόνου παράγοντα γίνεται μετά από έμμεση επαφή του ανθρώπου με την πηγή της μόλυνσης.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα έμμεσης μετάδοσης ζωοανθρωπονόσους, αποτελεί η εχινοκοκκίαση. Νοσογόνος παράγοντας για τον άνθρωπο είναι τα αυγά του εχινόκοκκου, τα οποία υπάρχουν σε αφθονία μέσα στα κόπρανα του μολυσμένου σκύλου. Τα αυγά αυτά, αφού βγουν στο περιβάλλον με τα κόπρανα του σκύλου, διασπείρονται και κολλούν στο τρίχωμα του ζώου, και με τον αέρα ή τις μύγες μολύνουν τα λαχανικά, το ελεύθερο νερό και γενικά όλο το περιβάλλον. Ο άνθρωπος μολύνεται όταν καταναλώνει μολυσμένες τροφές, κυρίως ωμά λαχανικά, ή όταν τρώει με άπλυτα χέρια, όταν προηγουμένως έχει έλθει σε επαφή με μολυσμένο τρίχωμα ζώου. Άλλοι τρόποι έμμεσης μετάδοσης είναι η κατανάλωση άψητου ή ατελώς μαγειρευμένου κρέατος, άβραστου ή απαστερίωτου γάλακτος κλπ.
Can Humans Get PARASITES From DOGS? - Zoonotic Diseases
Οι σοβαρότεροι Ζωοανθρωπονόσοι που μεταδίδονται από το σκύλο στον άνθρωπο και ενδημούν στη χώρα μας.
1. ΛΥΣΣΑ
Υπεύθυνος για την αρρώστια αυτή είναι ο ιός της λύσσας.
Η λύσσα έχει εξαλειφθεί από την Ελλάδα, εξακολουθεί όμως να υπάρχει σε γειτονικές χώρες (ιδίως την Τουρκία) και στην κεντρική Ευρώπη. Να σημειωθεί ότι η λύσσα των άγριων θηλαστικών (αλεπούδες, τσακάλια) της κεντρικής Ευρώπης, μετακινείται κάθε χρόνο νοτιότερα κατά 20 χιλιόμετρα το χρόνο. Στη χώρα μας, το τελευταίο κρούσμα λύσσας στον άνθρωπο παρουσιάστηκε το 1975 και το τελευταίο κρούσμα λύσσας σε σκύλο το 1985.
Από αυτά προκύπτει ότι δεν πρέπει με κανένα τρόπο να επαναπαυόμαστε, σε ότι αφορά τη λύσσα, γιατί υπάρχει πάντοτε ο κίνδυνος εισόδου της αρρώστιας στη χώρα μας από τις γειτονικές χώρες, κυρίως με τα άγρια θηλαστικά.
Συμπτώματα της λύσσας στο σκύλο: Ο σκύλος, όταν μολυνθεί από λύσσα, αλλάζει συμπεριφορά, αποφεύγει τους ανθρώπους, κρύβεται σε σκοτεινά μέρη, γαυγίζει χωρίς λόγο, ερεθίζεται εύκολα από το φως και το θόρυβο, δεν τρώει και δαγκώνει αντικείμενα, όπως ξύλα, πέτρες, μέταλλα και άλλα. Δεν μπορεί να σταθεί εύκολα στα πόδια του και η ουρά του συνήθως είναι κρεμασμένη ανάμεσα στα σκέλη του.
Τα λυσσασμένα σκυλιά επιτίθενται συχνά και χωρίς λόγο και δαγκώνουν ανθρώπους και άλλα ζώα, ακόμη και το ίδιο τους το αφεντικό. Επίσης, είναι πιθανόν να χαθούν και να περιφέρονται σε μικρή απόσταση γύρω από το σπίτι τους, χωρίς να μπορούν να γυρίσουν σ' αυτό.
Άλλες φορές, τα μάτια τους είναι κόκκινα και από το στόμα τους τρέχουν σάλια, ενώ η όψη τους είναι πολύ άγρια.
Προφύλαξη: Συνιστάται ο προληπτικός αντιλυσσικός εμβολιασμός όλων των σκύλων, ιδιαίτερα αυτών που περιφέρονται ελεύθερα, όπως οι κυνηγετικοί και οι ποιμενικοί, ενώ επιβάλλεται ο εμβολιασμός στις παραμεθόριες περιοχές και ιδίως σ' αυτές που συνορεύουν με την Τουρκία.
Σε περίπτωση που δαγκωθεί κάποιος άνθρωπος από σκύλο, από οποιονδήποτε σκύλο, πρέπει άμεσα να απευθυνθεί στο πλησιέστερο κρατικό Νοσοκομείο ή Κέντρο Υγείας και να εξακριβώσει τον ιδιοκτήτη του ζώου και να το αναφέρει στην πλησιέστερη Κτηνιατρική Υπηρεσία ή στο Αστυνομικό Τμήμα. Το ζώο που δάγκωσε τίθεται υποχρεωτικά σε κτηνιατρική παρακολούθηση για 15 ημέρες μήπως παρουσιάσει συμπτώματα ύποπτα λύσσας.
