Compost : Δημιουργικά οικονομικοί οικολογικού λιμάσματος.

Στον κήπο που θα αποφασίσετε να φυτέψετε τα λαχανικά σας βγάζετε αυλάκια πριν βάλετε τα φυτά σας και από τα τρόφιμα που περισσεύουν από το σπίτι σας
( όλα τα τρόφιμα φλούδια φρούτων τσόφλια αυγών και τα ψημένα υπολείμματα φαγητών καφέ και τσαγιού ) τα βάζετε μέσα στα αυλάκια τα σκεπάζετε με χώμα και σε περίπου 4-6 μήνες έχει γίνει ωραιότατο λίπασμα χωρίς περιττά έξοδα. Όποιος έχει την δυνατότητα μπορεί να προσθέσει

Τρόφιμα που περισσεύουν από το σπίτι σας ( Στραγκισμένα , με οστού δυνατόν λιγότερο λάδι γιατί το λάδι εμποδίζει την κομποστοποίηση )
Ξερά φύλλα δέντρων και φυτών ( όλα τα οργανικά )
Κοπριά ζώον αν έχετε ( Χωνεμένη για να μην κάψετε τα φυτά σας )
υπολείμματα από την καλλιέργεια σας ( όλα τα οργανικά : ρίζες , φύλλα , καρποί *** )
το κουρεμένο γκαζόν του κήπου ( και τα σκουπίδια από κλαδέματα δέντρων *** , για τα κομμάτια ξύλου θα χρειαστείτε θριματιστή )
πριονίδι , στάχτη ( με μέτρο η στάχτη )
***όχι τα σποριασμένα ζιζάνια , και τα οργανικά φύλλα με μύκητες , ασθένειες , αυγά και προνύμφες εντόμων.

"Tip Για πιο γρηγορα αποτελέσματα τα ψιλοκόβετε"

Γιά εδαφοκάλυψη χρησιμοποιήστε :

Κομπόστ ( αυτό που φτιάχνετε μόνοι σας )
Πριονίδι ( θα χρειαστείτε θρυματιστή για να το παράγετε )
Άχυρο ( Μπορείτε να σπείρετε το άδειο μέρος του κήπου σας π.χ με σιτάρι - κριθάρι ή ψυχανθή έτσι θα έχετε και άνυδρη παραγωγή και εδαφοβελτίωση και οργανική ύλη για κομπόστ και άχυρο για εδαφοκάλυψη.
Φύλλα φυτών και δέντρων χλορά και ξερά. ( για εδαφοκάλυψη δεν είναι ανάγκη να περάσουν από διαδικασία κομποστοποίησης )
Ζιζάνια* που δεν έχουν σποριάσει ( Για ταχύτητα και οικονομία χρειάζεται χορτοκοπτικό για τη κοπή και τσουγκράνα για τη συλλογή )

*Τα Ζιζάνια είναι ωφέλημα , για εδαφοβελίωση , συγκρατούν το χώμα από τη διάβρωση του νερού και είναι τελεία αλληλοκάλυψη )

Η οικιακή κομποστοποίηση είναι η φυσική διαδικασία κατά την οποία τα οργανικά απόβλητα (φρούτα, λαχανικά, φύλλα, κλαδέματα,τσόφλια από αυγά κλπ) μετατρέπονται σε ένα πλούσιο οργανικό μίγμα που λειτουργεί ως εδαφοβελτιωτικό και λίπασμα.

Αυτή η διαδικασία μπορεί να γίνει πολύ εύκολα στον κήπο με τη χρήση ενός απλού κάδου κομποστοποίησης. Μέσα στον κάδο συγκεντρώνουμε τα οργανικά απόβλητα και αφήνουμε τη φύση να κάνει τη δουλειά της. Τα οργανικά οικιακά απόβλητα αποτελούν περίπου το 40-60% του συνόλου των αποβλήτων που παράγουμε στο σπίτι μας. Από αυτά το 70% περίπου είναι κομποστοποιήσιμα.

