Τα κύρια θρεπτικά συστατικά των φυτώνΤρεις είναι οι θρεπτικές ουσίες που απαιτούνται από τα φυτά σε πολύ μεγαλύτερες ποσότητες από τα άλλα στοιχεία. Είναι το άζωτο(N), ο φώσφορος(P) και το κάλιο(K). Στα τσουβάλια των λιπασμάτων που κυκλοφορούν στην αγορά υπάρχουν οι αριθμοί "3-6-9". Αυτοί οι αριθμοί δείχνουν το ποσοστό του συνολικού βάρους λιπάσματος καθενός από τα τρία βασικά θρεπτικά συστατικά. Ένα λίπασμα γενικού σκοπού για τον κήπο περιέχει 7% N, 7% P και 7% Κ. Στη βιολογική γεωργία τα περισσότερα από αυτά τα θρεπτικά συστατικά πρέπει να παρέχονται μέσω της κομποστοποιήσης της οργανικής ύλης. Υπάρχει μια ποικιλία κοινών οργανικών υλικών που μπορούμε να προσθέσουμε στο έδαφός μας. Μερικά από αυτά είναι η κοπριά, το κομπόστ κήπου ή μανιταριών, η τύρφη, τα φύκια και η φυλλώδες μούχλα.
Φουσκί
Το φουσκί είναι η κοπριά μαζί με τα ούρα και την στρωμνή των οικόσιτων ζώων.
Προσθέτουν N, P και K στο έδαφος. Χρειάζεται όμως προσοχή γιατί το φρέσκο φουσκί μπορεί να βλάψει τα φυτά, τα φύλλα και τις ρίζες, αν εφαρμοστεί νωρίς.
Είναι καλύτερα να αποθηκεύετε υπό κάλυψη, για τουλάχιστον τρεις μήνες πριν από τη χρήση του.Μην αφήνετε το νερό της βροχής να ξεπλένει τα θρεπτικά συστατικά του, ενώ παράλληλα γίνεται η ωρίμανση.
Το φουσκί από διαφορετικά ζώα, διαφέρει σε μεγάλο βαθμό σε περιεχόμενο N-P-K.
Συνήθως η ποσότητα που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε είναι ένας κουβάς ανά τετραγωνικό μέτρο, αλλά αυτό εξαρτάτε κυρίως από το έδαφός μας. Τα αμμώδη εδάφη, ίσως χρειάζονται περισσότερο από τα αργιλώδη εδάφη.Η κοπριά είναι όξινη και είναι ιδιαίτερα χρήσιμη στις πατάτες.
Κομπόστ - Compost
Στο κομπόστ το περιεχόμενο των βασικών φυτικών θρεπτικών συστατικών (NPK) είναι συνήθως μικρότερο από τα εμπορικά χημικά λιπάσματα, αλλά είναι συχνά υψηλότερα από το φουσκί. Τα θρεπτικά συστατικά του κομπόστ απελευθερώνονται πιο αργά και συμβάλει έτσι στη βελτίωση της δομής του εδάφους. Εφαρμόζουμε το κομπόστ σκαλίζοντας τα φυτά ή το τοποθετούμε σαν επιφανειακή κάλυψη.
Κομπόστα μανιταριών
Η κομπόστα μανιταριών είναι συνήθως ένα μίγμα κομποστοποιημένου άχυρου, ασβεστόλιθου (ασβέστη) συν μερικά πρόσθετα, όπως αποξηραμένο αίμα. Παλιά όταν υπήρχαν άλογα, χρησιμοποιούταν η κοπριά αντί του κομποστοποιημένου άχυρου.Η κομπόστα μανιταριών προσθέτει μικρότερα ποσά N, P και K στο έδαφος από το κομπόστ. Η ινώδη σύστασή του βοηθάει στη βελτίωση της δομής του εδάφους. Ωστόσο, να θυμάστε τον ασβέστη σε αυτό. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τα όσπρια αλλά όχι για τις πατάτες.
Φυλλώδες μούχλα
Η φυλλώδες μούχλα είναι ένα χρήσιμο υλικό για τη βελτίωση της δομής του εδάφους. Μαζέψτε πεσμένα φύλλα το φθινόπωρο. Φυλάξτε τα ξεχωριστά από το κομπόστ σωρού. Τα φύλλα αποσυντίθενται πολύ αργά. Κρατήστε τα φύλλα υγρά βρέχοντας τα ανά διαστήματα. Ο όγκος τους σταδιακά μειώνεται πολύ. Η φυλλώδες μούχλα περιέχει λίγα ποσά από τα κύρια θρεπτικά συστατικά. Όταν γίνει δύο ή τριών ετών το χρησιμοποιούν ως ένα συστατικό στο σπιτικό κομπόστ για σπόρους, αλλά και για τη βελτίωση της δομής του εδάφους.
Τύρφη
Η τύρφη παράγεται από τα φυτικά υπολείμματα πρασινάδων και βρύων που αποσυντίθεται σε ένα κακώς αποστραγγιζόμενο περιβάλλον. Η τύρφη περιέχει μικρά ποσά από τα κύρια θρεπτικά συστατικά των φυτών και χρησιμοποιείται κυρίως σε κομπόστ για σπόρους.
Φύκια
Τα φύκια προσφέρουν ένα μεγάλο ποσοστό καλίου K. Βοηθάνε στη δομή του εδάφους και στην διατήρηση της υγρασίας.
Επειδή τα φύκια περιέχουν αλάτι θα ήταν ίσως καλύτερο να τα μαζέψουμε μετά από μια βροχερή ημέρα ή να τα ξεπλύνουμε με νερό για να διαλυθεί.
Μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε στο κομπόστ μας ή να τα τοποθετήσουμε κάτω από τις πατάτες ή τομάτες. Πολλοί τα χρησιμοποιούν και στη καλλιέργεια σπαραγγιών.
Μαλλί
Τα υπολείμματα από μαλλί προβάτων είναι κατάλληλο για κομποστοποίηση. Το υλικό είναι πολύ πλούσιο σε άζωτο και ελευθερώνει τα θρεπτικά συστατικά του αργά. Είναι καλό για τα θαμνώδη φυτά και τα δέντρα.
Τεμαχισμένο ξύλο
Τα πριονίδια και ο τεμαχισμένος φλοιός από ακατέργαστη ξυλεία είναι πολύ καλά οργανικά υλικά για την κατασκευή του κομπόστ μας. θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν κυρίως ως εδαφοκάλυψη για να καταστείλουν τα ζιζάνια.
Χλωρή λίπανση
Η χλωρή λίπανση είναι πολύ χρήσιμη. Μπορείτε να την χρησιμοποιήσετε όταν το έδαφος δεν είναι παραγωγικό. Τα πλεονεκτήματα της περιλαμβάνουν:
- Τα ψυχανθή (π.χ. τριφύλλι, μηδική, κουκιά) με τη βοήθεια των βακτηρίων συλλέγουν άζωτο από τον αέρα και το μεταφέρουν στο έδαφος
- Διατηρούν τη γονιμότητα του εδάφους, γιατί τα θρεπτικά συστατικά δεν ξεπλένονται από τις βροχοπτώσεις
- Κάποια έχουν βαθύ ριζικό σύστημα και μεταφέρουν τις θρεπτικές ουσίες από το υπέδαφος στην επιφάνεια
- Προστατεύουν τη δομή του εδάφους από την διάβρωση των βροχών
- Αποπνίγουν τα ζιζάνια και να δημιουργούν ένα προσωρινό καταφύγιο για ωφέλιμα αρπακτικά
- Όταν το φυτό ενσωματώνετε στο χώμα θρέφει το έδαφος
- Η ρίζα των φυτών βελτιώνει τη δομή του εδάφους
- πολλά, όπως η φακελωτή (phacelia), το λούπινο και το κόκκινο τριφύλλι, έχουν ελκυστική εμφάνιση και μπορείτε να αφήσετε λίγα φυτά να ανθίσουν και να κρατήστε σπόρους.