΄Εχει διαπιστωθεί ότι ένα μολυσμένο από λύσσα ζώο μπορεί να μεταδώσει τον ιό της λύσσας μια περίπου εβδομάδα προτού αρχίσουν τα πρώτα συμπτώματα της αρρώστιας. Για περισσότερη ασφάλεια, ο χρόνος παρακολούθησης του ύποπτου ζώου διπλασιάζεται και ορίζεται από τη νομοθεσία στις 15 ημέρες.
2. ΛΕΠΤΟΣΠΕΙΡΩΣΗ
Οφείλεται σε ένα μικρόβιο που ονομάζεται Λεπτόσπειρα (Leptospira sp.). Υπεύθυνα για τη νόσο είναι τα μικρόβια L. canicola και κυρίως η L. icterohaemorragiae.
Στο σκύλο προσβάλει κυρίως τα νεφρά και προκαλεί συνήθως συμπτώματα νεφρικής ανεπάρκειας (πυρετός, πόνοι στην περιοχή των νεφρών, αιμορραγικοί βλεννογόνοι).
Ο άνθρωπος μολύνεται κυρίως από τα ούρα των μολυσμένων σκύλων.
Στον άνθρωπο, η περίοδος επώασης κυμαίνεται μεταξύ 4 - 19 (συνήθως 10) ημερών και προκαλεί πυρετό, πονοκέφαλους, ρίγη, αδιαθεσία, εμετό και μυϊκούς πόνους.
Προφύλαξη: Συνιστάται ο προληπτικός εμβολιασμός των σκύλων με το αντίστοιχο εμβόλιο. Υπάρχουν μονοδύναμα και πολυδύναμα εμβόλια κατά της λεπτοσπείρωσης.
Λεπτοσπείρωση από μολυσμένα ούρα κατοικίδιων ζώων
Το leptospira είναι ένα βακτήριο στα ούρα μολυσμένων ζώων όπως σκυλιά, ποντίκια, αρουραίοι και σκίουροι. Μπορεί να μεταδοθεί στον άνθρωπο μέσω της άμεσης ή έμμεσης επαφής με μολυσμένα ούρα. Το βακτήριο μπορεί να επιβιώσει στο νερό, ή στο έδαφος για εβδομάδες έως και μήνες. Αν ο σκύλος σας περνά μέσα από την αυλή, όπου υπάρχουν μολυσμένα ούρα και στη συνέχεια έρχεται μέσα στο σπίτι, μπορεί να μεταφέρει το βακτήριο και να πάθετε λεπτοσπείρωση. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πυρετό, εμετό, ρίγη και εξάνθημα, ενώ μπορεί να οδηγήσει σε νεφρική ανεπάρκεια αν δεν αντιμετωπιστεί. Είναι θεραπεύσιμη ασθένεια με αντιβιοτική αγωγή (δοξυκυκλίνη ή πενικιλίνη) και αν αντιμετοπιστεί έγκαιρα δεν θα προκαλέσει βλάβες σε ζωτικά όργανα
Το leptospira είναι ένα βακτήριο στα ούρα μολυσμένων ζώων όπως σκυλιά, ποντίκια, αρουραίοι και σκίουροι. Μπορεί να μεταδοθεί στον άνθρωπο μέσω της άμεσης ή έμμεσης επαφής με μολυσμένα ούρα. Το βακτήριο μπορεί να επιβιώσει στο νερό, ή στο έδαφος για εβδομάδες έως και μήνες. Αν ο σκύλος σας περνά μέσα από την αυλή, όπου υπάρχουν μολυσμένα ούρα και στη συνέχεια έρχεται μέσα στο σπίτι, μπορεί να μεταφέρει το βακτήριο και να πάθετε λεπτοσπείρωση. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πυρετό, εμετό, ρίγη και εξάνθημα, ενώ μπορεί να οδηγήσει σε νεφρική ανεπάρκεια αν δεν αντιμετωπιστεί. Είναι θεραπεύσιμη ασθένεια με αντιβιοτική αγωγή (δοξυκυκλίνη ή πενικιλίνη) και αν αντιμετοπιστεί έγκαιρα δεν θα προκαλέσει βλάβες σε ζωτικά όργανα
3. ΥΕΡΣΙΝΙΩΣΗ
Οφείλεται σε μικρόβια του γένους Yersinia .
Στο σκύλο προκαλεί συνήθως συμπτώματα του πεπτικού κυρίως συστήματος.
Ο άνθρωπος μολύνεται από ούρα και κόπρανα μολυσμένων σκύλων. Η περίοδος επώασης είναι 24 - 36 ώρες και παρατηρούνται διάφορα συμπτώματα, όπως κοιλιακά άλγη, πυρετός, πονοκέφαλος, ανορεξία, διάρροια, ναυτία, ρίγη, φαρυγγίτιδα και λευκοκυττάρωση.
4. ΛΕΪΣΜΑΝΙΑΣΗ
Οφείλεται σε πρωτόζωα του γένους Leismania.
