Η αρτηριακή πίεση είναι η πίεση που ασκεί το αίμα στο εσωτερικό τοίχωμα των μεγάλων αρτηριών του σώματος που μεταφέρουν το αίμα από την καρδιά σε όλα τα όργανα του σώματος, η υπέρταση σημαίνει ότι η αρτηριακή πίεση είναι σταθερά αυξημένη πάνω από τα φυσιολογικά όρια.
Η αρτηριακή πίεση καταγράφεται με δύο αριθμούς. Ο μεγαλύτερος αριθμός είναι η "συστολική" πίεση που είναι γνωστή ως "μεγάλη " πίεση και ο μικρότερος η "διαστολική" ή "μικρή" πίεση. Συστολική είναι η πίεση που ασκείται στις αρτηρίες όταν η καρδιά συσπάται για να προωθήσει το αίμα μέσω των αρτηριών προς τα όργανα του σώματος και διαστολική όταν η καρδιά χαλαρώνει για να δεχθεί νέο αίμα.
Ποιες είναι οι φυσιολογικές τιμές της πίεσης
Σύμφωνα με τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Υπέρτασης οι φυσιολογικές τιμές της πίεσης για τους ενηλίκους είναι η συστολική πίεση 120-129 mmHg και η διαστολική 80-84 mmHg. Οι τιμές αυτές αυτή βασίζονται σε μετρήσεις της πίεσης σε τουλάχιστον 2 επισκέψεις σε γιατρό. Σε κάθε επίσκεψη γίνονται τουλάχιστον 2 μετρήσεις μετά από λίγα λεπτά ανάπαυση σε καθιστή θέση.
Ας σημειωθεί ότι στις πρόσφατες Αμερικανικές Οδηγίες για την Υπέρταση η συστολική πίεση 120-139 mmHg και η διαστολική 80-89 mmHg χαρακτηρίζονται ως "προϋπέρταση". Η υιοθέτηση του όρου αυτού στοχεύει στη μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση του κοινού και των γιατρών στα πρώιμα στάδια της υπέρτασης, με την προσδοκία ότι αυτή θα συμβάλει στην ευρύτερη εφαρμογή μη φαρμακευτικών μέσων για την πρόληψη της υπέρτασης και στη στενότερη παρακολούθηση της πίεσης.
Ποιος είναι ο σωστός τρόπος μέτρησης της πίεσης
Για τη μέτρηση της πίεσης πρέπει πρώτα να μείνετε σε καθιστή θέση για περίπου 5 λεπτά. Η πλάτη σας να ακουμπά στη ράχη της καρέκλας και το μπράτσο να είναι χαλαρά ακουμπισμένο σε σταθερή επιφάνεια. Η περιχειρίδα (το πανί που τυλίγει το χέρι) τοποθετείται έτσι ώστε να εφαρμόζει καλά κατευθείαν πάνω στον βραχίονα (μπράτσο) χωρίς να παρεμβάλλεται το μανίκι. Η περιχειρίδα πρέπει να βρίσκεται περίπου στο ύψος της καρδιάς .Η άκρη του ακουστικού τοποθετείται στην εσωτερική επιφάνεια του αγκώνα χωρίς να καλύπτεται τελείως από την περιχειρίδα . Φουσκώνετε το πιεσόμετρο μέχρι το 200-220 mmHg. Ξεφουσκώνετε αργά (περίπου 10 mmHg κάθε 5 δευτερόλεπτα). Συστολική πίεση είναι το σημείο που εμφανίζεται (ακούγεται) ο ρυθμικός χτύπος, όσο αδύνατος και να είναι. Διαστολική πίεση είναι το σημείο όπου ο ρυθμικός ήχος παύει να ακούγεται. Στις περισσότερες περιπτώσεις αρκούν δύο μετρήσεις της πίεσης κάθε φορά, με μεσοδιάστημα 1-2 λεπτά μεταξύ των μετρήσεων. Στη δεύτερη μέτρηση, η πίεση είναι συνήθως χαμηλότερη. Αν υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ πρώτης και δεύτερης μέτρησης (πάνω από 10 mmHg) γίνεται και τρίτη μέτρηση.
Πώς αντιμετωπίζεται η υπέρταση μέσω της διατροφής
Πού οφείλεται η υπέρταση
Στη μεγάλη πλειονότητά τους (95%) οι υπερτασικοί εμφανίζουν τη λεγόμενη "ιδιοπαθή" υπέρταση. Πρόκειται για υπέρταση ουσιαστικά άγνωστης αιτίας που έχει σχέση κυρίως με την κληρονομικότητα (γονίδια) καθώς και με άλλους παράγοντες, όπως είναι η παχυσαρκία, η μακροχρόνια πρόσληψη αυξημένης ποσότητας αλατιού, η καθιστική ζωή, κλπ. Συνήθως εμφανίζεται μετά την ηλικία των 30 ετών, αλλά μπορεί να εμφανιστεί ακόμα και σε παιδιά.
Σε άτομα με υπερτασικούς και τους δύο γονείς η πιθανότητα εμφάνισης υπέρτασης ξεπερνά το 70%. Σε άτομα με ένα γονιό υπερτασικό η πιθανότητα είναι περίπου 30% και σε όσους δεν έχουν υπερτασικούς γονείς περίπου 15%. Σε λίγες περιπτώσεις (5%) η υπέρταση οφείλεται σε κάποιο συγκεκριμένο νόσημα (δευτεροπαθής υπέρταση), το οποίο μπορεί να διαγνωστεί και να αντιμετωπιστεί με αποτέλεσμα την εξαφάνιση της υπέρτασης. Συχνότερα αίτια δευτεροπαθούς υπέρτασης είναι η χρόνια νεφροπάθεια, η άπνοια κατά τον ύπνο και η στένωση των νεφρικών αρτηριών. Άλλα σπάνια αίτια είναι ο πρωτοπαθής αλδοστερονισμός, το φαιοχρωμοκύττωμα, το σύνδρομο Cushing, η στένωση του ισθμού της αορτής, κ.α. Έλεγχος με ειδικές εξετάσεις για τη διάγνωση της αιτίας της υπέρτασης χρειάζεται μόνο σε λίγες περιπτώσεις που επιλέγει ο γιατρός με βάση συγκεκριμένα κριτήρια.
Πώς τίθεται η διάγνωση της υπέρτασης
H διάγνωση της υπέρτασης τίθεται από γιατρό με μετρήσεις της πίεσης στο ιατρείο. Συνήθως χρειάζονται διαδοχικές μετρήσεις σε τουλάχιστον 2-3 επισκέψεις. Μια μόνο επίσκεψη σχεδόν ποτέ δεν αρκεί για να τεθεί με βεβαιότητα η διάγνωση. Η διάγνωση της υπέρτασης τίθεται όταν η πίεση είναι σταθερά αυξημένη στο ιατρείο από 140 mmHg και πάνω η συστολική, ή από 90 mmHg και πάνω η διαστολική ή και τα δύο.
Η πίεση δεν είναι τόσο σταθερή όπως η χοληστερίνη ή το βάρος του σώματος, αλλά μπορεί να αλλάζει γρήγορα από μέτρηση σε μέτρηση. Ειδικά στην πρώτη επίσκεψη στο γιατρό, η πίεση μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερη από την πραγματική. Επιπλέον, σε μία επίσκεψη η πίεση συνήθως είναι μεγαλύτερη στην πρώτη μέτρηση απ' όσο σε επόμενες μετρήσεις. Είναι συχνό φαινόμενο η πίεση να είναι αυξημένη στην πρώτη ή τη δεύτερη επίσκεψη στο ιατρείο, αλλά σε επόμενες επισκέψεις να υποχωρεί στα φυσιολογικά επίπεδα χωρίς καμιά θεραπεία. Γι' αυτό, η διάγνωση της υπέρτασης και ακόμα περισσότερο η έναρξη αντιυπερτασικής φαρμακευτικής θεραπείας, δεν πρέπει να γίνονται με βάση περιστασιακές μετρήσεις της πίεσης.