Αυτό σημαίνει ότι κάνοντας κομποστοποίηση μπορούμε να μειώσουμε το σύνολο των οικιακών αποβλήτων μας κατά 35% περίπου.

Το compost είναι ένα προϊόν με μεγάλη γεωργική αξία. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα οργανικό λίπασμα που βελτιώνει το έδαφος.

Γιατί όμως να κάνουμε κομποστοποίηση;

Με αυτόν τον τρόπο ανακύκλωσης μειώνονται οι συνολικές ποσότητες αποβλήτων που καταλήγουν στους ΧΥΤΑ.

Επιμηκύνεται σημαντικά ο χρόνος ζωής των ΧΥΤΑ, αφού έτσι δέχονται λιγότερα απόβλητα.

Προστατεύουμε τον πλανήτη από το φαινόμενο του θερμοκηπίου.

Ένα άλλο πρόβλημα στο οποίο δίνει λύση η κομποστοποίηση των οργανικών αποβλήτων είναι η ερημοποίηση των εδαφών.

Τι χρειαζόμαστε για την οικιακή κομποστοποίηση;

Έναν κάδο κομποστοποίησης
Λίγο χώμα κήπου
Εργαλεία κήπου (σκαλιστήρι, ποτιστήρι, κάποιο μακρύ ξύλο για ανακάτεμα).
Μικρό καδάκι κουζίνας για τη συλλογή των υλικών της κουζίνας.

Υπάρχει κίνδυνος για την υγεία; Φυσικά και όχι. Οι θερμοκρασίες που αναπτύσσονται φτάνουν τους 65 βαθμού Κελσίου, όπου δεν επιβιώνει το σύνολο των παθογόνων οργανισμών που ενδέχεται να εισέλθει στο υπό κομποστοποίηση μίγμα.

Ποια όμως είναι τα οφέλη για εμάς;

Ένα νοικοκυριό παράγοντας κομποστ καλής ποιότητας στην κατοικία του βελτιώνει την ποιότητα του χώματος στον κήπο του ή των φυτών του και παράλληλα αποφεύγει το κόστος αγοράς αντίστοιχης ποσότητας φυτοχώματος.Και επειδή είναι ένα πρώτης τάξεως λίπασμα για τα φυτά μας συνήθως το λένε και μαύρο χρυσάφι (black gold) !

Τα φυτά γίνονται πιο ανθεκτικά στις διάφορες ασθένειες.

Η γεύση και το άρωμα των προϊόντων είναι καλύτερα. Το έδαφος γίνεται πιο αφράτο, καλύτερο , δουλεύουν καλύτερα οι μικροοργανισμοί και δεν κρατάει νερά.

Με τη χρήση του κομπόστ μπορούμε να βοηθήσουμε τα ταλαιπωρημένα εδάφη να ξαναγίνουν οργανικά και γόνιμα εδάφη.

Ποια υλικά μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε;

Φύλλα από φυτά και δέντρα.
Μαραμένα λουλούδια.
Υπερώριμα ή χαλασμένα φρούτα.
Φλούδες και κοτσάνια από λαχανικά ή χορταρικά
Υπολείμματα από σαλάτες χωρίς τα λάδια όμως
Υπολείμματα λαχανικών από το καθάρισμα τους στην κουζίνα
Φλούδες ή υπολείμματα όπως κλαδέματα των φυτών μας, ξερά φύλλα, βλαστούς από γλάστρες, κομμένο γκαζόν κλπ.
Άχυρο από καλλιέργειες ή από ενσταυλισμό ζώων.
Φύκια θάλασσας.
Οργανικά λιπάσμα: κοπριές, καστανόχωμα, φυλλόχωμα κλπ.
Στάχτη πχ από τζάκι.
Τσόφλια αυγών κατά προτίμηση θρυμματισμένα.
Χαρτιά της κουζίνας σε μικρές ποσότητες ή σε μεγαλύτερες αν είναι υγρό το μίγμα.
Πριονίδι και ροκανίδια όχι όμως εμποτισμένης ξυλείας.
Υπολείμματα βοτάνων από ροφήματα και κατακάθια καφέ ή και φίλτρα γαλλικού καφέ.
Φυτικά υπολείμματα φαγητών στα οποία δεν έχει προστεθεί λάδι.

Δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιήσουμε:

Ανακυκλώσιμα υλικά όπως: Μεταλλικά αντικείμενα ή συσκευασίες, αλουμινόχαρτο, γυαλιά, πλαστικά, χαρτιά (εφημερίδες, περιοδικά ιδίως χρωματιστά), χοντρά κομμάτια ξύλου κλπ.
Κρέατα-τυριά.
Πέτρες
Υπολείμματα φαγητών που περιέχουν λίπη, κρέας, κόκαλα
Μαγειρεμένα φαγητά δηλαδή οτιδήποτε περιέχει λάδια ή σάλτσες.
Ζυμαρικά ή ψωμιά (φραντζόλες).
Υλικά καθαρισμού
Διάφορα χημικά

Κατασκευή Κομπόστ

Κομπόστ μπορεί να παρασκευάσει ο καθένας σε λίγα τετραγωνικά μέτρα ανθόκηπου ή λαχανόκηπου, συγκεντρώνοντας τα υλικά σε σωρούς ή μικρές αυτοσχέδιες κατασκευές από ξύλο ή συρματόπλεγμα. Ο χώρος κομποστοποίησης για λόγους αισθητικής και υγιεινής, δεν πρέπει να βρίσκεται κοντά σε κατοικημένες περιοχές.

Το κομπόστ μπορεί να γίνει σε έναν απλό σωρό αν ο όγκος είναι τουλάχιστον 3 κυβικά μέτρα. Το ύψος του σωρού δεν πρέπει να ξεπερνάει τα 2 μέτρα για να αποφύγουμε τη συμπίεση και να μπορούμε να ανακατεύσουμε το σωρό πιο εύκολα. Η βάση του σωρού πρέπει να έχει λίγη κλίση για να στραγγίζουν τα νερά.

Μπορούμε να φτιάξουμε το στρώμα της βάσης με καλά πατημένο χώμα, άμμο ή χαλίκι.

Το άριστο μέγεθος των υλικών για τον σωρό μας είναι από 1,5-7,5 cm περίπου. Το μέγεθος του υλικού επηρεάζει σημαντικά τη μικροβιακή δραστηριότητα αφού ο θρυμματισμός αυξάνει την επιφάνεια όπου δρουν τα μικροβιακά ένζυμα και μειώνει τα κενά αέρα.

Στη βάση του σωρού θα ήταν καλό να τοποθετήσουμε το πρώτο στρώμα από ένα ξηρό ασυμπίεστο υλικό όπως θρύμματα ξύλου, για να εξασφαλίσουμε τον καλό αερισμό από κάτω.

Μετά προσθέτουμε εναλλάξ ένα στρώμα υγρών υλικών (περιέχουν άζωτο) π.χ. γρασίδι, φλούδες φρούτων και μετά συνεχίζουμε με μια στρώση από απορροφητικά υλικά (περιέχουν άνθρακα) π.χ. άχυρο, ξερά φύλλα, στάχτη, χαρτί.

Καθώς προσθέτουμε κάθε στρώμα, το βρέχουμε με νερό. Τέλος προστατεύουμε το σωρό από τις καιρικές συνθήκες και τον καλύπτουμε με άχυρο ή με ένα μουσαμά στην κορυφή.

Αφού διαμορφωθεί ο σωρός, η αύξηση της θερμοκρασίας φανερώνει έναρξη της μικροβιακής δραστηριότητας. Τα πρώτα δύο ή τρία 24ώρα, η θερμοκρασία αυξάνει και μπορεί να υπερβεί τους 70 ° C και να διατηρηθεί για αρκετές μέρες. Μια θερμοκρασία γύρω στους 55 °C - 60 °C είναι απαραίτητη για ένα χρονικό διάστημα (Α΄ φάση) επειδή οδηγεί σε μερική αποστείρωση του υλικού.