Στη χώρα μας απαντάται κυρίως η σπλαχνική λεϊσμανίαση, που οφείλεται στη Leismania donovani.
Η αρρώστια απαντάται στο 1 - 15% των σκύλων στις διάφορες περιοχές της χώρας και μεταδίδεται στα ζώα και τον άνθρωπο με το τσίμπημα εντόμων του γένους Phlebotomus (σκνίπες).
Οι σκνίπες δραστηριοποιούνται στην περιοχή μας -λόγω των κλιματολογικών συνθηκών- συνήθως κατλά την περίοδο από τον Απρίλιο μέχρι και τον Οκτώβριο - Νοέμβριο.
Στον οργανισμό του σκύλου, αλλά και του ανθρώπου, οι λεϊσμάνιες πολλαπλασιάζονται μέσα στα λευκοκύτταρα και προκαλούν καταστροφή των κυττάρων, καθώς επίσης και καταστροφή του ήπατος, του σπλήνα και των άλλων οργάνων μέχρι το θάνατο του ξενιστή, αν δεν εφαρμοστεί έγκαιρα η κατάλληλη θεραπευτική αγωγή.
Το μέγεθος του κινδύνου για τη δημόσια υγεία στη χώρα μας φαίνεται από την ύπαρξη ειδικής νομοθεσίας για την αντιμετώπιση της αρρώστιας αυτής.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία, επιβάλλεται η υποχρεωτική ευθανασία του μολυσμένου ζώου ή η διατήρησή του σε ειδικό κλουβί, όπου δεν μπορούν να περάσουν οι σκνίπες.
Πρόληψη:
- Απομάκρυνση των σκουπιδιών, των σωρών των φύλλων και άλλων άχρηστων υλικών σε απόσταση άνω των 100 μέτρων από τις κατοικίες, ώστε να μην υπάρχουν υγρά και σκοτεινά μέρη, όπου γεννούν οι σκνίπες και αναπτύσσονται οι προνύμφες τους.
- Χρήση εντομοαποθητικού στο εσωτερικό του σπιτιού του σκύλου και στο τρίχωμά του ή ειδικού περιλαίμιου.
- Διενέργεια ορολογικών εξετάσεων των σκύλων τον Απρίλιο για να διαγνωσθούν τα μολυσμένα από την προηγούμενη περίοδο δραστηριότητας των σκνιπών ζώα και να ληφθούν μέτρα πρόληψης της μόλυνσης των υγιών και τον Νοέμβριο για να διαγνωστούν τα ζώα που μολύνθηκαν κατά τη νέα περίοδο και να ληφθούν τα ενδεικνυόμενα μέτρα.
- Παρακολούθηση της υγιεινής κατάστασης του σκύλου και άμεση εξέτασή του σε περιπτώσεις που εμφανίζονται αδυνάτισμα, δερματικές αλλοιώσεις και τα άλλα συμπτώματα που μπορούν να θέσουν υποψία λεϊσμανίασης.
5. ΤΟΞΟΚΑΡΠΩΣΗ
ή "σύνδρομο σπλαχνικά και οφθαλμικά μεταναστευουσών προνυμφών"
Οφείλεται στο νηματώδες παράσιτο Toxocara canis.Οι σκύλοι μολύνονται όταν καταπίνουν τα αυγά των παρασίτων, τα οποία προηγουμένως έμειναν στο εξωτερικό περιβάλλον για 8 - 20 ημέρες, μετά την αποβολή τους με τα κόπρανα των μολυσμένων ζώων. Επικίνδυνες περιοχές για τη μόλυνση των ζώων είναι οι κήποι, τα πάρκα, τα πεζοδρόμια, οι παιδικές χαρές κ. ά., όπου αφοδεύουν οι σκύλοι.
Μετά την άφιξη και την εκκόλαψή τους, στο λεπτό έντερο των σκύλων, τα παράσιτα εισβάλλουν στο τοίχωμα του εντέρου και με τη μορφή προνύμφης μεταναστεύουν στους ιστούς του ζώου. Κατά την περιπλάνησή τους αυτή τα νεαρά παράσιτα τραυματίζουν τους ιστούς από τους οποίους διέρχονται και προκαλούν το "σύνδρομο των σπλαχνικά και οφθαλμικά μεταναστευουσών προνυμφών".
Οι προνύμφες που μεταναστεύουν στο πνευμόνι του ζώου, ανέρχονται το βρογχικό δένδρο, καταπίνονται, φτάνουν στο λεπτό έντερο και ενηλικιώνονται σε διάστημα 1 - 2 μηνών μετά τη μόλυνση του ζώου.
Τα ενήλικα παράσιτα ζουν περίπου 18 μήνες και αρχίζουν την ωοπαραγωγή 14 - 21 ημέρες μετά την ενηλικίωσή τους. Τα αυγά αποβάλλονται στο περιβάλλον με τα κόπρανα του ζώου (200.000 αυγά /παράσιτο /ημέρα) και γίνονται επικίνδυνα για τα ζώα και τον άνθρωπο μετά παραμονή τους στο εξωτερικό περιβάλλον για 8 - 20 ημέρες, ενώ διατηρούν τη μολυσματικότητά τους μέχρι 6 μήνες.