Ακόμα και σε άτομα με μεγάλη αύξηση της αρτηριακής πίεσης (πάνω από 180/110 mmHg), αν δεν υπάρχει επείγουσα κατάσταση λόγω της ύπαρξης συγκεκριμένου καρδιαγγειακού προβλήματος, ο γιατρός συνήθως αφήνει ένα περιθώριο μερικών ημερών για να επιβεβαιώσει το ύψος της πίεσης και να αξιολογήσει με εξετάσεις τη γενική κατάσταση του αρρώστου. Όσο πιο κοντά στο διαγνωστικό όριο των 140/90 mmHg βρίσκεται η πίεση, τόσο μεγαλύτερο διάστημα παρακολούθησης χρειάζεται για να τεθεί με βεβαιότητα η διάγνωση. Έχει διαπιστωθεί ότι όταν εφαρμόζονται σωστές μετρήσεις της πίεσης, κάποια από τα άτομα που έχουν χαρακτηριστεί ως υπερτασικά και υποβάλλονται σε θεραπεία αποδεικνύεται ότι δεν έχουν υπέρταση και δε χρειάζονται θεραπεία.
Πώς εκδηλώνεται η αυξημένη υπέρταση
Η αυξημένη αρτηριακή πίεση κατά κανόνα δεν γίνεται αισθητή και δεν προκαλεί κανένα ενόχλημα. Τα ενοχλήματα, όταν υπάρχουν, οφείλονται στις επιπλοκές της, που συνήθως εμφανίζονται μετά από χρόνια. Γι' αυτό στην Αμερική η υπέρταση είναι γνωστή ως "βουβός δολοφόνος " (silent killer).
Ο πονοκέφαλος, η ζάλη, τα βουητά στα αυτιά, οι εξάψεις κ.λπ. δεν οφείλονται στην υπέρταση, ακόμα και όταν η πίεση είναι πολύ αυξημένη . Το αντίστροφο μπορεί να συμβεί: δηλαδή, η ανησυχία, λόγω της λανθασμένης αντίληψης ότι τα συμπτώματα οφείλονται στην αυξημένη πίεση η οποία συνεπάγεται άμεσο κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο, μπορεί να ανεβάσει την πίεση.
Οι ρινορραγίες (αιμορραγίες από τη μύτη) επίσης δεν οφείλονται στην υπέρταση. H μεγάλη αύξηση της πίεσης που συχνά παρατηρείται σε τέτοιες περιπτώσεις είναι αποτέλεσμα της αναστάτωσης (συχνά του πανικού) λόγω της αιμορραγίας και μειώνεται χωρίς φάρμακα μόλις ηρεμήσει ο άρρωστος.
Συμπτώματα
Η Υπέρταση ειναι Μια «σιωπηρή» νόσος που συνήθως ανακαλύπτεται τυχαία κατά τη διάρκεια άλλων εξετάσεων. Μόνο όταν είναι ιδιαιτέρως προχωρημένη μπορεί να έχει συμπτώματα όπως ο πονοκέφαλος, το αίσθημα κόπωσης, η ζαλάδα και το αίσθημα καύσου.
Συμπτώματα που πρέπει να σας υπόψιάσουν είναι τα παρακάτω:
1. Δύσπνοια
2. Πονοκέφαλος
3. Ρινορραγία
4. Κούραση και νύστα
5. Σύγχυση
6. Εμβοές
7. Εμετός
8. Έντονη εφίδρωση
9. Θολή όραση
Θεραπεύεται η υπέρταση
Ουσιαστικά, η ίαση της υπέρτασης δεν είναι δυνατή. Με άλλα λόγια, ένας υπερτασικός δεν μπορεί "να γίνει καλά", όπως ένας άρρωστος με πνευμονία. Είναι, όμως, δυνατό η πίεση να ελαττωθεί στα φυσιολογικά επίπεδα, κυρίως με τακτική και συνεχή λήψη αντιυπερτασικών φαρμάκων.
Αρτηριακή πίεση και διατροφή
Εκτός από τα φάρμακα, διάφορα άλλα μέσα μπορούν να μειώσουν σε κάποιο βαθμό την πίεση. Τα μέσα αυτά είναι χρήσιμα σε όλα τα υπερτασικά άτομα, ανεξάρτητα από το αν παίρνουν ή όχι αντιυπερτασικά φάρμακα.
Συσχετισμός με χοληστερίνη και καρδιαγγειακά
Οι Έρευνες τείνουν να συσχετίζουν την Υπέρταση τη Xχοληστερίνη τα Kαρδιολογικά προβλήματα και την εμφάνιση διαβήτη με την:
- Kακή διατροφή , σε συνδυασμό με
- αυξημένο σωματικό βάρος και
- έκλειψη άσκησης
Ένας τρόπος ζωής είναι πραγματικό φάρμακο
SOS «αντιυπερτασικά» βήματα Για την αποτελεσματική ρύθμιση της πίεσης, είναι απαραίτητες ορισμένες ουσιαστικές αλλαγές του τρόπου ζωής σας. Διαβάστε ποιες είναι αυτές!
SOS #1
Η ελάττωση του σωματικού βάρους στους υπέρβαρους υπερτασικούς είναι ο αποτελεσματικότερος τρόπος για τη μείωση της πίεσης χωρίς φάρμακα. Ακόμα και μικρή απώλεια βάρους (π.χ., 5 κιλά) μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της πίεσης αλλά και στη βελτίωση άλλων παραγόντων που οδηγούν σε καρδιαγγειακό επεισόδιο, όπως είναι η χοληστερίνη και το σάκχαρο.
Πρόσφατες έρευνες δείχνουν οτι η απώλεια βάρους της τάξεως των 5 κιλών έχει φανεί ότι οδηγεί σε μείωση της συστολικής πίεσης κατά 4,4 mmHg και της διαστολικής κατά 3,6 mmHg. Επιπλέον, η απώλεια βάρους μπορεί να συμβάλει στη μείωση των αντιυπερτασικών φαρμάκων.
SOS #2
Η σωματική άσκηση (γρήγορο περπάτημα ή ποδήλατο για τουλάχιστον μισή ώρα τη μέρα τις περισσότερες μέρες της εβδομάδας) μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της πίεσης και στη βελτίωση άλλων παραγόντων κινδύνου όπως είναι η αυξημένη χοληστερίνη και το σάκχαρο.
Περπατήστε Η αεροβική άσκηση συμβάλλει στη διατήρηση της ελαστικότητας των αγγείων, στην απώλεια βάρους και στη ρύθμιση της πίεσης. Συνιστώνται τα 30΄ άσκησης 3-5 φορές την εβδομάδα (περπάτημα, διάδρομος στο γυμναστήριο, τρέξιμο, ποδήλατο κλπ.). Ωστόσο, πριν ασχοληθείτε με ένα άθλημα, πρέπει να ελέγξετε την πίεσή σας, επειδή, αν ήδη έχετε υπέρταση, μπορεί να επιβαρύνετε το καρδιαγγειακό σας σύστημα. Επίσης, αν είστε υπερτασικοί, αποφύγετε τα βάρη και την επίπονη άθληση, γιατί οδηγούν σε αύξηση της πίεσης.
Περπατήστε Η αεροβική άσκηση συμβάλλει στη διατήρηση της ελαστικότητας των αγγείων, στην απώλεια βάρους και στη ρύθμιση της πίεσης. Συνιστώνται τα 30΄ άσκησης 3-5 φορές την εβδομάδα (περπάτημα, διάδρομος στο γυμναστήριο, τρέξιμο, ποδήλατο κλπ.). Ωστόσο, πριν ασχοληθείτε με ένα άθλημα, πρέπει να ελέγξετε την πίεσή σας, επειδή, αν ήδη έχετε υπέρταση, μπορεί να επιβαρύνετε το καρδιαγγειακό σας σύστημα. Επίσης, αν είστε υπερτασικοί, αποφύγετε τα βάρη και την επίπονη άθληση, γιατί οδηγούν σε αύξηση της πίεσης.
