Στοές στα φύλα - Λιριόμυζα Liriomyza bryoniae

Στοές στα φύλα - Λιριόμυζα Liriomyza bryoniae

Η λιριόμυζα (Liriomyza bryoniae) αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους εχθρούς της μελιτζάνας. Πρόκειται για πολύ μικρές μύγες (μήκους 2mm). Οι διαχειμάζουσες (το χειμώνα) μορφές είναι νύμφες στο έδαφος και στη συνέχεια ανεβαίνουν στα ώριμα παλιάφύλλα που είναι κοντά στο έδαφος.
Η νύμφωση των επόμενων γενεών γίνεται φύλλα. Το χαρακτηριστικό της προσβολής είναι οι οφιοειδής στοές πάνω στα φύλλα. Ακολούθως τα φύλλα πέφτουν λόγω της μειωμένης φωτοσυνθετικής τους δραστηριότητας. Μπορούν όμως να προκαλέσουν και έμμεση ζημιά στα φυτά, προκαλώντας πληγές πάνω στα φύλλα και δημιουργώντας πύλες εισόδου για άλλα παθογόνα (π.χ μύκητες).

Είναι έντομα (παράσιτα) τα οποία ανοίγουν μέσα στα φύλλα στοές (κάτι σαν μικρές διαδρομές). Οι στοές είναι στην αρχή άχρωμες και μετά αποκτούν ένα κιτρινωπό χρώμα. Οι στοές που δημιουργούνται στα φύλλα επηρεάσουν τη φωτοσύνθεση που γίνεται και τη δημιουργία καρπών του φυτού στο οποίο εμφανίζεται. Η ενήλικη μορφή του εντόμου είναι μύγα μήκους 2 χιλιοστών με κιτρινόμαυρο σώμα και κίτρινη κεφαλή. Τις λιριόμυζες τις συναντούμε σε όλα τα είδη λαχανικών.

Η παρουσία του Digliphus isaea μπορεί να αναγνωρισθεί από τις μικρές στοές που περιέχουν νεκρές λάρβες και οι πούπες του είναι ορατές αν κρατήσουμε τα φύλλα στο φως. Η παρουσία του Dacnusa sibirica μπορεί να προσδιοριστεί αν εξετάσουμε δείγμα φύλλου στο εργαστήριο.

Υπάρχουν τέσσερα είδη λιριομύζας τα οποία είναι κοινοί εχθροί:
Η λιριόμυζα της τομάτας Lioriomyza bryonial,
η αμερικάνικη λιριόμυζα Liriomyza trifolli,
η λιριομυζα του μπιζελιού Liriomyza huidobrensis
και η λιριομυζα liriomyza stigata. Κάτω από φυσικές συνθήκες, οι λάρβες αυτών των ειδών παρασιτίζονται καλά από αρκετούς φυσικούς εχθρούς.

Στο Μικροσκόπιο σε μεγέθυνση 20Χ και 80Χ από https://naturalife24.blogspot.com

Τα προβλήματα από την λιριόμυζα έχουν αυξηθεί εξ΄ αιτίας της χρήσης των ευρέως φάσματος εντομοκτόνων. Με τις εφαρμογές αυτές, οι πληθυσμοί των φυσικών εxθρών του εντόμου μειώθηκαν πάρα πολύ , αλλά και η λιριόμυζα ανέπτυξε ανθεκτικότητα σ΄αυτά τα εντομοκτόνα.

Η λιριόμυζα περνάει από έξη στάδια αναπτύξης, ονομαζόμενα:

αυγό,
τρία λαρβικά στάδια,
ένα πούπας
και το τέλειο.

Το τέλειο της λιριόμυζας είναι μικρή, κίτρινη και μαύρη μύγα. Οι λαρβες σχηματίζουν στοές στα φύλλα των φυτών. Η νύμφωση γίνεται στο έδαφος.

Η ζημιά προκαλείται απ΄ τις λάρβες και τα τέλεια θηλυκά. Τα θηλυκά κάνουν διατροφικές κηλίδες στο φύλλο και γεννούν τα αυγά τους σ΄ ένα αριθμό απ΄ αυτές. Καθώς οι λάρβες διατρέφονται κάνουν στοές μέσα στα φύλλα. Η ποσότητα του πράσινου μειώνεται και τα φύλλα τις περισσότερες φορές ξεραίνονται. Έμμεση ζημιά παρουσιάζεται όταν μύκητες αναπτύσσονται στις διατροφικές κηλίδες.

Χημική καταπολέμηση

Ως προληπτικά μέτρα αναφέρονται η απομάκρυνση των προσβεβλημένων φύλλων,απολύμανση του εδάφους Με τις πρώτες εμφανίσεις των στοών στα φύλλα ή των εντόμων στις παγίδες κάνουμε εβδομαδιαίες εισαγωγές με μείγμα Dacnusa sibrica και Diglyphus isaea σε αριθμό 250 άτομα/εβδομάδα/στρέμμα ή εναλλακτικά προσθήκη μόνο του Diglyphus isaea 250 άτομα/εβδομάδα/στρέμμα.

Λιριόμυζα Liriomyza bryoniae - Πηγή εικόνας photo.net

Φυσική καταπολέμηση
Για την αντιμετώπιση των λιριόμυζων δεν θα πρέπει να προτιμάται η χρήση χημικών εντομοκτόνων. Αυτό γιατί η αποτελεσματικότερη μέθοδος για την καταπολέμηση της είναι τα ωφέλιμα έντομα που πρέπει να προσελκύσουμε με την καλλιέργεια ανθέων. Επίσης, η χρήση κολλητικών κίτρινων παγίδων που θα κρεμάσουμε στα φυτά είναι ακόμη ένας τρόπος για να μειώσουμε την ύπαρξη αυτού του εντόμου.