Ο άνθρωπος μολύνεται κατά την τυχαία κατάποση αυγών του παρασίτου. Κυρίως μολύνονται τα παιδιά που παίζουν στα μολυσμένα με κόπρανα των σκύλων πάρκα, παιδικές χαρές κλπ..
Τα παράσιτα εκκολάπτονται στο λεπτό έντερο και ακολουθούν τη μετανάστευσή τους στα εσωτερικά όργανα (πνευμόνι, συκώτι, εγκέφαλο, οφθαλμούς, νεφρούς κ. ά.) και προκαλούν το "σύνδρομο των σπλαχνικά και οφθαλμικά μεταναστευουσών προνυμφών, το οποίο χαρακτηρίζεται από συμπτώματα προσβολής των μολυσμένων οργάνων, τύφλωση και υψηλή ηωσινοφιλία.
Πρόληψη:
- Ενημέρωση του ιδιοκτήτη για περισυλλογή των κοπράνων του ζώου του.
- Τακτικός αποπαρασιτισμός του ζώου.
- Αυστηρή εφαρμογή των κανόνων ατομικής υγιεινής.
6. ΕΧΙΝΟΚΟΚΚΙΑΣΗ - ΥΔΑΤΙΔΩΣΗ
Οφείλεται στην ταινία Echinococcus granulosus.O σκύλος είναι ο τελικός ξενιστής και φέρει στο λεπτό του έντερο την ταινία του εχινόκοκκου.
Η μόλυνση του σκύλου γίνεται με την κατανάλωση των "υδατίδων κύστεων" με τα ωμά σπλάχνα μολυσμένων ενδιάμεσων ξενιστών, που είναι τα μηρυκαστικά, οι χοίροι, τα ιπποειδή, τα τρωκτικά κ. ά., καθώς και ο άνθρωπος.
Επομένως, ο σκύλος που διατρέφεται με μαγειρευμένο φαγητό ή με κατάλληλες ζωοτροφές δεν μολύνεται με το παράσιτο, δεν διασπείρει τα αυγά του εχινόκοκκου στο περιβάλλον και δεν αποτελεί πηγή μόλυνσης του ανθρώπου και των ζώων.
Αντίθετα, τα κυνηγετικά ή τα ποιμενικά σκυλιά και ακόμη περισσότερα τα αδέσποτα σκυλιά, αποτελούν σοβαρό κίνδυνο για τη δημόσια υγεία και την υγεία του ζωικού κεφαλαίου σχετικά με την εχινοκοκκίαση.
Τα αυγά του παρασίτου διασπείρονται στο περιβάλλον με τα κόπρανα του μολυσμένου σκύλου και είναι δυνατόν να καταποθούν από τα φυτοφάγα ζώα και τον άνθρωπο, στους ιστούς των οποίων αναπτύσσονται οι υδατίδες κύστεις. Τα αυγά του εχινόκοκκου διατηρούν τη μολυσματικότητά τους στο εξωτερικό περιβάλλον για πολλούς μήνες και είναι δυνατόν να μεταφερθούν στην τροφή του ανθρώπου με τις μύγες ή άλλα έντομα που ήλθαν σε επαφή με κόπρανα μολυσμένου σκύλου.Είπσης και ο αέρας μπορεί να μεταφέρει τα αυγά του εχινοκόκκου σε μακρυνές αποστάσεις.
Η ανθρώπινη εχινοκοκκίαση προκαλείται από βρώση αυγών του echinococcus, που απεκκρίνονται σε κόπρανα σαρκοφάγων, που αποτελούν κύριους ξενιστές. Ο άνθρωπος είναι ενδιάμεσος ξενιστής στον κύκλο ζωής του παρασίτου. Υπάρχουν τέσσερα είδη εχινόκοκκου, από τα οποία ο echinococcus granulosus (κυστική υδατίδα νόσος) και ο echinococcus multilocularis (κυψελιδική υδατίδα νόσος) είναι τα κοινά ανθρώπινα παθογόνα. O echinococcus vogeli και ο echinococcus oligathrus είναι στελέχη ελάσσονος σημασίας.
Echinococcus granulosus
Είναι συχνός στη Μεσόγειο, στη Μέση Ανατολή, στην Κεντρική Ασία, στην Κίνα, στην Ανατολική Ευρώπη, στη Ρωσία, στην Αυστραλία, στη Νέα Ζηλανδία, στην Ινδία, στη Μεγάλη Βρετανία, στην Αλάσκα, στον ΒΔ Καναδά, σε εστίες των δυτικών ΗΠΑ και στο Μισισιπή, στη Νότια Αμερική. Η ανθρώπινη λοίμωξη εμφανίζεται κυρίως, όταν αυγά που αποβάλλονται με κόπρανα σκύλων, καταπίνονται τυχαία. Τα έμβρυα που απελευθερώνονται εισέρχονται στην κυκλοφορία και μεταφέρονται σε διάφορα όργανα, όπου συγκροτούν υδατίδες κύστεις.