SOS #3
Το κάπνισμα επηρεάζει ελάχιστα την αρτηριακή πίεση. Όμως, η διακοπή του αποτελεί τον πρώτο στόχο στους υπερτασικούς καπνιστές, αφού το κάπνισμα είναι εξίσου σημαντικός και σε μερικές περιπτώσεις σημαντικότερος παράγοντας κινδύνου για θάνατο, έμφραγμα, εγκεφαλικό ή άλλο καρδιαγγειακό επεισόδιο σε σύγκριση με την υπέρταση.
Μειώστε το κάπνισμα Τη στιγμή που καπνίζετε, η πίεσή σας ανεβαίνει και παραμένει υψηλή για τα επόμενα 20-30 λεπτά. Αν και το κάπνισμα δεν επηρεάζει μακροπρόθεσμα την πίεση, αποτελεί ένα σοβαρότατο παράγοντα κινδύνου για στεφανιαία νόσο και εγκεφαλικό. Μάλιστα, ο κίνδυνος πολλαπλασιάζεται όταν το κάπνισμα συνδυάζεται με την υπέρταση και την αυξημένη χοληστερίνη - κάτι που δυστυχώς αποτελεί σύνηθες «σενάριο».
Σωστή διατροφή: Δίαιτα με πολλά φρούτα, λαχανικά και γαλακτοκομικά χωρίς λίπη, δηλαδή, διατροφή πλούσια σε κάλιο και ασβέστιο, μπορεί επίσης να βοηθήσει στη μείωση της πίεσης (γνωστή ως δίαιτα DASH).
Η μείωση της πρόσληψης αλατιού με το φαγητό μειώνει την πίεση κυρίως στους υπερτασικούς μεγαλύτερης ηλικίας. Επιπλέον ενισχύει την αποτελεσματικότητα των αντιυπερτασικών φαρμάκων, κυρίως των διουρητικών, των αναστολέων του μετατρεπτικού ενζύμου και των ανταγωνιστών της αγγειοτασίνης (βλέπε "Αντιυπερτασικά φάρμακα"). Ο περιορισμός της κατανάλωσης οινοπνευματωδών ποτών (μέχρι δύο ποτά την ημέρα για τους άνδρες και ένα για τις γυναίκες) επίσης μειώνει την αρτηριακή πίεση σε αυτούς που κάνουν κατάχρηση.
Η μείωση της πρόσληψης αλατιού με το φαγητό μειώνει την πίεση κυρίως στους υπερτασικούς μεγαλύτερης ηλικίας. Επιπλέον ενισχύει την αποτελεσματικότητα των αντιυπερτασικών φαρμάκων, κυρίως των διουρητικών, των αναστολέων του μετατρεπτικού ενζύμου και των ανταγωνιστών της αγγειοτασίνης (βλέπε "Αντιυπερτασικά φάρμακα"). Ο περιορισμός της κατανάλωσης οινοπνευματωδών ποτών (μέχρι δύο ποτά την ημέρα για τους άνδρες και ένα για τις γυναίκες) επίσης μειώνει την αρτηριακή πίεση σε αυτούς που κάνουν κατάχρηση.
Παρακάτω αναλύουμε εκτενέστερα για τη διατροφή...
Υπέρταση και διατροφή
Αυξήσετε την κατανάλωση τροφίμων πλούσιων σε κάλιο:
δηλαδή μπανάνες, πορτοκάλια, πεπόνια, βερίκοκα, αχλάδια, ντομάτες, πατάτες, μπρόκολο, πιπεριά και πράσινα φυλλώδη λαχανικά. Το κάλιο είναι ένας ηλεκτρολύτης που βοηθά τον οργανισμό να αποβάλει το υπερβάλλον νάτριο. Καθημερινά συνιστώνται 3,5-4,6 γρ. καλίου, που θα προσλάβετε καταναλώνοντας:
• 4-5 μερίδες φρούτων: π.χ. 1 αχλάδι, 1 πορτοκάλι και 1 μπανάνα (1 μερίδα αντιστοιχεί σε 1 μικρό φρούτο ή 1/2 φλιτζάνι χυμό). Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας, έχουν αντιυπερτασική δράση τόσο τα εσπεριδοειδή όσο και άλλα φρούτα (ακτινίδια, φράουλες) και λαχανικά (πιπεριές) που είναι πλούσια σε βιταμίνη C.
• 4-5 μερίδες λαχανικών: π.χ. 1 ντοματοσαλάτα και 1 σαλάτα μαρούλι ή λάχανο-καρότο (1 μερίδα αντιστοιχεί σε 1 φλιτζάνι ωμά λαχανικά ή σε 1/2 φλιτζάνι βρασμένα).
Το ρόδι ονομάζεται από πολλούς “κόκκινος χρυσός”, αφού μία πληθώρα ερευνητικών εργασιών αποδεικνύουν την υψηλή διατροφική του αξία. Το ρόδι είναι ένα φρούτο με σημαντικές θεραπευτικές ιδιότητες. Πρόσφατες μελέτες αποδεικνύουν την συνεργικη δράση των συστατικών του και ένα ευρύ φάσμα ισχυρών αντιοξειδωτικών και αντικαρκινικών ιδιοτήτων (ιδίως ως προς τον καρκίνο του προστάτη). Έχει χρησιμοποιηθεί επίσης σε καρδιαγγειακές ασθένειες, σε διαβήτη, σε οδοντικά προβλήματα, σε δυσλειτουργία στύσης, δερματικά προβλήματα από υπεριώδη ακτινοβολία. Πιθανές άλλες χρήσεις περιλαμβάνουν πρόληψη βρεφικής εγκεφαλικής ισχαιμίας, alzheimer, αρθρίτιδα, παχυσαρκία και ανδρική στειρότητα Αυξημένη κατανάλωση χυμού ροδιού βρέθηκε πως μπορεί να αποτρέψει την ανάπτυξη καρκινικών όγκων, τον ιό HIV-1, την οξείδωση της hLDL και την αρτηριοσκλήρωση καθώς και να μειώσει τα συμπτώματα κατάθλιψης και απώλειας οστικής μάζας κατά την εμμηνόπαυση. Επίσης, αφέψημα από το φλοιό ροδιού έχει βρεθεί πως έχει αντιική και μυκοτοκτόνο δράση καθώς και πολλές άλλες θετικές για την υγεία του ανθρώπου ιδιότητες.
Μειώστε το αλάτι
Σημαντικό βήμα για τη ρύθμιση της πίεσης είναι η μείωση του αλατιού. Μάλιστα, η ημερήσια ελάττωσή του στο μισό (στα 5-6 γρ.) θεωρείται εξίσου αποτελεσματική με ένα αντιυπερτασικό φάρμακο! Σήμερα καταναλώνουμε περίπου 10 γρ. αλάτι την ημέρα, ενώ οι νεότερες οδηγίες συνιστούν τα 3,8 γρ. Επειδή όμως αυτή η οδηγία θεωρείται αυστηρή, οι ειδικοί «επιτρέπουν» τα 6 γρ., δηλαδή ένα κουταλάκι του γλυκού. Ήδη, όμως, μέσω των τροφίμων (π.χ. ψωμί, τυρί) καταναλώνουμε τουλάχιστον το μισό κουταλάκι, οπότε μας «επιτρέπεται» άλλο μισό (ως πρόσθετο στο φαγητό μας).