Ο βιολογικός έλεγχος της λιριόμυζας είναι δυνατόν να γίνει με τα παράσιτα Dacnusa sibirica, Diglyphus isaea, ή μείγμα αυτών των δύο. Η παρασιτική σφήκα Dacnusa sibirica γεννάει ένα αυγό μέσα στη λάρβα της λιριομύζας. Η λάρβα αυτή συνεχίζει να αναπτύσσεται μέσα στο φύλλο και νυμφούται στο έδαφος. Μέσα στην πούπα της λιριόμυζας αναπτύσσεται η παρασιτική σφήκα. Η παρασιτική σφήκα Diaglyphus isaea σκοτώνει τη λάρβα της λιριομύζας στη στοά και αφήνει ένα αυγό δίπλα της. Το αυγό αναπτύσσεται μέσα στη στοά και γίνεται η παρασιτική σφήκα, χρησιμποιοώντας τη νεκρή λάρβα ως τροφή. Η νύμφωση γίνεται στο φύλλο. Οταν φρέσκες διατροφικές κηλίδες ή νέες λιριομυζες παρουσιασθούν, τα παράσιτα πρέπει να μπουν όσο το δυνατόν πιο γρήγορα. Τοποθετούνται κάθε βδομάδα ή κάθε δεύτερη βδομάδα παρασιτισμένες λάρβες μέχρι να αναπτυχθεί ικανοποιητικός αριθμός παρασιτισμένων λαρβών. Τα παράσιτα της λιριόμυζας μπορούν να εμφανιστούν και φυσικά. Αυτό όμως είναι δύσκολο να παρουσιαστεί στο θερμοκήπιο ενώ στην υπαίθρια καλλιέργεια συναντάται συχνά. Κάθε καλλιέργεια απαιτεί το δικό της σχήμα εισαγωγής.

Η λιριόμυζα αλλά και άλλα έντομα, αντιμετοπίζεται με κίτρινες χρωματικές αυτοκόλλητες παγίδες, πάνω από τις γραμμές των φυτών , που λειτουργούν κυρίως ως παγίδες για τον έλεγχο των πλυθισμών.
Τέλος αναφέρεται ότι η άροση καταστρέφει τις διαχειμάζουσες μορφές του εντόμου, καθώς εκθέτει τις νύμφες σε αντίξοες συνθήκες περιβάλλοντος (π.χ χαμηλή θερμοκρασία χειμώνα).

Φυσική καταπολέμηση σε θερμοκήπια
Η χρήση εντομολογικών διχτυών στα παράθυρα για αποφυγή εισόδου του εντόμου σε θερμοκηπιακές καλλιέργειες

Οι παρασιτικές σφήκες διατίθενται σε ανακινούμενα μπουκάλια των 250 cc. Αυτά επιτρέπουν γρήγορη και κανονική διανομή του παρασίτου όταν κριθεί απαραίτητη η εφαρμογή του. Οι παρασιτικές σφήκες πρέπει να απελευθερώνονται ανάμεσα στα φύλλα. Μετά την εισαγωγή τους πετούν μέσα στην καλλιέργεια και αρχίζουν αμέσως να δουλεύουν. Μετά από δυο εβδομάδες περίπου έχουμε παρασιτισμό.

ΠΡΟΣΟΧΗ : Είναι σημαντικό να ξέρετε ότι σε υπαίθριες καλιέργειες ή Βιολογική - Φυσική καταπολέμηση περιορίζεται στην καταπολέμηση του εντόμου ( μυγάκι ) και ΟΧΙ της προνύμφης (σκουλήκι) , γιατί ή προνύμφη είναι εσωτερικά στα φύλλα και δεν καταπολεμάτε με βάκιλο κ.τ.λ , Αν δηλαδή έχετε μια καλλιέργεια με εκτεταμένη προσβολή από την προνύμφη (σκουλήκι) ο συμβατικός τρόπος ( διαχημικό δηλητήριο με ψεκάσμους ή ριζοποτίσματα ) είναι ΔΥΣΤΥΧΩΣ ο μόνος τρόπος να σώσετε την καλλιέργεια.

Οικολογικές παγίδες εντόμων τύπου McPhail

Δείτε λεπτομέρειες κατασκευής της παγίδας εδώ
Μύγα της μεσογείου: 2 κουταλάκια της σούπας Θειική ανομία σε 1 λίτρο νερό , + γλυκαντική ουσία π.χ ζάχαρη ή μέλι
Η παγίδα αυτή και παρόμοιες παγίδες για μύγα μειώνει αισθητά τον πληθυσμό της Λιριόμυζα Liriomyza (μυγάκι) αν μπει σωστά και νωρίς στην καλλιέργειά σας.
Προσοχή ο βάκιλος Θουριγγίας ΔΕΝ καταπολέμα την προνύμφη που είναι μέσα στο φύλλο και ΌΧΙ στο εξωτερικό μέρος του φύλλου
Μην την μπερδέψετε με το Σηδιρόδρομος ή Τουνελάκι που κάνει παρόμοιες στοές στα φύλλα αλλά αντιμετοπίζεται με διαφορετικό τρόπο δείτε τις διαφορές εδώ