Η συντριπτική πλειοψηφία των κύστεων εμφανίζεται στο συκώτι (πάνω από 60%). Ο πνεύμονας προσβάλλεται λιγότερο, ενώ σπανιότερα οι υδατίδες κύστεις εγκαθίστανται σε άλλους ιστούς ( π.χ. εγκέφαλο, οστά, σκελετικούς μύες, νεφρούς, σπλήνα ). Η συνύπαρξη πολλαπλών κύστεων παρατηρείται σε αρκετούς ασθενείς.
Οι κύστεις αποτελούνται από τρία στρώματα, ένα εσωτερικό με βλαστικά στοιχεία, ένα υποστηρικτικό ενδιάμεσο στρώμα και ένα εξωτερικό που παράγεται από τον ξενιστή. Οι κύστεις μπορεί να αυξηθούν σε μέγεθος και να γίνουν τεράστιες.
Ηπατικές κύστεις
Η κύστη μπορεί να παραμείνει ασυμπτωματική επί πάνω από 20 χρόνια και να ανακαλυφθεί τυχαία σε υπέρηχο κοιλιάς. Συμπτώματα, όπως πόνος, ναυτία, έμετος συνήθως δεν υπάρχουν, όταν η κύστη έχει μέγεθος κάτω από 10 εκατοστά. Η πίεση των παρακείμενων ιστών μπορεί να προκαλέσει απόφραξη χοληφόρων, ίκτερο, χολαγγειίτιδα, κίρρωση. Εάν η κύστη σπάσει αιφνιδίως, μπορεί να προκαλέσει άμεσα αναφυλαξία και θάνατο. Επί βραδείας ρήξης, τα αλλεργικά φαινόμενα αρκετές φορές είναι ηπιότερα, λόγω όμως εκροής του περιεχομένου της κύστης, μπορεί όμως να αναπτυχθεί ίκτερος, κωλικός χοληφόρων, επιμόλυνση πολλών οργάνων.
Πνευμονικές κύστεις
Δεν έχουν συμπτώματα, μέχρι να συμβεί ρήξη ή να αυξηθούν σε μέγεθος. Στις περιπτώσεις αυτές εμφανίζονται επιπλοκές όπως απόφραξη βρόγχου με δύσπνοια, αναπνευστική ανεπάρκεια, αλλεργία, διαρροή περιεχομένου.
Εγκεφαλικές κύστεις
Προκαλούν συμπτώματα πρωιμότερα λόγω πίεσης του ευαίσθητου εγκεφαλικού ιστού. Ζάλη, πονοκέφαλος, σπασμοί, συμπτώματα αυξημένης ενδοκράνιας πίεσης, μπορεί να εμφανιστούν.
Κύστεις οστών
Προκαλούν διαβρώσεις και εκδηλώνονται με πόνο και εύκολο κάταγμα. Η σπονδυλική στήλη είναι η συχνότερη εστία προσβολής. Εάν οι κύστεις συνοδευτούν από συμπίεση νωτιαίου μυελού, αναπτύσσονται παραλύσεις. Η διάγνωση γίνεται με απεικονιστικό έλεγχο (υπέρηχο, αξονική τομογραφία, μαγνητική τομογραφία) και ειδικές εξετάσεις αίματος.
Echinococcus multilocularis
Εμφανίζεται μόνο στο βόρειο ημισφαίριο. Άγρια σαρκοφάγα (λύκοι, αλεπούδες), αποτελούν τους κύριους ξενιστές, ενώ τα άγρια τρωκτικά είναι οι ενδιάμεσοι ξενιστές. Η ανθρώπινη λοίμωξη προκαλείται κυρίως, από τυχαία κατάποση των αυγών του σκώληκα, που αποβάλλονται σε κόπρανα αλεπούδων ή σκύλων. Η κύρια εντόπιση των κύστεων είναι στο συκώτι, όπου η κύστη μπορεί να μεθίσταται ή να διηθεί τοπικά με μορφή που προσομοιάζει με νεόπλασμα. Η πρωτοπαθής πνευμονική προσβολή είναι σπάνια. Η διάγνωση γίνεται με απεικονιστικό έλεγχο (υπέρηχο, αξονική τομογραφία, μαγνητική τομογραφία) και ειδικές εξετάσεις αίματος.
Θεραπεία
Η χειρουργική θεραπεία αποτελούσε στο παρελθόν μονόδρομο, παρά τα υψηλά ποσοστά θνητότητας - μετεγχειρητικών επιπλοκών και υποτροπών. Σήμερα με τα μοντέρνα ανθελμινθικά σχήματα, το ποσοστό των ασθενών που τελικώς χειρουργούνται, μειώνεται διαρκώς.