# Διαβάστε προσεκτικά την παρακάτω προειδοποίηση
#
• 4-5 μερίδες φρούτων: π.χ. 1 αχλάδι, 1 πορτοκάλι και 1 μπανάνα (1 μερίδα αντιστοιχεί σε 1 μικρό φρούτο ή 1/2 φλιτζάνι χυμό). Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας, έχουν αντιυπερτασική δράση τόσο τα εσπεριδοειδή όσο και άλλα φρούτα (ακτινίδια, φράουλες) και λαχανικά (πιπεριές) που είναι πλούσια σε βιταμίνη C.
• 4-5 μερίδες λαχανικών: π.χ. 1 ντοματοσαλάτα και 1 σαλάτα μαρούλι ή λάχανο-καρότο (1 μερίδα αντιστοιχεί σε 1 φλιτζάνι ωμά λαχανικά ή σε 1/2 φλιτζάνι βρασμένα).
Το ρόδι και ο χυμός του κατα της υπέρτασης
Το ρόδι ονομάζεται από πολλούς “κόκκινος χρυσός”, αφού μία πληθώρα ερευνητικών εργασιών αποδεικνύουν την υψηλή διατροφική του αξία. Το ρόδι είναι ένα φρούτο με σημαντικές θεραπευτικές ιδιότητες. Πρόσφατες μελέτες αποδεικνύουν την συνεργικη δράση των συστατικών του και ένα ευρύ φάσμα ισχυρών αντιοξειδωτικών και αντικαρκινικών ιδιοτήτων (ιδίως ως προς τον καρκίνο του προστάτη). Έχει χρησιμοποιηθεί επίσης σε καρδιαγγειακές ασθένειες, σε διαβήτη, σε οδοντικά προβλήματα, σε δυσλειτουργία στύσης, δερματικά προβλήματα από υπεριώδη ακτινοβολία. Πιθανές άλλες χρήσεις περιλαμβάνουν πρόληψη βρεφικής εγκεφαλικής ισχαιμίας, alzheimer, αρθρίτιδα, παχυσαρκία και ανδρική στειρότητα Αυξημένη κατανάλωση χυμού ροδιού βρέθηκε πως μπορεί να αποτρέψει την ανάπτυξη καρκινικών όγκων, τον ιό HIV-1, την οξείδωση της hLDL και την αρτηριοσκλήρωση καθώς και να μειώσει τα συμπτώματα κατάθλιψης και απώλειας οστικής μάζας κατά την εμμηνόπαυση. Επίσης, αφέψημα από το φλοιό ροδιού έχει βρεθεί πως έχει αντιική και μυκοτοκτόνο δράση καθώς και πολλές άλλες θετικές για την υγεία του ανθρώπου ιδιότητες.
Αντιυπερτασικό κοκτέιλ φρούτων
Μπανάνα, Αχλάδι Πορτοκάλι Μήλο: Το κοκτέιλ αυτό είναι πλούσιο σε κάλιο, φυτικές ίνες, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία.
Μπανάνα, Αχλάδι Πορτοκάλι Μήλο: Το κοκτέιλ αυτό είναι πλούσιο σε κάλιο, φυτικές ίνες, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία.
Σημαντικό βήμα για τη ρύθμιση της πίεσης είναι η μείωση του αλατιού. Μάλιστα, η ημερήσια ελάττωσή του στο μισό (στα 5-6 γρ.) θεωρείται εξίσου αποτελεσματική με ένα αντιυπερτασικό φάρμακο! Σήμερα καταναλώνουμε περίπου 10 γρ. αλάτι την ημέρα, ενώ οι νεότερες οδηγίες συνιστούν τα 3,8 γρ. Επειδή όμως αυτή η οδηγία θεωρείται αυστηρή, οι ειδικοί «επιτρέπουν» τα 6 γρ., δηλαδή ένα κουταλάκι του γλυκού. Ήδη, όμως, μέσω των τροφίμων (π.χ. ψωμί, τυρί) καταναλώνουμε τουλάχιστον το μισό κουταλάκι, οπότε μας «επιτρέπεται» άλλο μισό (ως πρόσθετο στο φαγητό μας).
Το αλάτι «κρύβεται» σε πολλά επεξεργασμένα τρόφιμα, και κυρίως στα κονσερβοποιημένα (π.χ. τόνος, σαρδέλες, φασόλια, λάχανο τουρσί), τα καπνιστά (π.χ. σολομός, τυρί), τους κύβους ζωμού, τις σάλτσες σόγιας, τα έτοιμα φαγητά, τις σούπες, τη σκόνη πουρέ, αλλά και στο ψωμί, τις φρυγανιές, τα κράκερ, τα κρουασάν, τις πίτες και σε ορισμένα δημητριακά πρωινού. ( οτιδήποτε στο σουπερμάρκετ που γράφει στο νταμπελάκι νάτριο )
Βάλτε στο πιάτο σας ελαιόλαδο
Οι πολυφαινόλες του ελαιόλαδου επίσης, πρόσφατες έρευνες αναδεικνύουν και την ευεργετική δράση τους τόσο στην υπέρταση όσο και στη μείωση της χοληστερίνης , μια αντιυπερτασική σαλάτα! με σπανάκι, μαρούλι και ντομάτα, προσθέστε 2 καρύδια, 1/2 αχλάδι, 1 κουταλιά ελαιόλαδο και πολύτιμα «αντιυπερτασικά», όπως η γλιστρίδα, η λεβάντα, ο μαϊντανός, το μελισσόχορτο, το σέλινο και το σκόρδο (1 σκελίδα χτυπημένη στο γουδί).
Βάλτε στο πιάτο ασβέστιο
Το ασβέστιο των γαλακτοκομικών, οι φυτικές ίνες και το μαγνήσιο των φρούτων και των ανάλατων ξηρών καρπών θεωρούνται πολύτιμα «αντιυπερτασικά».
Βάλτε στο πιάτο ψάρι
Επίσης, πρόσφατες έρευνες αναδεικνύουν και την ευεργετική δράση των ω-3 λιπαρών οξέων που περιέχονται στα ψάρια. Ετοιμάστε ψαρόσουπα (π.χ. με φαγκρί, κοκκινόψαρο, συναγρίδα, σφυρίδα ή λαβράκι) με λαχανικά, όπως πατάτα, σέλινο, καρότο, πράσο και λεμόνι, λίγο λάδι και πιπέρι. Πρόκειται για το πιο κλασικό αντιυπερτασικό πιάτο.
Τι γίνεται όμως με το αλκοόλ και τον καφέ ?
Όταν το αλκοόλ καταναλώνεται με μέτρο χαλαρώνει τα αγγεία και διευκολύνει τη ροή του αίματος, γεγονός που προφυλάσσει από την υπέρταση. Η υπερκατανάλωσή του όμως, οδηγεί σε αύξηση της πίεσης. Μην ξεπερνάτε, λοιπόν, τα 2 ποτήρια κρασί την ημέρα αν είστε άνδρας και το 1 ποτήρι την ημέρα αν είστε γυναίκα. Ένα ποτηράκι κρασί είναι «ισοδύναμο» με 1 ποτήρι μπίρας ή 1 δόση ουίσκι ή λικέρ.
Άν και οι έρευνες για τη σχέση του καφέ με την υπέρταση είναι αντιφατικές, είναι βέβαιο ότι η υπερκατανάλωση καφέ δυσχεραίνει τη ρύθμιση της πίεσης στους ήδη υπερτασικούς. Μην ξεπερνάτε, λοιπόν, τα 2 φλιτζάνια καφέ την ημέρα (200 mg καφεΐνης), εφόσον έχετε υπέρταση. Σημειώστε, επίσης, ότι καφεΐνη περιέχεται και στο μαύρο τσάι (40 mg/φλιτζάνι), τα αναψυκτικά τύπου κόλα (25 mg/ποτήρι) και τη σοκολάτα (1 σοκολάτα γάλακτος των 85 γρ. περιέχει 15 mg καφεΐνης και μία υγείας 45 mg).
Καθημερινά
• 2 κουταλιές της σούπας ελαιόλαδο.