Πριν ανθίσουν τα φυτά της χλωρής λίπανσης, κόψτε το φύλλωμα πάνω από την επιφάνεια του εδάφους. Το χειμώνα μπορείτε να αφήσετε τα κομμένα φύλλα σαν εδαφοκάλυψη να σαπίσουν. Σε άλλες εποχές χώστε τα κομμένα φύλλα μέσα στο χώμα 15-20 εκατοστά.
Αφήστε τους οργανισμούς του εδάφους να απορροφήσουν την χλωρή λίπανση των φύλλων και φυτέψτε τα φυτά σας μερικές εβδομάδες αργότερα.
Στην αγορά υπάρχουν πολλές ποικιλίες σπόρων χλωρής λίπανσης.
Η φακελωτή (Phacelia) έχει τα πλεονεκτήματα πέρα από διάφορες άλλες καλλιέργειες, δεδομένου ότι δεν συσχετίζεται με οποιεσδήποτε από τις κοινές φυτικές καλλιέργειες και μπορεί να ταιριάξει οπουδήποτε. Έχει επίσης ελκυστικά φύλλα και λουλούδια και είναι εύκολο να συλλεχθεί και να σωθεί ο σπόρος. Καλό είναι να αποφύγετε τις μονοκαλλιέργειες και να καλλιεργείστε ένα συνδυασμό χλωρών λιπάνσεων. Οι συνδυασμοί αυξάνουν μια καλύτερη μάζα φυλλώματος.
Μερικοί καλλιεργητές έχουν διαφορετική στάση απέναντι στη χλωρή λίπανση. Κάποιοι έχουν χρησιμοποιήσει το πλεόνασμα από φυλλώδες καλλιέργειες, όπως το σέλινο και το ραβέντι, ως επιφανειακή κάλυψη για χλωρή λίπανση. Άλλοι υποστηρίζουν ότι μόνο τα ζιζάνια είναι η φυσική χλωρή λίπανση.
Υγρή λίπανση
Είναι δυνατό και λογικό να φτιάξουμε και να χρησιμοποιήσουμε οργανικό υγρό λίπασμα. Αυτό γίνεται διαποτίζοντας οργανική ουσία σε ένα μεγάλο μέρος νερού σε ένα βαρέλι. Το υγρό που δημιουργείτε έχει συνήθως άσχημη μυρωδιά και χρειάζεται να αραιώσουμε πολλές φορές τον όγκο του. Μπορεί να ποτιστεί επάνω στις καλλιέργειες.
Σύμφυτο, τσουκνίδες και κοπριά χρησιμοποιούνται πολύ συχνά.
Το υγρό από το σύμφυτο είναι πλούσιο σε ανθρακικό κάλιο ενώ το υγρό ζωικό λίπασμα είναι πλούσιο σε νιτρικά άλατα. Οι τσουκνίδες παρέχουν μια ισορροπημένη τροφή. Όλα είναι σπουδαία και δίνουν στα φυτά μεγάλη ανάπτυξη και ταυτόχρονα ελέγχουν τα παράσιτα και τις ασθένειες.
Εκτίμηση των ποσοτήτων ΝΡΚ διαφόρων οργανικών λιπασμάτων.
Οργανικό λίπασμα/Περιεχόμενο N%-P%-K%/Κατάλληλη χρήση
Κομπόστα/1,5-2,0-0,5/Πριν την φύτευση σε κάθε καλλιέργεια
Φουσκί αλόγου/0,7-0,2-0,5/Στις πατάτες
Φουσκί αγελάδας/0,6-0,2-1,0/Στις πατάτες
Φουσκί προβάτων/0,7-0,3-0,9/Χρήση σε υγρά λιπάσματα
Φουσκί πτηνών/1,5-1,0-0,5/Χρήση σε μικρές δόσεις και στη κομπόστα
Μούχλα φύλλων/0,5-0,25-0,25/Χρήση για κομπόστα σπόρων
Τύρφη/0,75-λίγο-λίγο/Χρήση για κομπόστα σπόρων
Φύκια/0,25-0,25-0,25/Στις πατάτες, ντομάτες η στη κομπόστα
Μαλλί προβάτων/10-λίγο-λίγο/Στις πατάτες ή στα όσπρια
Κομπόστα μανιταριών/0,5-0,25-0,5/Βελτίωση του εδάφους όχι για πατάτες
Στάχτη ξύλων/0-0-5~10/Σε φρούτα, ντομάτες, πατάτες
Οστεάλευρο/4-22-0/Σε μόνιμα φυτά, δέντρα
Φυτά για χλωρή λίπανση
Όνομα/Σπορά/Στο έδαφος/Συνθήκες εδάφους/γρ.ανά τ.μ.
Ήμερο τριφύλλι/Απρίλιο-Ιούλιο/1 χρόνο/Όχι σε όξινα υγρά εδάφη/2
Κουκιά/Σεπτ.-Νοεμ./Το χειμώνα/Σε βαριά εδάφη/20
Φαγόπυρο Απρίλιο-Αυγ. 1-3 μήνες Σε φτωχά εδάφη/6
Τριφύλλι/Μάρτιο-Αυγ./2-3 μήνες/Σε αμμώδη εδάφη/3
Τριγωνέλλα/Μάρτιο-Αυγ./2-3 μήνες/Σε στραγγισμένα εδάφη/5
Λούπινο/Μάρτιο-Ιούνιο/2-4 μήνες/Σε αμμώδη εδάφη/10
Σινάπι/Μάρτιο-Σεπτ./1-2 μήνες/Σε γόνιμα εδάφη/5
Φακελωτή/Μάρτιο-Σεπτ./1-3 μήνες/Στα περισσότερα/2
Σίκαλη/Αύγ.-Νοέμ./Το χειμώνα/Στα περισσότερα/16
Βίκος/Μάρτιο-Σεπτ./2-3 μήνες/Όχι σε όξινα και στεγνά εδάφη/16
Μηδική/Μάρτιο-Αύγ./3 μήνες/Ελαφριά στεγνά εδάφη/3
Kαλλιεργητικές συμβουλές
Αγγούρι: Ανάμεσα στα λαχανικά (όπως το αγγούρι και η τομάτα), πολλοί βιοκαλλιεργητές καλλιεργούν αρωματικά φυτά, ώστε να δημιουργούν ένα δυσμενές περιβάλλον για τα έντομα που προσβάλλουν τα φυτά, λόγω του εντομοαπωθητικού αρώματός τους.
Αγκινάρα: Αν πρόκειται να εγκατασταθεί νέα φυτεία, καλό είναι στο αγροτεμάχιο να έχει προηγηθεί καλλιέργεια ψυχανθούς, σιτηρού ή συγκαλλιέργεια και των δύο. Απομάκρυνση και καταστροφή ή κομποστοποίηση των φυτικών υπολειμμάτων της καλλιέργειας, μειώνει αρκετά τον κίνδυνο προσβολής από εχθρούς και ασθένειες την επόμενη καλλιεργητική περίοδο.
Ακτινίδιο: Το ακτινίδιο για να κάνει μεγάλα μεγέθη καρπού πρέπει κατά την άνθηση να υπάρχουν και αρσενικά άνθη, ώστε να γίνει καλή γονιμοποίηση των θηλυκών ανθών. Όσο περισσότερα σποράκια έχει ο καρπός του ακτινιδίου, τόσο μεγαλύτερος θα είναι ο καρπός του. Για το λόγο αυτό, οι βιοκαλιεργητές τοποθετούνε μέσα στην καλλιέργειά τους κυψέλες μελισσών.