Πρόληψη:
- Μην έχετε τα ζώα σας μέσα στο δωμάτιό σας, αλλά σε δικό τους χώρο
- Μην ταΐζετε τα ζώα σας με εντόσθια
- Να αλλάζετε ρούχα και να καθαρίζεστε μετά από τη συναναστροφή με ζώα
- Να πλένετε τα χέρια σας μετά από τη συναναστροφή σας με ζώα και πριν το φαγητό, πάνω από είκοσι δευτερόλεπτα
- Μην αφήνετε το πρόσωπό σας να έρχεται σε επαφή με ζώα ( αποφύγετε φιλιά και εναγκαλισμούς ) και μην βάζετε άπλυτα χέρια στο πρόσωπό σας
- Συνεννοηθείτε με τον κτηνίατρο, για προφυλακτική θεραπεία οικόσιτων σκύλων, εάν διαμένετε σε ενδημική περιοχή
- Να πλένετε επαρκώς φρούτα και λαχανικά.
- Η διατροφή των σκύλων να γίνεται αποκλειστικά και μόνο με μαγειρευμένα φαγητά ή ειδικές ζωοτροφές.
- Να εφαρμόζονται αυστηρά οι κανόνες ατομικής υγιεινής.
- Να καταπολεμούνται οι μύγες και τα άλλα έντομα τα οποία μεταφέρουν τα αυγά του εχινόκοκκου.
- Να γίνεται τακτικός παρασιτολογικός έλεγχος των ζώων και θεραπεία τους.
- Να συλλέγονται και να καταστρέφονται τα κόπρανα των ζώων.
Επίσης εκτός από τις κλασικές αρρώστιες υπάρχουν και άλλες όπως
Ringworm από μικρά σκυλάκια και γατάκιαΤα νεαρά ζώα είναι πιο πιθανό να μεταδώσουν την ασθένεια αυτή στους ανθρώπους. Το ringworm οφείλεται σε έναν μύκητα και προκαλεί στους ανθρώπους ένα φολιδωτό, κοκκινωπό, κυκλικό εξάνθημα στο δέρμα ή ένα φαλακρό “μπάλωμα” στο τριχωτό της κεφαλής. Μερικά ενήλικα κατοικίδια ζώα, συνήθως γάτες, συχνά δεν παρουσιάζουν συμπτώματα ringworm.
Αλλά μπορείτε να το κολλήσετε εύκολα, αγγίζοντας ένα μολυσμένο κατοικίδιο ζώο, ή ακόμα και την κουβέρτα του. Ο μύκητας υπάρχει επίσης στο χώμα του κήπου, όπου οι γάτες και τα σκυλιά μπορεί να έχουν κάνει την ανάγκη τους. Εάν κολλήσετε ringworm, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μια τοπική αντιμυκητιασική αλοιφή. Σε ορισμένες πιο σοβαρές περιπτώσεις, ο γιατρός σας μπορεί να συνταγογραφήσει μια αγωγή με χάπια.
Ασκαρίδες, αγκυλόστομα και ταινία
Τα περισσότερα κουτάβια και γατάκια γεννιούνται με ασκαρίδες και αυτός είναι ο λόγος που θα πρέπει τακτικά να ελέγχονται και να υποβάλλονται στην κατάλληλη θεραπεία. Τα αυγά της ασκαρίδας μπορούν να επιβιώσουν μέχρι και ένα μήνα σε υγρό περιβάλλον, όπως η άμμος και το χώμα όπου ένα κατοικίδιο κάνει την ανάγκη του. Αν πιάσετε μολυσμένη άμμο και στη συνέχεια δεν πλύνετε τα χέρια σας, μπορεί να καταπιείτε τα αυγά χωρίς να το καταλάβετε. Αν κάποιος μολυνθεί με αυγά ασκαρίδας μπορεί να βιώσει προβλήματα στα μάτια, στην καρδιά, στους πνεύμονες και ακόμη και νευρολογικά συμπτώματα. Η σπλαχνική τοξοασκαρίαση, η ασθένεια που μπορεί να προκύψει από ασκαρίδες, μπορεί να αντιμετωπιστεί με αντιπαρασιτικά φάρμακα.
Τα αγκυλόστομα σε ένα κατοικίδιο ζώο, συνήθως σε σκύλους και γάτες, μπορεί να προκληθούν από διάφορα παράσιτα. Ένα άτομο μπορεί να μολυνθεί εάν οι προνύμφες των αγκυλόστομων από μολυσμένο έδαφος διαπεράσουν το δέρμα. Η λοίμωξη δεν είναι σοβαρή, συνήθως υποχωρεί από μόνη της, ή μπορεί να σας δοθεί μια αντιπαρασιτική αγωγή.
Η ταινία μπορεί να μεταδοθεί από τους ψύλλους που ζουν επάνω στο ζώο, όταν το ζώο αυτοκαθαρίζεται και καταπιεί έναν μολυσμένο ψύλλο. Το κατοικίδιο ζώο μπορεί στη συνέχεια να μολύνει τον άνθρωπο, αν και ο κίνδυνος είναι χαμηλός. Αν το δέρμα σας έρχεται σε επαφή με τον πρωκτό του ζώου σας, τότε ίσως η ταινία να μεταφερθεί σε εσάς. Μπορεί να έχετε συμπτώματα στο γαστρεντερικό σύστημα και ανεξήγητη απώλεια βάρους. Θα χρειαστεί να ακολουθήσετε κάποια αγωγή με χάπια.