• 1 φλιτζάνι ημίπαχο γάλα, 1 κεσεδάκι γιαούρτι και 30 γρ. ανθότυρο (δηλαδή 3 μερίδες ημίπαχων γαλακτοκομικών).
• 2-3 φέτες ψωμί ολικής άλεσης και 1 μπολ άγριο ή καστανό ρύζι, δηλαδή 6-8 μερίδες δημητριακών (1 μερίδα αντιστοιχεί σε 1 φέτα ψωμί 30 γρ., σε 1/2 φλιτζάνι δημητριακά ή σε 1/3 του φλιτζανιού βραστά ζυμαρικά ή ρύζι).
Εβδομαδιαία
• Ψάρι (π.χ. γαύρο, τσιπούρα, σκουμπρί) τρεις φορές την εβδομάδα.
• 1 πιάτο όσπρια και 2 χούφτες ανάλατους ξηρούς καρπούς.
• Μοσχαρίσιο φιλέτο, χοιρινό ψαρονέφρι, μία φορά την εβδομάδα.
• Πουλερικά χωρίς πέτσα, 2-3 φορές την εβδομάδα.
• Aυγά, «επιτρέπονται» 3-4 εβδομαδιαίως.
• Έως 2 γλυκά την εβδομάδα. Προτιμήστε τα ψητά μήλα, το ζελέ με φρούτα ή το ρυζόγαλο. Ένα κρουασάν βουτύρου περιέχει 750 mg νατρίου, δηλαδή όσα και 100 γρ. κεφαλογραβιέρας!
Μήπως χρειάζεστε φάρμακα;
Όταν τα διατροφικά μέσα δεν αποδίδουν ή όταν η υπέρταση είναι υψηλή, τότε χορηγούνται φάρμακα, τα οποία όμως δεν αντικαθιστούν αλλά συμπληρώνουν τον υγιεινό τρόπο διατροφής και την άσκηση. Υπάρχουν 5 κύριες κατηγορίες αντιυπερτασικών φαρμάκων, που θεωρούνται εξίσου αποτελεσματικές και συχνά χορηγούνται σε συνδυασμό.
•Οι ανταγωνιστές του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτασίνης και
•οι β-αναστολείς των υποδοχέων της αγγειοτασίνης ΙΙ συχνά προτιμώνται από τους ειδικούς, επειδή έχουν ευεργετική δράση στη νεφρική λειτουργία, στα αγγεία, στα μάτια και στην καρδιά, δηλαδή στα όργανα-στόχους της υπέρτασης. Οι β-ανα- στολείς χορηγούνται σχεδόν πάντα αν οι ασθενείς έχουν και στεφανιαία νόσο ή αρρυθμίες.
•Τα διουρητικά,
• οι ανταγωνιστές ασβεστίου και
• τα κεντρικώς δρώντα συχνά δίνονται συμπληρωματικά.
Οι εξελίξεις: Το αντιυπερτασικό εμβόλιο
Υπό μελέτη βρίσκεται το αντιυπερτασικό εμβόλιο CYT006-angQb, που θα εισάγει αντισώματα στον οργανισμό με σκοπό να μπλοκάρουν την αγγειοτασίνη ΙΙ, μια αγγειοσυσπαστική ουσία που «καθορίζει» πόσο νάτριο θα συγκρατήσει ο οργανισμός. Υποστηρίζεται ότι θα αρκούν 3 εμβολιασμοί το χρόνο, οπότε το πλεονέκτημα του εμβολίου είναι ότι θα απαλλάξει τους υπερτασικούς από την ανάγκη καθημερινής λήψης φαρμάκων.
Τι γίνεται όμως με το αλκοόλ και τον καφέ ?
Όταν το αλκοόλ καταναλώνεται με μέτρο χαλαρώνει τα αγγεία και διευκολύνει τη ροή του αίματος, γεγονός που προφυλάσσει από την υπέρταση. Η υπερκατανάλωσή του όμως, οδηγεί σε αύξηση της πίεσης. Μην ξεπερνάτε, λοιπόν, τα 2 ποτήρια κρασί την ημέρα αν είστε άνδρας και το 1 ποτήρι την ημέρα αν είστε γυναίκα. Ένα ποτηράκι κρασί είναι «ισοδύναμο» με 1 ποτήρι μπίρας ή 1 δόση ουίσκι ή λικέρ.
Άν και οι έρευνες για τη σχέση του καφέ με την υπέρταση είναι αντιφατικές, είναι βέβαιο ότι η υπερκατανάλωση καφέ δυσχεραίνει τη ρύθμιση της πίεσης στους ήδη υπερτασικούς. Μην ξεπερνάτε, λοιπόν, τα 2 φλιτζάνια καφέ την ημέρα (200 mg καφεΐνης), εφόσον έχετε υπέρταση. Σημειώστε, επίσης, ότι καφεΐνη περιέχεται και στο μαύρο τσάι (40 mg/φλιτζάνι), τα αναψυκτικά τύπου κόλα (25 mg/ποτήρι) και τη σοκολάτα (1 σοκολάτα γάλακτος των 85 γρ. περιέχει 15 mg καφεΐνης και μία υγείας 45 mg).
Καθημερινά
• 2 κουταλιές της σούπας ελαιόλαδο.
• 1 φλιτζάνι ημίπαχο γάλα, 1 κεσεδάκι γιαούρτι και 30 γρ. ανθότυρο (δηλαδή 3 μερίδες ημίπαχων γαλακτοκομικών).
• 2-3 φέτες ψωμί ολικής άλεσης και 1 μπολ άγριο ή καστανό ρύζι, δηλαδή 6-8 μερίδες δημητριακών (1 μερίδα αντιστοιχεί σε 1 φέτα ψωμί 30 γρ., σε 1/2 φλιτζάνι δημητριακά ή σε 1/3 του φλιτζανιού βραστά ζυμαρικά ή ρύζι).
Εβδομαδιαία
• Ψάρι (π.χ. γαύρο, τσιπούρα, σκουμπρί) τρεις φορές την εβδομάδα.
• 1 πιάτο όσπρια και 2 χούφτες ανάλατους ξηρούς καρπούς.
• Μοσχαρίσιο φιλέτο, χοιρινό ψαρονέφρι, μία φορά την εβδομάδα.
• Πουλερικά χωρίς πέτσα, 2-3 φορές την εβδομάδα.
• Aυγά, «επιτρέπονται» 3-4 εβδομαδιαίως.
• Έως 2 γλυκά την εβδομάδα. Προτιμήστε τα ψητά μήλα, το ζελέ με φρούτα ή το ρυζόγαλο. Ένα κρουασάν βουτύρου περιέχει 750 mg νατρίου, δηλαδή όσα και 100 γρ. κεφαλογραβιέρας!
Μήπως χρειάζεστε φάρμακα;
Όταν τα διατροφικά μέσα δεν αποδίδουν ή όταν η υπέρταση είναι υψηλή, τότε χορηγούνται φάρμακα, τα οποία όμως δεν αντικαθιστούν αλλά συμπληρώνουν τον υγιεινό τρόπο διατροφής και την άσκηση. Υπάρχουν 5 κύριες κατηγορίες αντιυπερτασικών φαρμάκων, που θεωρούνται εξίσου αποτελεσματικές και συχνά χορηγούνται σε συνδυασμό.
•Οι ανταγωνιστές του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτασίνης και
•οι β-αναστολείς των υποδοχέων της αγγειοτασίνης ΙΙ συχνά προτιμώνται από τους ειδικούς, επειδή έχουν ευεργετική δράση στη νεφρική λειτουργία, στα αγγεία, στα μάτια και στην καρδιά, δηλαδή στα όργανα-στόχους της υπέρτασης. Οι β-ανα- στολείς χορηγούνται σχεδόν πάντα αν οι ασθενείς έχουν και στεφανιαία νόσο ή αρρυθμίες.
•Τα διουρητικά,
• οι ανταγωνιστές ασβεστίου και
• τα κεντρικώς δρώντα συχνά δίνονται συμπληρωματικά.