Αντίδι: Το αντίδι αναπτύσσεται γρήγορα και γι’ αυτό καλλιεργείται μαζί με άλλα λαχανικά που αναπτύσσονται πιο αργά. Η σπορά γίνεται συνήθως νωρίς την άνοιξη, με ή χωρίς μεταφύτευση. Για να υπάρχουν ώριμα φυτά για συγκομιδή αργά το χειμώνα, η σπορά γίνεται αργά το καλοκαίρι ή νωρίς το φθινόπωρο. Χρειάζονται πλούσιο χώμα, ηλιόλουστη θέση, άφθονο νερό και συχνό σκάλισμα. Κατά το πότισμα χρειάζεται προσοχή, να μη βρέχονται τα φύλλα, γιατί μπορεί να σαπίσουν.
Αρακάς: Ο αρακάς σπέρνεται συνήθως στην αρχή του χειμώνα και συγκομίζεται τέλος άνοιξης - αρχή καλοκαιριού(ανάλογα με τις κλιματολογικές συνθήκες). Η καλλιέργεια του αρακά, αλλά και όλων των ψυχανθών, προηγείται από μία δυναμική καλλιέργεια, καθώς η καλλιέργεια των ψυχανθών δεσμεύει μεγάλες ποσότητες αζώτου στο έδαφος, τις οποίες στη συνέχεια καταναλώνει η δυναμική καλλιέργεια (πχ. τομάτα, καλαμπόκι, κα).
Αχλάδι: Τα αχλάδια, όπως και τα μήλα, αναπτύσσονται καλύτερα στη βιολογική γεωργία σε συγκαλλιέργεια με αρωματικά φυτά και κυρίως με σκόρδα, επειδή με τη μυρωδιά τους απωθούν τα έντομα που μεταφέρουν τις ιώσεις. Για την καλλιέργεια της αχλαδιάς, θα επιλέξουμε περιοχές που παρουσιάζουν λιγότερα προβλήματα στη συγκεκριμένη καλλιέργεια, όπως είναι οι ημιορεινές και οι σχετικά δροσερές περιοχές. Αυτό είναι θεωρείται βασική προϋπόθεση για να προστατέψουμε τα δέντρα μας από την προνύμφη της πεταλούδας της καρπόκαψας, η οποία αποτελεί τον κύριο εχθρό της αχλαδιάς και της μηλιάς.
Βερίκοκο: Το κλειδί στην επιτυχημένη καλλιέργεια του βερίκοκου είναι το σωστό κλάδεμα. Χρειάζονται βέβαια οπωσδήποτε σωστές γεωργικές πρακτικές, όπως επαρκή έκθεση στο ηλιακό φως, καθώς επίσης και πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά έδαφος που στραγγίζεται καλά. Παρά το γεγονός ότι οι βερικοκιές αυτογονιμοποιούνται, είναι πολύ καλό να φυτεύονται μαζί 2 διαφορετικές ποικιλίες βερικοκιάς, που ανθίζουν την ίδια περίοδο.
Γκρέιπφρουτ: Στα ξηρά κλίματα συγκριτικά με τα υγρά, το χρώμα των καρπών είναι πιο έντονο και λαμπερό, η γεύση τους πιο καλή, το μέγεθος μεγαλύτερο και η περιεκτικότητα σε χυμό υψηλότερη. Δεν έχουν ανάγκη σταυρεπικονίασης, αλλά θα προέλθει όφελος στην παραγωγή αν η γύρη μεταφέρεται με τα έντομα από άνθος σε άνθος εντός της ίδιας ποικιλίας.
Καρότο: Σε ένα βιολογικό κήπο το καρότο πρέπει να καλλιεργείται δίπλα στο κρεμμύδι, επειδή το ένα προστατεύει το άλλο από τη διαφορετική μύγα που τα προσβάλλει. Το χώμα στο οποίο θα φυτέψουμε το καρότο, θα πρέπει να είναι πλούσιο, υγιές και να έχει μεγάλη περιεκτικότητα άμμου, ώστε τα καρότα να μεγαλώσουν ανεμπόδιστα.
Καρπούζι: Όλα τα κολοκυνθοειδή, όπως το καρπούζι, πρέπει να καλλιεργούνται στο ίδιο χωράφι μόνο κάθε πέντε χρόνια, λόγω μεταφοράς ασθενειών από τη μια χρονιά στην άλλη. Καλό είναι η άρδευση του καρπουζιού να γίνεται το καλοκαίρι μόνο κατά τη διάρκεια της νύχτας ,ώστε να μη δημιουργούνται εγκαύματα στα φυτά από τον ήλιο με τις σταγόνες που παραμένουν πάνω στα φύλλα.
Κάστανο: Το κάστανο ευδοκιμεί σε υψόμετρο, γι’ αυτό και τα καλύτερα κάστανα προέρχονται από ορεινές περιοχές της Ελλάδας (Πήλιο, Πάικο, Καρπενήσι, Χολομώντας, κ.α.). Η καλλιέργεια της καστανιάς μπορεί να συνδυαστεί με παραγωγή μελιού, παράγοντας βιολογικό μέλι πλούσιο σε φρουκτόζη και ιχνοστοιχεία.
Κεράσι: Όσον αφορά στην καλλιέργεια της κερασιάς, πάντοτε επιλέγουμε δύο συμβατές ποικιλίες, έτσι ώστε να έχουμε τη μέγιστη δυνατή γονιμοποίηση ανθών. Η μύγα της κερασιάς, στη βιολογική γεωργία αντιμετωπίζεται συνήθως με κατάλληλες χρωμοπαγίδες. Η κερασιά υποφέρει από διάφορες μυκητολογικές προσβολές, οπότε στη βιολογική γεωργία καλό θα είναι να επιλέξουμε ένα μέρος, το οποίο δε θα ευνοεί την ανάπτυξή τους, δηλαδή ένα μέρος με αρκετό αέρα και χαμηλά επίπεδα υγρασίας.
Κουνουπίδι: Το κουνουπίδι είναι ένα χειμερινό λαχανικό, το οποίο αν θέλουμε να το προστατεύσουμε από το μαύρισμα το χειμώνα, πρέπει να τοποθετήσουμε ένα κομμένο φύλο του φυτού πάνω στο άσπρο κεφάλι πριν από μια επικείμενη βροχή.
Κρεμμυδάκι φρέσκο: Τα κρεμμύδια ανήκουν στην οικογένεια των λειριωδών - μαζί με τα σκόρδα, τα πράσα και πολλά λουλούδια. Τα περισσότερα λειριώδη δε χρειάζονται μεγάλο χώρο για το ριζικό τους σύστημα, μόλις 10-15 εκ. χώμα είναι αρκετό. Τα κρεμμύδια συνήθως καλλιεργούνται μαζί με άλλα λαχανικά, γεγονός που βοηθάει στην καλύτερη ανάπτυξη τους, αλλά και στην φυτοπροστασία όλου του λαχανόκηπου μας. Η συγκαλλιέργεια λοιπόν του κρεμμυδιού με άλλα λαχανικά εμποδίζει την εξάπλωση βλαβερών εντόμων, λόγω της μυρωδιάς τους και ειδικότερα η γειτνίαση με καρότα διώχνει τη μύγα του καρότου, αλλά και το καρότο διώχνει τη μύγα του κρεμμυδιού. Πολλές φορές για να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον δυσμενές για τα μυζητικά έντομα που προσβάλλουν ακόμα και τα δένδρα μας φυτεύουμε γύρω τους σκόρδα και κρεμμύδια ως φυτοπροστασία.
Λάχανο: Η πιερίδα στα λάχανα (πράσινη κάμπια) καταπολεμάται εύκολα με ένα σκεύασμα που περιέχει τον μικροοργανισμό Bacillus thuringensis. Οι αφίδες που προσβάλλουν τα λάχανα, ειδικά τις ζεστές μέρες του φθινοπώρου, αντιμετωπίζονται στη βιολογική καλλιέργεια με επιτρεπόμενα σκευάσματα, όπως είναι το μαλακό σαπούνι, η βιολογική καταπολέμηση με ωφέλιμα έντομα, ή η χρήση φυσικών εντομοκτόνων με βάση το πύρεθρο.