Τα περισσότερα κουτάβια και γατάκια γεννιούνται με ασκαρίδες και αυτός είναι ο λόγος που θα πρέπει τακτικά να ελέγχονται και να υποβάλλονται στην κατάλληλη θεραπεία. Τα αυγά της ασκαρίδας μπορούν να επιβιώσουν μέχρι και ένα μήνα σε υγρό περιβάλλον, όπως η άμμος και το χώμα όπου ένα κατοικίδιο κάνει την ανάγκη του. Αν πιάσετε μολυσμένη άμμο και στη συνέχεια δεν πλύνετε τα χέρια σας, μπορεί να καταπιείτε τα αυγά χωρίς να το καταλάβετε. Αν κάποιος μολυνθεί με αυγά ασκαρίδας μπορεί να βιώσει προβλήματα στα μάτια, στην καρδιά, στους πνεύμονες και ακόμη και νευρολογικά συμπτώματα. Η σπλαχνική τοξοασκαρίαση, η ασθένεια που μπορεί να προκύψει από ασκαρίδες, μπορεί να αντιμετωπιστεί με αντιπαρασιτικά φάρμακα.
Τα αγκυλόστομα σε ένα κατοικίδιο ζώο, συνήθως σε σκύλους και γάτες, μπορεί να προκληθούν από διάφορα παράσιτα. Ένα άτομο μπορεί να μολυνθεί εάν οι προνύμφες των αγκυλόστομων από μολυσμένο έδαφος διαπεράσουν το δέρμα. Η λοίμωξη δεν είναι σοβαρή, συνήθως υποχωρεί από μόνη της, ή μπορεί να σας δοθεί μια αντιπαρασιτική αγωγή.
Η ταινία μπορεί να μεταδοθεί από τους ψύλλους που ζουν επάνω στο ζώο, όταν το ζώο αυτοκαθαρίζεται και καταπιεί έναν μολυσμένο ψύλλο. Το κατοικίδιο ζώο μπορεί στη συνέχεια να μολύνει τον άνθρωπο, αν και ο κίνδυνος είναι χαμηλός. Αν το δέρμα σας έρχεται σε επαφή με τον πρωκτό του ζώου σας, τότε ίσως η ταινία να μεταφερθεί σε εσάς. Μπορεί να έχετε συμπτώματα στο γαστρεντερικό σύστημα και ανεξήγητη απώλεια βάρους. Θα χρειαστεί να ακολουθήσετε κάποια αγωγή με χάπια.
Σαλμονέλα από κατοικίδια
Πολλοί επιλέγουν αντί για να έχουν σκύλους και γάτες, να πάρουν μια σαύρα, ένα φίδι, ή άλλα ερπετά. Τότε έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για μια ασθένεια που είναι γνωστή ως σαλμονέλωση και η οποία προκαλείται από το βακτήριο της σαλμονέλας.
Εκτός από τα φίδια και τις σαύρες, οι χελώνες και τα ιγκουάνα φιλοξενούν επίσης το εν λόγω βακτήριο. Δεν προκαλεί συμπτώματα στο ζώο, αλλά μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στον άνθρωπο (διάρροια, πυρετό και κράμπες) που διαρκούν περίπου μία εβδομάδα.
Πολλοί επιλέγουν αντί για να έχουν σκύλους και γάτες, να πάρουν μια σαύρα, ένα φίδι, ή άλλα ερπετά. Τότε έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για μια ασθένεια που είναι γνωστή ως σαλμονέλωση και η οποία προκαλείται από το βακτήριο της σαλμονέλας.
Εκτός από τα φίδια και τις σαύρες, οι χελώνες και τα ιγκουάνα φιλοξενούν επίσης το εν λόγω βακτήριο. Δεν προκαλεί συμπτώματα στο ζώο, αλλά μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στον άνθρωπο (διάρροια, πυρετό και κράμπες) που διαρκούν περίπου μία εβδομάδα.
Ψιττάκωση από κατοικίδια και τα πτηνά
Ένα κατοικίδιο πτηνό, όπως ο παπαγάλος, μπορεί να μολυνθεί με ένα βακτήριο που ονομάζεται Chlamydophila psittaci και θα μπορούσε να το μεταδώσει και σε εσάς. Οι άνθρωποι μπορεί να το κολλήσουν με την εισπνοή αποξηραμένων εκκρίσεων από μολυσμένα πτηνά, ακόμη και αν τα πουλιά τα ίδια δεν έχουν κανένα απολύτως σύμπτωμα.
Τα συμπτώματα μπορεί να πάρει περιλαμβάνουν πυρετό, ρίγη, μυϊκούς πόνους και ξηρό βήχα. Ο γιατρός σας μπορεί να σας συνταγογραφήσει κάποιο αντιβιοτικό, όπως τετρακυκλίνη ή δοξυκυκλίνη.
Ένα κατοικίδιο πτηνό, όπως ο παπαγάλος, μπορεί να μολυνθεί με ένα βακτήριο που ονομάζεται Chlamydophila psittaci και θα μπορούσε να το μεταδώσει και σε εσάς. Οι άνθρωποι μπορεί να το κολλήσουν με την εισπνοή αποξηραμένων εκκρίσεων από μολυσμένα πτηνά, ακόμη και αν τα πουλιά τα ίδια δεν έχουν κανένα απολύτως σύμπτωμα.