Οι εξελίξεις: Το αντιυπερτασικό εμβόλιο
Υπό μελέτη βρίσκεται το αντιυπερτασικό εμβόλιο CYT006-angQb, που θα εισάγει αντισώματα στον οργανισμό με σκοπό να μπλοκάρουν την αγγειοτασίνη ΙΙ, μια αγγειοσυσπαστική ουσία που «καθορίζει» πόσο νάτριο θα συγκρατήσει ο οργανισμός. Υποστηρίζεται ότι θα αρκούν 3 εμβολιασμοί το χρόνο, οπότε το πλεονέκτημα του εμβολίου είναι ότι θα απαλλάξει τους υπερτασικούς από την ανάγκη καθημερινής λήψης φαρμάκων.
 Σε κάθε περίπτωση, προτού αποφασίσετε να δοκιμάσετε οποιαδήποτε εναλλακτική μέθοδο καταπολέμησης κάποιας ασθένειας/πάθησης, είναι σώφρον να επικοινωνήσετε πρώτα με τον *προσωπικό σας (*θεράπων) ιατρό, ο οποίος θα σας συμβουλέψει κατάλληλα. Προσοχή μην χρησιμοποιήσετε κάποιο βότανο ή έλαιο στο οποίο είστε αλλεργικοί. Ενώ ποτέ δεν πρέπει να ξεπερνάτε τις δοσολογίες ( συμβουλευτείτε μόνο Ειδικό ). Προσοχή στην εγκυμοσύνη και στο θηλασμό πριν τη χρήση βοτάνων πάρτε άμεσα οδηγίες αποκλειστικά και μόνο από γυναικολόγο σας. Οδηγίες χρήσης των βοτάνων Τα φαρμακευτικά βότανα πρέπει να καταναλώνονται με προσοχή και με τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού, κυρίως από όσους παίρνουν άλλα φάρμακα ή έχουν σοβαρά προβλήματα υγείας, αλλά και από τις εγκύους, τις θηλάζουσες και βέβαια τα παιδιά και τους εφήβους. Τα φαρμακευτικά βότανα δεν αποτελούν πανάκεια, ούτε πρέπει να τα καταναλώνουμε χωρίς μέτρο και με την προσδοκία ότι θα γιατρέψουν όλες τις ασθένειες. Οτιδήποτε είναι φυσικό δεν σημαίνει ότι είναι και απολύτως ασφαλές. Έτσι, τα φαρμακευτικά φυτά πρέπει να χρησιμοποιούνται με σύνεση και βάσει των συμβουλών των ειδικών, που τα γνωρίζουν καλά. Δοσολογία Οι ποσότητες στις οποίες μπορούμε ή πρέπει να καταναλώνουμε τα φαρμακευτικά φυτά είναι πολύ δύσκολο να καθοριστούν με ακρίβεια. Η σωστή δοσολογία εξαρτάται κάθε φορά από πολλούς παράγοντες, όπως η ηλικία, η σωματική διάπλαση, η ασθένεια του ατόμου που τα καταναλώνει, καθώς επίσης και από το αν παίρνει άλλα φάρμακα ή αν έχει και άλλα προβλήματα υγείας. Από την άλλη πλευρά, χρειάζεται να έχουμε υπόψη μας ότι δεν είναι όλα τα βότανα, από όπου κι αν προέρχονται, της ίδιας δραστικότητας, καθώς αυτή ποικίλλει ανάλογα με διάφορους παράγοντες, καλλιέργειας, συγκομιδής, αποξήρανσης, φύλαξης κ.λπ. Γενικά μπορούμε να πούμε ότι μία επαρκής ποσότητα για έναν ενήλικο που έχει λάβει υπόψη όλες τις αντενδείξεις είναι ένα φλιτζάνι έγχυμα ή αφέψημα τη φορά. Για περισσότερες συμβουλές, ή για συστηματική χρήση, θα πρέπει να συμβουλευτούμε τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό μας.Οι μορφές των βοτάνων Αφέψηµα : Το φυτό βράζει μαζί με το νερό, συνήθως για 5-10΄, και στη συνέχεια το διηθούμε. Χρησιμοποιείται για τα ξυλώδη μέρη, όπως οι ρίζες ή οι φλοιοί. Έγχυµα : Είναι μέθοδος που ενδείκνυται για τα φύλλα, τα άνθη και τα πέταλα, αλλά όχι για τις ρίζες. Επίσης, χρησιμοποιείται και όταν δεν θέλουμε να φύγουν τα πτητικά συστατικά, όπως στις περιπτώσεις των αρωματικών φυτών. Για να το παρασκευάσουμε, βράζουμε το νερό, το κατεβάζουμε από τη φωτιά και προσθέτουμε το βότανο. Κατόπιν, αφήνουμε το μείγμα έτσι για 5-10΄ και στη συνέχεια το διηθούμε. Πού βρίσκουμε τα δραστικότερα : Είναι διαδεδομένη η λανθασμένη άποψη ότι τα άγρια φυτά είναι πιο δραστικά από τα καλλιεργούμενα. Όταν στα καλλιεργούμενα φυτά οι ποικιλίες που καλλιεργούνται, η περιποίηση των φυτών και η εποχή συλλογής, η φύλαξη (μέρη σκοτεινά και όχι υγρά) και η αποξήρανση (όταν χρειάζεται) είναι σωστές, τότε δεν παρατηρούνται ουσιαστικές διαφορές από τα άγρια. Επίσης, είναι σημαντικό να καταναλώνουμε τα βότανα σε διάστημα όχι μεγαλύτερο του ενός χρόνου από τη στιγμή της συλλογής τους. **Απόσπασμα από άρθρο του https://www.vita.gr/ σε συνεργασία με δρ. ΕΛΕΝΗ ΣΚΑΛΤΣΑ, αναπληρώτρια καθηγήτρια Φαρμακογνωσίας και Χημείας Φυσικών Προϊόντων στη Φαρμακευτική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. |
Βοτανα που μπορεί να βοηθήσουν:
Ρίγανη
Η καρβακρόλη που περιέχει είναι ένα ενεργό συστατικό που είναι γνωστό ότι μειώνει την πίεση του αίματος και την φλεγμονή των αιμοφόρων αγγείων. Είναι εναλλακτική λύση στο αλάτι ως καρύκευμα σε φαγητά, ενώ το έλαιο ρίγανης μπορεί επίσης να καταπολεμήσει τις λοιμώξεις.
Βασιλικός
Το άγχος είναι ένας από τους κύριους παράγοντες που συμβάλλουν στην υπέρταση και ο βασιλικός βοηθάει στην μείωση του στρες στον οργανισμό και τις βιοχημικές επιπτώσεις που αυτό επιφέρει.
Λεβάντα
![]()
Ίσως γνωρίζετε ήδη ότι το άρωμα της λεβάντας ηρεμεί το πεπτικό σύστημα, αλλά το αιθέριο έλαιο για μασάζ στο σώμα μπορεί να κάνει ακόμα περισσότερα. Η λεβάντα λειτουργεί ως αγγειοδιασταλτικό, χαλαρώνοντας και διευρύνοντας τα αιμοφόρα αγγεία. Μπορείτε επίσης να κάνετε ένα τσάι από φύλλα λεβάντας, το οποίο όχι μόνο θα μειώσει την αρτηριακή σας πίεση, αλλά μπορεί να ανακουφίσει το στομάχι σας και να σας βοηθήσει στην αντιμετώπιση της αϋπνίας.
Βαλεριάνα
Η ρίζα από βαλεριάνα περιέχει ένα φυσικό ηρεμιστικό που βοηθά στην χαλάρωση των μυών και των αρτηριών του σώματος. Μια μικρή ημερήσια δόση από ρίζα βαλεριάνας σε μορφή τσαγιού μπορεί να σας βοηθήσει να μειώσετε τα συνολικά επίπεδα του στρες στο οργανισμό, να έχετε καλύτερο ύπνο και να μειώσετε την αρτηριακή σας πίεση.