Λεμόνι: Για την καταπολέμηση των αφίδων στις λεμονιές, μπορεί να χρησιμοποιηθεί διάλυμα πράσινου σαπουνιού και οινοπνεύματος (μπλε) σε αναλογία 2/1 (κουταλιές της σούπας) σε 1 lt νερού, με το οποίο θα κάνουμε 1-2 εφαρμογές ανά εβδομάδα στα προσβεβλημένα φυτά.
Μανιτάρι: Τα εδώδιμα μανιτάρια που καλλιεργούνται, αναπτύσσονται σε σκοτεινούς θαλάμους με κατάλληλες συνθήκες υγρασίας και θερμοκρασίας. Το υπόστρωμα, στο οποίο αναπτύσσονται τα μανιτάρια πρέπει να προέρχεται από υπολείμματα βιολογικών καλλιεργειών, όπως είναι τα άχυρα, οι κορμοί δένδρων κα.
Μανταρίνι: Η επάρκεια σε φώσφορο, η οποία στη βιολογική γεωργία γίνεται με επιτρεπόμενα σκευάσματα, αυξάνει την εκατοστιαία περιεκτικότητα σε χυμό, ενώ μειώνει την οξύτητα των καρπών και έχει μεγάλη σπουδαιότητα για ποικιλίες πορτοκαλιάς και μανταρινιάς που έχουν όξινο χυμό. Η γεύση των καρπών είναι καλύτερη όταν ο καιρός κατά τα τέλη της βλαστικής περιόδου είναι σχετικά ζεστός.
Μαρούλι: Η ιδανική συγκαλλιέργεια για το μαρούλι είναι όλα τα αρωματικά φυτά του κήπου (άνηθος, μαϊντανός, σκόρδο, κρεμμύδι, κ.α.). Το μαρούλι χρειάζεται προστασία από τα σαλιγκάρια. Η προστασία από τα σαλιγκάρια γίνεται στη βιολογική γεωργία με το σκόρπισμα στάχτης, άμμου ή πριονιδιού γύρω από τα απειλούμενα φυτά, γεγονός που δυσκολεύει την πρόσβαση των ζώων.
Μήλο: Τα μήλα υποφέρουν από τις προσβολές μιας πεταλούδας που ονομάζεται καρποκάψα, η οποία τρυπά τον καρπό. Η αντιμετώπισή της είναι αρκετά δύσκολη και γίνεται κυρίως με παγίδες με μικροβιακά σκευάσματα και με άλλες καλλιεργητικές τεχνικές. Μια τεχνική είναι η απομάκρυνση των προσβεβλημένων μήλων από το χωράφι, ώστε να μειώσουμε τον πληθυσμό των εντόμων.
Μπάμια: Η συλλογή του καρπού της μπάμιας γίνεται όταν οι καρποί έχουν μήκος έως 5-6 cm και πάντα με γάντια, καθώς τα χέρια μπορεί να πληγωθούν από το χνούδι της μπάμιας. Καλό είναι να χρησιμοποιούμε ελληνικές ποικιλίες μπάμιας, οι οποίες προσαρμόζονται καλύτερα στο ελληνικό μικροκλίμα.
Μπρόκολο: Το μπρόκολο καλλιεργείται τον χειμώνα, γιατί οι υψηλές θερμοκρασίες (πάνω από 26 βαθμούς) προκαλούν άνθιση του φυτού, με αποτέλεσμα τη μείωση της εμπορικής αξίας. Τα νεαρά φυτά της καλλιέργειας γίνονται τροφή από σαλιγκάρια, τα οποία μπορούμε να αντιμετωπίσουμε με σκόρπισμα στάχτης ή άμμου ή τριμμένου ξύλου γύρω από το φυτό, με αποτέλεσμα να δυσχεραίνεται η μετακίνηση των σαλιγκαριών.
Πατάτα: Η πατάτα προσβάλλεται πολύ συχνά από ένα σκαθάρι (δορυφόρος), το οποίο αντιμετωπίζεται με ένα μικροβιακό σκεύασμα με βάση τον βάκιλο thuringensis v. Tenebrionis, που μπορεί κανείς να βρει εύκολα στην αγορά. Το χωράφι, στο οποίο θα καλλιεργήσουμε την πατάτα πρέπει να είναι πλούσιο και γόνιμο, καθώς ως δυναμική καλλιέργεια απορροφά πολλά θρεπτικά συστατικά από το έδαφος.
Παντζάρι: Για μέγιστα αποτελέσματα, το παντζάρι πρέπει να καλλιεργείται κυρίως μαζί με φασολιές, κρεμμύδια και γογγυλοκράμβη, ενώ θα πρέπει να αποφεύγετε να φυτεύετε το παντζάρι μαζί με πατάτα. Μπορείτε να φυτέψετε τους σπόρους παντζαριού απευθείας στο χώμα. Για καλύτερα όμως αποτελέσματα, καλό είναι να φυτέψετε τους σπόρους πρώτα σε φυτώριο και στη συνέχεια να τα μεταφυτέψετε.
Πιπεριά: Η πιπεριά για να αναπτυχθεί σωστά χρειάζεται σωστή άρδευση και σε αρκετή ποσότητα. Η πιπεριά υποφέρει από την προσβολή μυζητικών εντόμων, τα οποία πολλές φορές μεταφέρουν ιώσεις, με αποτέλεσμα η σοδειά να είναι περιορισμένη. Πρέπει λοιπόν, τέτοιες προσβολές να αντιμετωπίζονται με επιτρεπόμενα μέσα στη βιολογική γεωργία όσο μικρές και αν είναι.
Πορτοκάλι: Οι χαμηλές θερμοκρασίες ευνοούν το χρωματισμό των πορτοκαλιών, κυρίως των αιματόχρωμων (σαγκουίνια), τα οποία σε ζεστά κλίματα δεν κοκκινίζουν ή κοκκινίζουν ελαφρώς. Το χαρακτηριστικό πορτοκαλί χρώμα επίσης, δεν αναπτύσσεται πλήρως σε θερμές περιοχές.
Πράσο: Το πράσο στην εναλλαγή καλλιεργειών επανέρχεται στο ίδιο χωράφι μετά από τρία ή τέσσερα χρόνια. Αν καλλιεργούμε κάθε χρόνο πράσα στο ίδιο μέρος ενδέχεται να προσβληθούν από ασθένειες, τις οποίες δε θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε, με αποτέλεσμα η σοδειά να είναι ελάχιστη.
Ροδάκινο: Η καλλιέργεια της ροδακινιάς πολλές φορές υποφέρει από μυκητολογικές προσβολές, οι οποίες αντιμετωπίζονται στη βιολογική γεωργία με δυο παραδοσιακά σκευάσματα, τον χαλκό και το θειάφι. Ο χαλκός όμως, πρέπει να χρησιμοποιείται με φειδώ, καθώς δημιουργεί φυτοτοξικότητα στα φυτά όταν βρίσκεται σε μεγάλες ποσότητες στο έδαφος.
Ρόδι: Η καλλιέργεια του ροδιού γίνεται μόνο σε κατάλληλες εδαφοκλιματικές συνθήκες και μόνο με τις κατάλληλες για αυτές τις συνθήκες ποικιλίες δένδρων. Οι χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα (-14 βαθμοί) μπορούν να αποβούν μοιραίες για τα φυτά μας. Το έδαφος, όπου καλλιεργούμε τη ροδιά θα πρέπει να επιτρέπει τη δίοδο του νερού, ώστε να έχουμε καλή αποστράγγιση.
Σπανάκι: Στη βιολογική γεωργία, τα παρασκευάσματα που επιτρέπεται η χρήση τους, πρέπει να χρησιμοποιούνται με ορθό και ισόρροπο τρόπο, για να μη δημιουργούνται προβλήματα στο έδαφος, στα υπόγεια νερά και στα ίδια τα φυτά ( πχ υπερβολική χρήση οργανικής κοπριάς). Σε όλα τα φυτά που καταναλώνονται τα φύλλα τους, η αζωτούχος λίπανση πρέπει να γίνεται με σύνεση, γιατί αναπτύσσονται επικίνδυνες ουσίες.