Τοξοπλάσμωση από γάτες
Το παράσιτο που ονομάζεται τοξόπλασμα μεταδίδονται στον άνθρωπο μέσω των κοπράνων στην άμμο που κάνει την ανάγκη του το κατοικίδιο, αν εκείνο είναι μολυσμένο. Πρόκειται για μια ιδιαίτερα επικίνδυνη ασθένεια για ένα αγέννητο παιδί. Αν μια γυναίκα κολλήσει αυτό το παράσιτο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης της, μπορεί να προκαλέσει γενετικές ανωμαλίες στο μωρό.
Η τοξοπλάσμωση προκαλεί γριππώδη συμπτώματα, που συνήθως υποχωρούν μέσα σε λίγες εβδομάδες, αλλά το παράσιτο μπορεί να ζήσει για καιρό μέσα στο σώμα. Μπορεί να γίνετε καλά χωρίς συγκεκριμένη θεραπεία, ή μπορεί ο γιατρός σας μπορεί να συνταγογραφήσει φάρμακα, όπως η πυριμεθαμίνη, σουλφαδιαζίνη, και φολινικό οξύ.
Το παράσιτο που ονομάζεται τοξόπλασμα μεταδίδονται στον άνθρωπο μέσω των κοπράνων στην άμμο που κάνει την ανάγκη του το κατοικίδιο, αν εκείνο είναι μολυσμένο. Πρόκειται για μια ιδιαίτερα επικίνδυνη ασθένεια για ένα αγέννητο παιδί. Αν μια γυναίκα κολλήσει αυτό το παράσιτο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης της, μπορεί να προκαλέσει γενετικές ανωμαλίες στο μωρό.
Η τοξοπλάσμωση προκαλεί γριππώδη συμπτώματα, που συνήθως υποχωρούν μέσα σε λίγες εβδομάδες, αλλά το παράσιτο μπορεί να ζήσει για καιρό μέσα στο σώμα. Μπορεί να γίνετε καλά χωρίς συγκεκριμένη θεραπεία, ή μπορεί ο γιατρός σας μπορεί να συνταγογραφήσει φάρμακα, όπως η πυριμεθαμίνη, σουλφαδιαζίνη, και φολινικό οξύ.
Γριφώδης φυματίωση από πτηνά
Τα κατοικίδια πουλιά μπορεί να κολλήσουν τη γριππώδη φυματίωση (Mycobacterium avium complex) και να είναι ασυμπτωματικά, αλλά αν το μικρόβιο περάσει στον αέρα, τότε μεταδίδεται στον άνθρωπο μέσω της εισπνοής. Ως ασθένεια, μοιάζει με τη φυματίωση και “χτυπάει” στους πνεύμονες, αλλά ευτυχώς είναι πολύ σπάνια. Είναι σχεδόν απίθανο να την κολλήσετε, εκτός και αν είστε άτομο με ανοσοκαταστολή. Η μόλυνση είναι δύσκολο να θεραπευτεί και συχνά αποδεικνύεται ανθεκτική στα αντιβιοτικά. Είναι μια μορφή φυματίωσης, αλλά δεν είναι η παραδοσιακή μορφή της φυματίωσης.
Τα κατοικίδια πουλιά μπορεί να κολλήσουν τη γριππώδη φυματίωση (Mycobacterium avium complex) και να είναι ασυμπτωματικά, αλλά αν το μικρόβιο περάσει στον αέρα, τότε μεταδίδεται στον άνθρωπο μέσω της εισπνοής. Ως ασθένεια, μοιάζει με τη φυματίωση και “χτυπάει” στους πνεύμονες, αλλά ευτυχώς είναι πολύ σπάνια. Είναι σχεδόν απίθανο να την κολλήσετε, εκτός και αν είστε άτομο με ανοσοκαταστολή. Η μόλυνση είναι δύσκολο να θεραπευτεί και συχνά αποδεικνύεται ανθεκτική στα αντιβιοτικά. Είναι μια μορφή φυματίωσης, αλλά δεν είναι η παραδοσιακή μορφή της φυματίωσης.
Πηγή: ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ Γ. ΤΣΩΝΗΣ - Διευθυντής Κτηνιατρικής Μεσσηνίας.
Δείτε ενδιαφέροντα άρθρα στο Ιστολόγιο μας:
Δ19
Δείτε ενδιαφέροντα άρθρα στο Ιστολόγιο μας:
Δ19
189 ΥΓΕΙΑ ΔΙΑΙΤΑ
 Σημαντικοί παράγοντες και λάθη σε δίαιτες |
196 ΥΓΕΙΑ ΔΙΑΙΤΑ
 |
116 ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΔΙΑΙΤΑ
|
|
Δ45
86 ΥΓΕΙΑ ΔΙΑΙΤΑ 6 μέθοδοι για να κάψετε το λίπος στην κοιλιά σας |
|
Tags:
Υγεία