Book : Compost

Κατά τη Β΄ φάση, η βέλτιστη θερμοκρασία κομποστοποίησης βρίσκεται ανάμεσα στους 30 °C - 37 °C, ενώ αν μειωθεί κάτω από τους 20 ° C η αποσύνθεση επιβραδύνεται.

Η βιοδιάσπαση είναι αερόβια διεργασία για αυτό οι οργανισμοί που συμμετέχουν πρέπει να εφοδιάζονται με το απαραίτητο οξυγόνο. Αν εκτραπεί η ζύμωση σε αναερόβια, εκλύονται από τον σωρό δύσοσμα αέρια όπως υδρόθειο, μεθάνιο, αμμωνία.

Αυτό το διορθώνουμε διώχνοντας την υπερβολική υγρασία, γυρίζοντας το σωρό. Ελέγχουμε την υγρασία κάθε 5-10 μέρες και προσθέτουμε νερό όταν γυρνάμε το σωρό.

Η υγρασία δεν πρέπει να υπερβαίνει το 70%. Το μυστικό για γρήγορη κομποστοποίηση είναι συχνό γύρισμα. Εξασφαλίζει τον καλό αερισμό και οι μικροοργανισμοί δουλεύουν κυριολεκτικά πυρετωδώς. Η θερμοκρασία ελέγχεται και μόλις πέσει, ο σωρός γυρίζεται.

Η ανάδευση των σωρών πραγματοποιείτε κάθε 7-10 ημέρες. Για να επιτύχουμε όσο το δυνατόν καλύτερο αερισμό η αναστροφή γίνεται με διπλό τρόπο, μέσα έξω και τα πάνω κάτω. Στο τέλος της κομποστοποίησης έχουμε μείωση στο 65 - 70 % του αρχικού όγκου υλικών.

Αν αφήσουμε ένα σωρό χωρίς να τον ανακατέψουμε το κομποστ θα κάνει γύρω στους 6 μήνες να γίνει,ενώ με σωστό ανακάτεμα ο χρόνος αυτός μειώνεται στους 3 μήνες.

Στο σπίτι:

Ένα δοχείο που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για παρασκευή compost στο σπίτι μας, είναι ένα παλιό ντεπόζιτο νερού ,ένα βαρέλι σε άξονα ή ένα όμορφο δοχείο. Θυμηθείτε να ανοίξετε αρκετές τρύπες στις πλευρές του δοχείου, κάτι που είναι απαραίτητο για την κυκλοφορία του αέρα.

Πώς να φτιάξεις το δικό σου κομπόστ;

Extra tips:

Ένα από τα πιο κοινά προβλήματα με την κατοχή κομπόστ είναι η μυρωδιά. Αν το κομπόστ σας αρχίζει να μυρίζει πολύ θα μπορούσε να οφείλεται σε πάρα πολύ νερό στο δοχείο σας ή πάρα πολλά απορρίμματα. Για να λυθεί αυτό το πρόβλημα, δεν προσθέτουμε κανένα επιπλέον υλικό για λίγες μέρες, ανακατεύουμε το κομπόστ για καλύτερο αερισμό και προσθέτουμε λίγα ξερά φύλα, χαρτιά κουζίνας για να ισορροπήσουμε την υγρασία.

Για την ταχύτερη αποσύνθεση, ψιλοκόψτε τα υλικά σε μικρότερα κομμάτια και όχι σε μεγάλα κομμάτια. Μικρότερα κομμάτια αποσυντίθενται γρηγορότερα και ο χρόνος αποσύνθεσης μειώνεται. Βεβαιωθείτε ότι ο κάδος είναι υγρός όλη την ώρα, αλλά όχι μούσκεμα.

Που και που μπορείτε να προσθέσετε ακόμα και λίγη μπύρα, η μαγιά θα αντιδράσει θετικά με τα βακτήρια και θα κρατήσει το σωρό σας υγιή.

Για ευκολότερη ανάμειξη, γείρετε το δοχείο στο πλάι και γυρίστε το μερικές φορές.

Book Links :