Σπαράγγι: Το σπαράγγι για να αναπτυχθεί σωστά χρειάζεται αμμώδη, αλλά πλούσια σε οργανική ουσία εδάφη, ώστε ο βλαστός του φυτού να εξέρχεται με ευκολία από το έδαφος. Το σπαράγγι νωρίς την άνοιξη σκεπάζεται με μαύρα νάιλον, ώστε να ζεσταθεί γρήγορα το έδαφος και ο βλαστός του σπαραγγιού να εξέρχεται από το χώμα.
Σταφύλι: Η ποιότητα στους οίνους εξαρτάται κυρίως από την ποσότητα που θα παράγει το αμπέλι ανά στρέμμα. Όσο λιγότερα κιλά συγκομίζουμε ανά στρέμμα, τόσο καλύτερο θα γίνει το κρασί μας. Στη βιολογική καλλιέργεια του αμπελιού, χρησιμοποιούμε παραδοσιακά σκευάσματα, όπως είναι ο χαλκός και το θειάφι, τα οποία καλύπτουν πλήρως της μυκητολογικές προσβολές της αμπελοκαλλιέργειας.
Σύκο: Τα δένδρα της συκιάς διακρίνονται σε αρρενοσυκιές με αρσενικά και θηλυκά άνθη και σε ημεροσυκιές με θηλυκά άνθη, των οποίων οι καρποί είναι τα βρώσιμα σύκα. Οι περισσότερες ποικιλίες συκιάς για να καρποφορήσουν, πρέπει να επικονιαστούν από αρσενική συκιά. Η επικονίαση της συκιάς γίνεται με τη βοήθεια μιας μικρής μύγας που ονομάζεται ψήνα.
Τομάτα: Επειδή η τομάτα είναι δυναμική καλλιέργεια, στην εναλλαγή των καλλιεργειών, η οποία είναι υποχρεωτική στη βιολογική γεωργία, θα πρέπει να επανέρχεται στο ίδιο μέρος, μετά από τουλάχιστον τέσσερα χρόνια. Όσο μικρός και αν είναι ο κήπος μας, θα πρέπει να τον χωρίσουμε σε τέσσερα τμήματα, στα οποία κάθε χρόνο θα εφαρμόζουμε διαφορετικό είδος καλλιέργειας (πχ. δυναμικά – ψυχανθή – σιτηρά – αρωματικά). Ο ζωμός τσουκνίδας αποτελεί ένα ιδανικό μέσο λίπανσης για την τομάτα, επειδή περιέχει ασβέστιο, κάλιο, άζωτο και ιχνοστοιχεία, τα οποία αποτελούν βασικά στοιχεία για τη σωστή ανάπτυξη της καλλιέργειας.
Φασολάκια: Τα φασολάκια είναι ψυχανθή φυτά, τα οποία με τη βοήθεια αζωτοβακτηριδίων δεσμεύουν άζωτο από την ατμόσφαιρα. Οι προσβολές από ακάρεα (μικρές αράχνες) στη βιολογική καλλιέργεια αντιμετωπίζονται συχνά μόνο με θειάφι (βρέξιμο ή επίπασης).
Φράουλα: Μια μέθοδος προστασίας των φυτών της φράουλας από το κρύο είναι η κάλυψη τους με άχυρα κατά τις κρύες νύχτες, όταν η θερμοκρασία κατεβαίνει κάτω από το μηδέν. Η φράουλα είναι απαιτητική σε υγρασία στο έδαφος, γεγονός, το οποίο ενισχύει την ανάπτυξη μυκητολογικών προσβολών. Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητη η χρήση της στάγδην άρδευσης.
Αφήστε τους οργανισμούς του εδάφους να απορροφήσουν την χλωρή λίπανση των φύλλων και φυτέψτε τα φυτά σας μερικές εβδομάδες αργότερα.
Στην αγορά υπάρχουν πολλές ποικιλίες σπόρων χλωρής λίπανσης.
Η φακελωτή (Phacelia) έχει τα πλεονεκτήματα πέρα από διάφορες άλλες καλλιέργειες, δεδομένου ότι δεν συσχετίζεται με οποιεσδήποτε από τις κοινές φυτικές καλλιέργειες και μπορεί να ταιριάξει οπουδήποτε. Έχει επίσης ελκυστικά φύλλα και λουλούδια και είναι εύκολο να συλλεχθεί και να σωθεί ο σπόρος. Καλό είναι να αποφύγετε τις μονοκαλλιέργειες και να καλλιεργείστε ένα συνδυασμό χλωρών λιπάνσεων. Οι συνδυασμοί αυξάνουν μια καλύτερη μάζα φυλλώματος.
Μερικοί καλλιεργητές έχουν διαφορετική στάση απέναντι στη χλωρή λίπανση. Κάποιοι έχουν χρησιμοποιήσει το πλεόνασμα από φυλλώδες καλλιέργειες, όπως το σέλινο και το ραβέντι, ως επιφανειακή κάλυψη για χλωρή λίπανση. Άλλοι υποστηρίζουν ότι μόνο τα ζιζάνια είναι η φυσική χλωρή λίπανση.
ΛΙΠΑΝΣΗ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ
Υγρή λίπανση
Είναι δυνατό και λογικό να φτιάξουμε και να χρησιμοποιήσουμε οργανικό υγρό λίπασμα. Αυτό γίνεται διαποτίζοντας οργανική ουσία σε ένα μεγάλο μέρος νερού σε ένα βαρέλι. Το υγρό που δημιουργείτε έχει συνήθως άσχημη μυρωδιά και χρειάζεται να αραιώσουμε πολλές φορές τον όγκο του. Μπορεί να ποτιστεί επάνω στις καλλιέργειες.
Σύμφυτο, τσουκνίδες και κοπριά χρησιμοποιούνται πολύ συχνά.
Το υγρό από το σύμφυτο είναι πλούσιο σε ανθρακικό κάλιο ενώ το υγρό ζωικό λίπασμα είναι πλούσιο σε νιτρικά άλατα. Οι τσουκνίδες παρέχουν μια ισορροπημένη τροφή. Όλα είναι σπουδαία και δίνουν στα φυτά μεγάλη ανάπτυξη και ταυτόχρονα ελέγχουν τα παράσιτα και τις ασθένειες.
Video: ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΛΙΠΑΝΣΗ - ΑΎΞΗΣΗ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΏΝ ΣΤΟ ΕΔΑΦΟΣ
Εκτίμηση των ποσοτήτων ΝΡΚ διαφόρων οργανικών λιπασμάτων.
Οργανικό λίπασμα/Περιεχόμενο N%-P%-K%/Κατάλληλη χρήση
Κομπόστα/1,5-2,0-0,5/Πριν την φύτευση σε κάθε καλλιέργεια
Φουσκί αλόγου/0,7-0,2-0,5/Στις πατάτες
Φουσκί αγελάδας/0,6-0,2-1,0/Στις πατάτες
Φουσκί προβάτων/0,7-0,3-0,9/Χρήση σε υγρά λιπάσματα
Φουσκί πτηνών/1,5-1,0-0,5/Χρήση σε μικρές δόσεις και στη κομπόστα
Μούχλα φύλλων/0,5-0,25-0,25/Χρήση για κομπόστα σπόρων
Τύρφη/0,75-λίγο-λίγο/Χρήση για κομπόστα σπόρων
Φύκια/0,25-0,25-0,25/Στις πατάτες, ντομάτες η στη κομπόστα
Μαλλί προβάτων/10-λίγο-λίγο/Στις πατάτες ή στα όσπρια
Κομπόστα μανιταριών/0,5-0,25-0,5/Βελτίωση του εδάφους όχι για πατάτες
Στάχτη ξύλων/0-0-5~10/Σε φρούτα, ντομάτες, πατάτες
Οστεάλευρο/4-22-0/Σε μόνιμα φυτά, δέντρα
Φυτά για χλωρή λίπανση
Όνομα/Σπορά/Στο έδαφος/Συνθήκες εδάφους/γρ.ανά τ.μ.