Κανέλα
Η κανέλα είναι από τα καλύτερα μπαχαρικά (δεν είναι πράσινο βότανο, αλλά ανήκει στην ίδια οικογένεια) για την βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος. Οι διαβητικοί χρησιμοποιούν την κανέλα για εξισορρόπηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.
Νέες κατευθυντήριες οδηγίες για την αντιμετώπιση της Υπέρτασης της Διεθνούς Εταιρείας Υπέρτασης και της Αμερικανικής Εταιρείας Υπέρτασης ISH/ASH
Υπέρταση: Μύθοι και Αλήθειες
1. Ο κύριος στόχος για τη μείωση της υπέρτασης είναι η μείωση στην πρόσληψη αλατιού: ΜΥΘΟΣ!
Ο κυριότερος στόχος είναι το σωματικό βάρος, δηλαδή η μείωση του σωματικού βάρους και μετά η μείωση του νατρίου και η αύξηση του καλίου. Το νάτριο δεν βρίσκεται μόνο στο αλάτι αλλά και σε τρόφιμα όπως το ψωμί, το τυρί, οι πίκλες, η κέτσαπ, αλλά είναι και συστατικό ορισμένων συντηρητικών. Έτσι, αν η καθημερινή πρόσληψη για παράδειγμα ψωμιού και τυριού είναι υψηλή, μπορεί η πρόσληψη νατρίου να υπερβαίνει τις συστάσεις χωρίς καν να χρησιμοποιείται αλάτι για το μαγείρεμα ή στο τραπέζι. Οι εταιρείες τροφίμων πρέπει να το λάβουν αυτό σοβαρά υπόψη για τη μείωση της περιεκτικότητας σε νάτριο αυτών των τροφίμων.
2. 1-2 ποτηράκια κρασί κάνουν καλό στην υπέρταση: ΑΛΗΘΕΙΑ ΕΝ ΜΕΡΕΙ!
Η περιεκτικότητα του κόκκινου κρασιού σε οινόπνευμα κι σε αντιοξειδωτικές ουσίες βελτιώνει τη λειτουργικότητα του ενδοθηλίου και μειώνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών νοσημάτων. Όμως, η πρόσληψη οινοπνεύματος σε υπερτασικούς ασθενείς μπορεί να αυξήσει την αρτηριακή πίεση. Για αυτό τον λόγο οι υπερτασικοί ασθενείς πρέπει να μειώσουν δραματικά την πρόσληψη οινοπνεύματος και σε αυτούς που δεν καταναλώνουν δεν θα πρέπει να συστήνεται να αρχίσουν να προσλαμβάνουν.
3. Tο σκόρδο και το κρεμμύδι βοηθούν τη λειτουργία της καρδιάς και μειώνουν την αρτηριακή πίεση: ΜΥΘΟΣ!
Υπάρχουν κάποιες μελέτες που έχουν δείξει ότι όντως τα αποτελέσματα είναι ευεργετικά για την υπέρταση. Όμως, για να υπάρξουν αυτά τα ευεργετικά αποτελέσματα, η πρόσληψη πρέπει να είναι ιδιαίτερα μεγάλη (πχ πρέπει να καταναλώνονται 15-20 σκελίδες σκόρδου την ημέρα, ενώ προσλήψεις της τάξεως των 1-2 σκελίδων την ημέρα δεν επιφέρουν κάποιο αξιοσημείωτο αποτέλεσμα). Επίσης, μελέτες που χρησιμοποίησαν συμπυκνωμένα συμπληρώματα σκόρδου κατέληξαν σε αντικρουόμενα αποτελέσματα.
4. Αν ξεκινήσεις φάρμακα για υπέρταση πρέπει να τα παίρνεις δια βίου και δεν μπορείς πια να τα διακόψεις: ΜΥΘΟΣ (εν μέρει)
Η έναρξη φαρμακευτικής αγωγής αποφασίζεται από τον ιατρό είτε εάν η πίεση του ασθενούς είναι πολύ υψηλότερα από τα φυσιολογικά όρια και ο καρδιαγγειακός του κίνδυνος υψηλός είτε επειδή η τρίμηνη περίοδος αλλαγής τρόπου ζωής με απώλεια βάρους και μείωση στην κατανάλωση άλατος απέτυχε. Εάν κάποια στιγμή στο μέλλον ένας παχύσαρκος και με κακές διατροφικές συνήθειες υπερτασικός ασθενής ο οποίος λαμβάνει αντιυπερτασική θεραπεία αποφασίσει να αλλάξει τον τρόπο που ζει, να χάσει βάρος και να μειώσει το αλάτι μπορεί να μην χρειάζεται πλέον αντιυπερτασική αγωγή.
5. Τα αντιυπερτασικά φάρμακα έχουν πολλές παρενέργειες. ΜΥΘΟΣ
Πριν 30 έτη αυτή η φράση ήταν αληθινή αλλά σήμερα οι νεώτερες γενιές φαρμάκων έχουν ελάχιστες και σπάνιες παρενέργειες στην υπέρταση. Ακόμα και τα διουρητικά που έχουν ενοχοποιηθεί για πολλές παρενέργειες παλαιότερα στις χαμηλές δόσεις που χρησιμοποιούνται σήμερα δεν δημιουργούν προβλήματα.
6. Απ’ την ώρα που ξεκινάς αντιυπερτασική αγωγή δεν χρειάζεται να ελέγχεις πια την πίεση γιατί λαμβάνεις θεραπεία. ΜΥΘΟΣ
Η ρύθμιση της υπέρτασης είναι δύσκολο να επιτευχθεί. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα επίπεδα ρύθμισης της υπέρτασης παγκοσμίως αλλά και στη χώρα μας δε ξεπερνούν το 30-35%. Οι λόγοι για αυτήν την αποτυχία είναι πολλαπλοί. Ένας από τους κυριότερους είναι η μη συμμόρφωση του ασθενή με την φαρμακευτική του αγωγή. Μάλιστα, όσο αυξάνεται ο αριθμός των δισκίων που πρέπει να παίρνει ένας ασθενής τόσο ελαττώνεται η συμμόρφωσή του δηλαδή ξεχνά ή αρνείται να πάρει τα φάρμακά του.
7. Ακόμα κι αν ο γιατρός μας μετρήσει την πίεση στο ιατρείο και είναι υψηλή δεν σημαίνει αυτό πως είμαστε υποχρεωτικά υπερτασικοί. ΑΛΗΘΕΙΑ
Η αρτηριακή πίεση δεν είναι σταθερή κατά τη διάρκεια του 24ωρου, αλλά διακυμαίνεται αναλόγως της δραστηριότητας του κάθε ατόμου. Κατά τη σωματική άσκηση, την κίνηση, τη συγκίνηση και το στρες, η πίεση ανεβαίνει, αντιθέτως, κατά την ανάπαυση ή το βαθύ ύπνο ελαττώνεται και ξανανεβαίνει κατά τις πρωινές ώρες, λίγο πριν από το ξύπνημα.
Πολλές φορές, ακόμα και η θέα του γιατρού με την άσπρη μπλούζα προκαλεί σε πολλούς ασθενείς αύξηση της πίεσης, γεγονός το οποίο θεωρείται από πολλούς προ-στάδιο αρτηριακής υπέρτασης.
Για να ονομάσουμε όμως κάποιον άνθρωπο υπερτασικό πρέπει να έχουμε συστηματική άνοδο της αρτηριακής του πίεσης πάνω από τα επίπεδα που θεωρούμαι για αυτόν φυσιολογικά. Η στιγμιαία άνοδος της πίεσης συνέπεια ενός έντονου στρες δεν μας κατατάσσει στην κατηγορία των υπερτασικών. Είναι ανησυχητικό μακροπρόθεσμα να έχουμε συστηματικά πίεση 145/95 mmHg αλλά δεν μας ανησυχεί , ούτε χρειάζεται καμία άμεση θεραπεία μία στιγμιαία άνοδος της πίεσης 170/100 mmHg.