Ήμερο τριφύλλι/Απρίλιο-Ιούλιο/1 χρόνο/Όχι σε όξινα υγρά εδάφη/2
Κουκιά/Σεπτ.-Νοεμ./Το χειμώνα/Σε βαριά εδάφη/20
Φαγόπυρο Απρίλιο-Αυγ. 1-3 μήνες Σε φτωχά εδάφη/6
Τριφύλλι/Μάρτιο-Αυγ./2-3 μήνες/Σε αμμώδη εδάφη/3
Τριγωνέλλα/Μάρτιο-Αυγ./2-3 μήνες/Σε στραγγισμένα εδάφη/5
Λούπινο/Μάρτιο-Ιούνιο/2-4 μήνες/Σε αμμώδη εδάφη/10
Σινάπι/Μάρτιο-Σεπτ./1-2 μήνες/Σε γόνιμα εδάφη/5
Φακελωτή/Μάρτιο-Σεπτ./1-3 μήνες/Στα περισσότερα/2
Σίκαλη/Αύγ.-Νοέμ./Το χειμώνα/Στα περισσότερα/16
Βίκος/Μάρτιο-Σεπτ./2-3 μήνες/Όχι σε όξινα και στεγνά εδάφη/16
Μηδική/Μάρτιο-Αύγ./3 μήνες/Ελαφριά στεγνά εδάφη/3
Η ΛΙΠΑΝΣΗ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΓΕΩΡΓΙΑ
Kαλλιεργητικές συμβουλές
Αγγούρι: Ανάμεσα στα λαχανικά (όπως το αγγούρι και η τομάτα), πολλοί βιοκαλλιεργητές καλλιεργούν αρωματικά φυτά, ώστε να δημιουργούν ένα δυσμενές περιβάλλον για τα έντομα που προσβάλλουν τα φυτά, λόγω του εντομοαπωθητικού αρώματός τους.
Αγκινάρα: Αν πρόκειται να εγκατασταθεί νέα φυτεία, καλό είναι στο αγροτεμάχιο να έχει προηγηθεί καλλιέργεια ψυχανθούς, σιτηρού ή συγκαλλιέργεια και των δύο. Απομάκρυνση και καταστροφή ή κομποστοποίηση των φυτικών υπολειμμάτων της καλλιέργειας, μειώνει αρκετά τον κίνδυνο προσβολής από εχθρούς και ασθένειες την επόμενη καλλιεργητική περίοδο.
Ακτινίδιο: Το ακτινίδιο για να κάνει μεγάλα μεγέθη καρπού πρέπει κατά την άνθηση να υπάρχουν και αρσενικά άνθη, ώστε να γίνει καλή γονιμοποίηση των θηλυκών ανθών. Όσο περισσότερα σποράκια έχει ο καρπός του ακτινιδίου, τόσο μεγαλύτερος θα είναι ο καρπός του. Για το λόγο αυτό, οι βιοκαλιεργητές τοποθετούνε μέσα στην καλλιέργειά τους κυψέλες μελισσών.
Αντίδι: Το αντίδι αναπτύσσεται γρήγορα και γι’ αυτό καλλιεργείται μαζί με άλλα λαχανικά που αναπτύσσονται πιο αργά. Η σπορά γίνεται συνήθως νωρίς την άνοιξη, με ή χωρίς μεταφύτευση. Για να υπάρχουν ώριμα φυτά για συγκομιδή αργά το χειμώνα, η σπορά γίνεται αργά το καλοκαίρι ή νωρίς το φθινόπωρο. Χρειάζονται πλούσιο χώμα, ηλιόλουστη θέση, άφθονο νερό και συχνό σκάλισμα. Κατά το πότισμα χρειάζεται προσοχή, να μη βρέχονται τα φύλλα, γιατί μπορεί να σαπίσουν.
Αρακάς: Ο αρακάς σπέρνεται συνήθως στην αρχή του χειμώνα και συγκομίζεται τέλος άνοιξης - αρχή καλοκαιριού(ανάλογα με τις κλιματολογικές συνθήκες). Η καλλιέργεια του αρακά, αλλά και όλων των ψυχανθών, προηγείται από μία δυναμική καλλιέργεια, καθώς η καλλιέργεια των ψυχανθών δεσμεύει μεγάλες ποσότητες αζώτου στο έδαφος, τις οποίες στη συνέχεια καταναλώνει η δυναμική καλλιέργεια (πχ. τομάτα, καλαμπόκι, κα).
Αχλάδι: Τα αχλάδια, όπως και τα μήλα, αναπτύσσονται καλύτερα στη βιολογική γεωργία σε συγκαλλιέργεια με αρωματικά φυτά και κυρίως με σκόρδα, επειδή με τη μυρωδιά τους απωθούν τα έντομα που μεταφέρουν τις ιώσεις. Για την καλλιέργεια της αχλαδιάς, θα επιλέξουμε περιοχές που παρουσιάζουν λιγότερα προβλήματα στη συγκεκριμένη καλλιέργεια, όπως είναι οι ημιορεινές και οι σχετικά δροσερές περιοχές. Αυτό είναι θεωρείται βασική προϋπόθεση για να προστατέψουμε τα δέντρα μας από την προνύμφη της πεταλούδας της καρπόκαψας, η οποία αποτελεί τον κύριο εχθρό της αχλαδιάς και της μηλιάς.
Βερίκοκο: Το κλειδί στην επιτυχημένη καλλιέργεια του βερίκοκου είναι το σωστό κλάδεμα. Χρειάζονται βέβαια οπωσδήποτε σωστές γεωργικές πρακτικές, όπως επαρκή έκθεση στο ηλιακό φως, καθώς επίσης και πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά έδαφος που στραγγίζεται καλά. Παρά το γεγονός ότι οι βερικοκιές αυτογονιμοποιούνται, είναι πολύ καλό να φυτεύονται μαζί 2 διαφορετικές ποικιλίες βερικοκιάς, που ανθίζουν την ίδια περίοδο.
Γκρέιπφρουτ: Στα ξηρά κλίματα συγκριτικά με τα υγρά, το χρώμα των καρπών είναι πιο έντονο και λαμπερό, η γεύση τους πιο καλή, το μέγεθος μεγαλύτερο και η περιεκτικότητα σε χυμό υψηλότερη. Δεν έχουν ανάγκη σταυρεπικονίασης, αλλά θα προέλθει όφελος στην παραγωγή αν η γύρη μεταφέρεται με τα έντομα από άνθος σε άνθος εντός της ίδιας ποικιλίας.
Καρότο: Σε ένα βιολογικό κήπο το καρότο πρέπει να καλλιεργείται δίπλα στο κρεμμύδι, επειδή το ένα προστατεύει το άλλο από τη διαφορετική μύγα που τα προσβάλλει. Το χώμα στο οποίο θα φυτέψουμε το καρότο, θα πρέπει να είναι πλούσιο, υγιές και να έχει μεγάλη περιεκτικότητα άμμου, ώστε τα καρότα να μεγαλώσουν ανεμπόδιστα.
Καρπούζι: Όλα τα κολοκυνθοειδή, όπως το καρπούζι, πρέπει να καλλιεργούνται στο ίδιο χωράφι μόνο κάθε πέντε χρόνια, λόγω μεταφοράς ασθενειών από τη μια χρονιά στην άλλη. Καλό είναι η άρδευση του καρπουζιού να γίνεται το καλοκαίρι μόνο κατά τη διάρκεια της νύχτας ,ώστε να μη δημιουργούνται εγκαύματα στα φυτά από τον ήλιο με τις σταγόνες που παραμένουν πάνω στα φύλλα.
Κάστανο: Το κάστανο ευδοκιμεί σε υψόμετρο, γι’ αυτό και τα καλύτερα κάστανα προέρχονται από ορεινές περιοχές της Ελλάδας (Πήλιο, Πάικο, Καρπενήσι, Χολομώντας, κ.α.). Η καλλιέργεια της καστανιάς μπορεί να συνδυαστεί με παραγωγή μελιού, παράγοντας βιολογικό μέλι πλούσιο σε φρουκτόζη και ιχνοστοιχεία.
Κεράσι: Όσον αφορά στην καλλιέργεια της κερασιάς, πάντοτε επιλέγουμε δύο συμβατές ποικιλίες, έτσι ώστε να έχουμε τη μέγιστη δυνατή γονιμοποίηση ανθών. Η μύγα της κερασιάς, στη βιολογική γεωργία αντιμετωπίζεται συνήθως με κατάλληλες χρωμοπαγίδες. Η κερασιά υποφέρει από διάφορες μυκητολογικές προσβολές, οπότε στη βιολογική γεωργία καλό θα είναι να επιλέξουμε ένα μέρος, το οποίο δε θα ευνοεί την ανάπτυξή τους, δηλαδή ένα μέρος με αρκετό αέρα και χαμηλά επίπεδα υγρασίας.
Κουνουπίδι: Το κουνουπίδι είναι ένα χειμερινό λαχανικό, το οποίο αν θέλουμε να το προστατεύσουμε από το μαύρισμα το χειμώνα, πρέπει να τοποθετήσουμε ένα κομμένο φύλο του φυτού πάνω στο άσπρο κεφάλι πριν από μια επικείμενη βροχή.
Κρεμμυδάκι φρέσκο: Τα κρεμμύδια ανήκουν στην οικογένεια των λειριωδών - μαζί με τα σκόρδα, τα πράσα και πολλά λουλούδια. Τα περισσότερα λειριώδη δε χρειάζονται μεγάλο χώρο για το ριζικό τους σύστημα, μόλις 10-15 εκ. χώμα είναι αρκετό. Τα κρεμμύδια συνήθως καλλιεργούνται μαζί με άλλα λαχανικά, γεγονός που βοηθάει στην καλύτερη ανάπτυξη τους, αλλά και στην φυτοπροστασία όλου του λαχανόκηπου μας. Η συγκαλλιέργεια λοιπόν του κρεμμυδιού με άλλα λαχανικά εμποδίζει την εξάπλωση βλαβερών εντόμων, λόγω της μυρωδιάς τους και ειδικότερα η γειτνίαση με καρότα διώχνει τη μύγα του καρότου, αλλά και το καρότο διώχνει τη μύγα του κρεμμυδιού. Πολλές φορές για να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον δυσμενές για τα μυζητικά έντομα που προσβάλλουν ακόμα και τα δένδρα μας φυτεύουμε γύρω τους σκόρδα και κρεμμύδια ως φυτοπροστασία.
Λάχανο: Η πιερίδα στα λάχανα (πράσινη κάμπια) καταπολεμάται εύκολα με ένα σκεύασμα που περιέχει τον μικροοργανισμό Bacillus thuringensis. Οι αφίδες που προσβάλλουν τα λάχανα, ειδικά τις ζεστές μέρες του φθινοπώρου, αντιμετωπίζονται στη βιολογική καλλιέργεια με επιτρεπόμενα σκευάσματα, όπως είναι το μαλακό σαπούνι, η βιολογική καταπολέμηση με ωφέλιμα έντομα, ή η χρήση φυσικών εντομοκτόνων με βάση το πύρεθρο.
Λεμόνι: Για την καταπολέμηση των αφίδων στις λεμονιές, μπορεί να χρησιμοποιηθεί διάλυμα πράσινου σαπουνιού και οινοπνεύματος (μπλε) σε αναλογία 2/1 (κουταλιές της σούπας) σε 1 lt νερού, με το οποίο θα κάνουμε 1-2 εφαρμογές ανά εβδομάδα στα προσβεβλημένα φυτά.
Μανιτάρι: Τα εδώδιμα μανιτάρια που καλλιεργούνται, αναπτύσσονται σε σκοτεινούς θαλάμους με κατάλληλες συνθήκες υγρασίας και θερμοκρασίας. Το υπόστρωμα, στο οποίο αναπτύσσονται τα μανιτάρια πρέπει να προέρχεται από υπολείμματα βιολογικών καλλιεργειών, όπως είναι τα άχυρα, οι κορμοί δένδρων κα.
Μανταρίνι: Η επάρκεια σε φώσφορο, η οποία στη βιολογική γεωργία γίνεται με επιτρεπόμενα σκευάσματα, αυξάνει την εκατοστιαία περιεκτικότητα σε χυμό, ενώ μειώνει την οξύτητα των καρπών και έχει μεγάλη σπουδαιότητα για ποικιλίες πορτοκαλιάς και μανταρινιάς που έχουν όξινο χυμό. Η γεύση των καρπών είναι καλύτερη όταν ο καιρός κατά τα τέλη της βλαστικής περιόδου είναι σχετικά ζεστός.
Μαρούλι: Η ιδανική συγκαλλιέργεια για το μαρούλι είναι όλα τα αρωματικά φυτά του κήπου (άνηθος, μαϊντανός, σκόρδο, κρεμμύδι, κ.α.). Το μαρούλι χρειάζεται προστασία από τα σαλιγκάρια. Η προστασία από τα σαλιγκάρια γίνεται στη βιολογική γεωργία με το σκόρπισμα στάχτης, άμμου ή πριονιδιού γύρω από τα απειλούμενα φυτά, γεγονός που δυσκολεύει την πρόσβαση των ζώων.
Μήλο: Τα μήλα υποφέρουν από τις προσβολές μιας πεταλούδας που ονομάζεται καρποκάψα, η οποία τρυπά τον καρπό. Η αντιμετώπισή της είναι αρκετά δύσκολη και γίνεται κυρίως με παγίδες με μικροβιακά σκευάσματα και με άλλες καλλιεργητικές τεχνικές. Μια τεχνική είναι η απομάκρυνση των προσβεβλημένων μήλων από το χωράφι, ώστε να μειώσουμε τον πληθυσμό των εντόμων.
Μπάμια: Η συλλογή του καρπού της μπάμιας γίνεται όταν οι καρποί έχουν μήκος έως 5-6 cm και πάντα με γάντια, καθώς τα χέρια μπορεί να πληγωθούν από το χνούδι της μπάμιας. Καλό είναι να χρησιμοποιούμε ελληνικές ποικιλίες μπάμιας, οι οποίες προσαρμόζονται καλύτερα στο ελληνικό μικροκλίμα.
Μπρόκολο: Το μπρόκολο καλλιεργείται τον χειμώνα, γιατί οι υψηλές θερμοκρασίες (πάνω από 26 βαθμούς) προκαλούν άνθιση του φυτού, με αποτέλεσμα τη μείωση της εμπορικής αξίας. Τα νεαρά φυτά της καλλιέργειας γίνονται τροφή από σαλιγκάρια, τα οποία μπορούμε να αντιμετωπίσουμε με σκόρπισμα στάχτης ή άμμου ή τριμμένου ξύλου γύρω από το φυτό, με αποτέλεσμα να δυσχεραίνεται η μετακίνηση των σαλιγκαριών.
Πατάτα: Η πατάτα προσβάλλεται πολύ συχνά από ένα σκαθάρι (δορυφόρος), το οποίο αντιμετωπίζεται με ένα μικροβιακό σκεύασμα με βάση τον βάκιλο thuringensis v. Tenebrionis, που μπορεί κανείς να βρει εύκολα στην αγορά. Το χωράφι, στο οποίο θα καλλιεργήσουμε την πατάτα πρέπει να είναι πλούσιο και γόνιμο, καθώς ως δυναμική καλλιέργεια απορροφά πολλά θρεπτικά συστατικά από το έδαφος.
Παντζάρι: Για μέγιστα αποτελέσματα, το παντζάρι πρέπει να καλλιεργείται κυρίως μαζί με φασολιές, κρεμμύδια και γογγυλοκράμβη, ενώ θα πρέπει να αποφεύγετε να φυτεύετε το παντζάρι μαζί με πατάτα. Μπορείτε να φυτέψετε τους σπόρους παντζαριού απευθείας στο χώμα. Για καλύτερα όμως αποτελέσματα, καλό είναι να φυτέψετε τους σπόρους πρώτα σε φυτώριο και στη συνέχεια να τα μεταφυτέψετε.
Πιπεριά: Η πιπεριά για να αναπτυχθεί σωστά χρειάζεται σωστή άρδευση και σε αρκετή ποσότητα. Η πιπεριά υποφέρει από την προσβολή μυζητικών εντόμων, τα οποία πολλές φορές μεταφέρουν ιώσεις, με αποτέλεσμα η σοδειά να είναι περιορισμένη. Πρέπει λοιπόν, τέτοιες προσβολές να αντιμετωπίζονται με επιτρεπόμενα μέσα στη βιολογική γεωργία όσο μικρές και αν είναι.
Πορτοκάλι: Οι χαμηλές θερμοκρασίες ευνοούν το χρωματισμό των πορτοκαλιών, κυρίως των αιματόχρωμων (σαγκουίνια), τα οποία σε ζεστά κλίματα δεν κοκκινίζουν ή κοκκινίζουν ελαφρώς. Το χαρακτηριστικό πορτοκαλί χρώμα επίσης, δεν αναπτύσσεται πλήρως σε θερμές περιοχές.
Πράσο: Το πράσο στην εναλλαγή καλλιεργειών επανέρχεται στο ίδιο χωράφι μετά από τρία ή τέσσερα χρόνια. Αν καλλιεργούμε κάθε χρόνο πράσα στο ίδιο μέρος ενδέχεται να προσβληθούν από ασθένειες, τις οποίες δε θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε, με αποτέλεσμα η σοδειά να είναι ελάχιστη.
Ροδάκινο: Η καλλιέργεια της ροδακινιάς πολλές φορές υποφέρει από μυκητολογικές προσβολές, οι οποίες αντιμετωπίζονται στη βιολογική γεωργία με δυο παραδοσιακά σκευάσματα, τον χαλκό και το θειάφι. Ο χαλκός όμως, πρέπει να χρησιμοποιείται με φειδώ, καθώς δημιουργεί φυτοτοξικότητα στα φυτά όταν βρίσκεται σε μεγάλες ποσότητες στο έδαφος.
Ρόδι: Η καλλιέργεια του ροδιού γίνεται μόνο σε κατάλληλες εδαφοκλιματικές συνθήκες και μόνο με τις κατάλληλες για αυτές τις συνθήκες ποικιλίες δένδρων. Οι χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα (-14 βαθμοί) μπορούν να αποβούν μοιραίες για τα φυτά μας. Το έδαφος, όπου καλλιεργούμε τη ροδιά θα πρέπει να επιτρέπει τη δίοδο του νερού, ώστε να έχουμε καλή αποστράγγιση.
Σπανάκι: Στη βιολογική γεωργία, τα παρασκευάσματα που επιτρέπεται η χρήση τους, πρέπει να χρησιμοποιούνται με ορθό και ισόρροπο τρόπο, για να μη δημιουργούνται προβλήματα στο έδαφος, στα υπόγεια νερά και στα ίδια τα φυτά ( πχ υπερβολική χρήση οργανικής κοπριάς). Σε όλα τα φυτά που καταναλώνονται τα φύλλα τους, η αζωτούχος λίπανση πρέπει να γίνεται με σύνεση, γιατί αναπτύσσονται επικίνδυνες ουσίες.
Σπαράγγι: Το σπαράγγι για να αναπτυχθεί σωστά χρειάζεται αμμώδη, αλλά πλούσια σε οργανική ουσία εδάφη, ώστε ο βλαστός του φυτού να εξέρχεται με ευκολία από το έδαφος. Το σπαράγγι νωρίς την άνοιξη σκεπάζεται με μαύρα νάιλον, ώστε να ζεσταθεί γρήγορα το έδαφος και ο βλαστός του σπαραγγιού να εξέρχεται από το χώμα.
Σταφύλι: Η ποιότητα στους οίνους εξαρτάται κυρίως από την ποσότητα που θα παράγει το αμπέλι ανά στρέμμα. Όσο λιγότερα κιλά συγκομίζουμε ανά στρέμμα, τόσο καλύτερο θα γίνει το κρασί μας. Στη βιολογική καλλιέργεια του αμπελιού, χρησιμοποιούμε παραδοσιακά σκευάσματα, όπως είναι ο χαλκός και το θειάφι, τα οποία καλύπτουν πλήρως της μυκητολογικές προσβολές της αμπελοκαλλιέργειας.
Σύκο: Τα δένδρα της συκιάς διακρίνονται σε αρρενοσυκιές με αρσενικά και θηλυκά άνθη και σε ημεροσυκιές με θηλυκά άνθη, των οποίων οι καρποί είναι τα βρώσιμα σύκα. Οι περισσότερες ποικιλίες συκιάς για να καρποφορήσουν, πρέπει να επικονιαστούν από αρσενική συκιά. Η επικονίαση της συκιάς γίνεται με τη βοήθεια μιας μικρής μύγας που ονομάζεται ψήνα.
Τομάτα: Επειδή η τομάτα είναι δυναμική καλλιέργεια, στην εναλλαγή των καλλιεργειών, η οποία είναι υποχρεωτική στη βιολογική γεωργία, θα πρέπει να επανέρχεται στο ίδιο μέρος, μετά από τουλάχιστον τέσσερα χρόνια. Όσο μικρός και αν είναι ο κήπος μας, θα πρέπει να τον χωρίσουμε σε τέσσερα τμήματα, στα οποία κάθε χρόνο θα εφαρμόζουμε διαφορετικό είδος καλλιέργειας (πχ. δυναμικά – ψυχανθή – σιτηρά – αρωματικά). Ο ζωμός τσουκνίδας αποτελεί ένα ιδανικό μέσο λίπανσης για την τομάτα, επειδή περιέχει ασβέστιο, κάλιο, άζωτο και ιχνοστοιχεία, τα οποία αποτελούν βασικά στοιχεία για τη σωστή ανάπτυξη της καλλιέργειας.
Φασολάκια: Τα φασολάκια είναι ψυχανθή φυτά, τα οποία με τη βοήθεια αζωτοβακτηριδίων δεσμεύουν άζωτο από την ατμόσφαιρα. Οι προσβολές από ακάρεα (μικρές αράχνες) στη βιολογική καλλιέργεια αντιμετωπίζονται συχνά μόνο με θειάφι (βρέξιμο ή επίπασης).
Φράουλα: Μια μέθοδος προστασίας των φυτών της φράουλας από το κρύο είναι η κάλυψη τους με άχυρα κατά τις κρύες νύχτες, όταν η θερμοκρασία κατεβαίνει κάτω από το μηδέν. Η φράουλα είναι απαιτητική σε υγρασία στο έδαφος, γεγονός, το οποίο ενισχύει την ανάπτυξη μυκητολογικών προσβολών. Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητη η χρήση της στάγδην άρδευσης.
Πηγη
https://www.biocluster.gr/web/guest/kaliergies
https://www.laosver.gr/news/articles/13528.html
https://e-agrotes.blogspot.gr/2013/03/blog-post_2694.html
https://www.organiclife.gr/el/organic-grow/2418-compost-biologika.html
https://uest.ntua.gr/archive/comwaste/presentations/Presentation_Eleni.Doulami.ppt.
https://www.biocluster.gr/web/guest/kaliergies https://www.laosver.gr/news/articles/13528.html https://e-agrotes.blogspot.gr/2013/03/blog-post_2694.html https://www.organiclife.gr/el/organic-grow/2418-compost-biologika.html https://uest.ntua.gr/archive/comwaste/presentations/Presentation_Eleni.Doulami.ppt.
Tags:
Καλλιέργεια