8. Εάν οι γονείς μας είναι υπερτασικοί σε νεαρή ηλικία δεν μπορούμε να αποφύγουμε την υπέρταση γιατί είναι κληρονομική. ΜΥΘΟΣ ΕΝ ΜΕΡΕΙ
Ορισμένους από τους παράγοντες που συμβάλλουν στην εκδήλωση της αρτηριακής υπέρτασης δεν μπορούμε πράγματι να τους επηρεάσουμε με κανένα τρόπο. Με την αύξηση λ.χ. της ηλικίας, οι αρτηρίες μας σκληραίνουν και η πίεση μας αυξάνεται. Η ηλικία, λοιπόν, είναι ένας παράγοντας που, δυστυχώς, δεν μπορούμε να επηρεάσουμε.
Ένας δεύτερος παράγοντας που δεν μπορούμε να επηρεάσουμε είναι οι γονείς μας. Στην επιστημονική κοινότητα υπάρχει πλέον συμφωνία πως υπάρχουν γονίδια που ευθύνονται για την αρτηριακή υπέρταση και εξηγούν την κληρονομική επιβάρυνση που παρατηρούμε στα άτομα με αρτηριακή υπέρταση.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν παράγοντες που αυξάνουν την αρτηριακή πίεση και είναι αποκλειστικά στο χέρι μας να τους αντιμετωπίσουμε. Τέτοιοι παράγοντες είναι η υπερβολική κατανάλωση αλατιού, η αύξηση του σωματικού βάρους, η υπερβολική κατανάλωση ζωικών λιπών, το κάπνισμα, η έλλειψη σωματικής άσκησης, καθώς και οι έντονες ψυχικές καταπονήσεις – το γνωστό σε όλους μας στρες, δηλαδή.
Ρίχτερ Δημήτρης
βιβλιογραφία
Πηγές
https://el.wikipedia.org/
https://www.news.gr/
https://www.euroclinic.gr/article/ypertasi-8-mythi-ke-alithies/
https://www.youtube.com/watch?v=TiB7BuN4Fsk
https://www.youtube.com/watch?v=imHFksKLPUk
https://www.iatropedia.gr/encyclopedia/artiriaki-ipertasi/
https://www.clickatlife.gr/your-life/story/30236/9-simadia-pou-kruboun-upsili-piesi
https://www.vita.gr/mindandbody/alternative/article/2374/ta-botana-poy-rixnoyn-thn-piesh/
https://www.vita.gr/ygeia/article/8831/ypertash-zhste-xwris-piesh/
https://www.youtube.com/watch?v=5bADffIPjHU
https://www.mylefkada.gr/monimes-stiles/kata-markon/botana-xolisterinh-piesh-8280/
https://www.hypertension.gr/content/guidelines-2007.aspx
https://www.greekcardiology.gr/
https://www.vita.gr/ygeia/article/1449/pws-symbiwnw-me-thn-ypertash/
https://www.onmed.gr/diatrofi/
Ρίγανη
Η καρβακρόλη που περιέχει είναι ένα ενεργό συστατικό που είναι γνωστό ότι μειώνει την πίεση του αίματος και την φλεγμονή των αιμοφόρων αγγείων. Είναι εναλλακτική λύση στο αλάτι ως καρύκευμα σε φαγητά, ενώ το έλαιο ρίγανης μπορεί επίσης να καταπολεμήσει τις λοιμώξεις.
Βασιλικός
Το άγχος είναι ένας από τους κύριους παράγοντες που συμβάλλουν στην υπέρταση και ο βασιλικός βοηθάει στην μείωση του στρες στον οργανισμό και τις βιοχημικές επιπτώσεις που αυτό επιφέρει.
Λεβάντα
Ίσως γνωρίζετε ήδη ότι το άρωμα της λεβάντας ηρεμεί το πεπτικό σύστημα, αλλά το αιθέριο έλαιο για μασάζ στο σώμα μπορεί να κάνει ακόμα περισσότερα. Η λεβάντα λειτουργεί ως αγγειοδιασταλτικό, χαλαρώνοντας και διευρύνοντας τα αιμοφόρα αγγεία. Μπορείτε επίσης να κάνετε ένα τσάι από φύλλα λεβάντας, το οποίο όχι μόνο θα μειώσει την αρτηριακή σας πίεση, αλλά μπορεί να ανακουφίσει το στομάχι σας και να σας βοηθήσει στην αντιμετώπιση της αϋπνίας.
Βαλεριάνα
Η ρίζα από βαλεριάνα περιέχει ένα φυσικό ηρεμιστικό που βοηθά στην χαλάρωση των μυών και των αρτηριών του σώματος. Μια μικρή ημερήσια δόση από ρίζα βαλεριάνας σε μορφή τσαγιού μπορεί να σας βοηθήσει να μειώσετε τα συνολικά επίπεδα του στρες στο οργανισμό, να έχετε καλύτερο ύπνο και να μειώσετε την αρτηριακή σας πίεση.
Κανέλα
Η κανέλα είναι από τα καλύτερα μπαχαρικά (δεν είναι πράσινο βότανο, αλλά ανήκει στην ίδια οικογένεια) για την βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος. Οι διαβητικοί χρησιμοποιούν την κανέλα για εξισορρόπηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.
Ποιες τροφές ρίχνουν και ποιές ανεβάζουν την πίεση - Ντορίνα Σιαλβέρα
Νέες κατευθυντήριες οδηγίες για την αντιμετώπιση της Υπέρτασης της Διεθνούς Εταιρείας Υπέρτασης και της Αμερικανικής Εταιρείας Υπέρτασης ISH/ASH
Σ. Αντωνόπουλος, Π. Μιστυλής Β΄ Παθολογικό Τμήμα, ΓΝ Πειραιά «Τζάνειο»
Υπέρταση: Μύθοι και Αλήθειες
1. Ο κύριος στόχος για τη μείωση της υπέρτασης είναι η μείωση στην πρόσληψη αλατιού: ΜΥΘΟΣ!
Ο κυριότερος στόχος είναι το σωματικό βάρος, δηλαδή η μείωση του σωματικού βάρους και μετά η μείωση του νατρίου και η αύξηση του καλίου. Το νάτριο δεν βρίσκεται μόνο στο αλάτι αλλά και σε τρόφιμα όπως το ψωμί, το τυρί, οι πίκλες, η κέτσαπ, αλλά είναι και συστατικό ορισμένων συντηρητικών. Έτσι, αν η καθημερινή πρόσληψη για παράδειγμα ψωμιού και τυριού είναι υψηλή, μπορεί η πρόσληψη νατρίου να υπερβαίνει τις συστάσεις χωρίς καν να χρησιμοποιείται αλάτι για το μαγείρεμα ή στο τραπέζι. Οι εταιρείες τροφίμων πρέπει να το λάβουν αυτό σοβαρά υπόψη για τη μείωση της περιεκτικότητας σε νάτριο αυτών των τροφίμων.
2. 1-2 ποτηράκια κρασί κάνουν καλό στην υπέρταση: ΑΛΗΘΕΙΑ ΕΝ ΜΕΡΕΙ!
Η περιεκτικότητα του κόκκινου κρασιού σε οινόπνευμα κι σε αντιοξειδωτικές ουσίες βελτιώνει τη λειτουργικότητα του ενδοθηλίου και μειώνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών νοσημάτων. Όμως, η πρόσληψη οινοπνεύματος σε υπερτασικούς ασθενείς μπορεί να αυξήσει την αρτηριακή πίεση. Για αυτό τον λόγο οι υπερτασικοί ασθενείς πρέπει να μειώσουν δραματικά την πρόσληψη οινοπνεύματος και σε αυτούς που δεν καταναλώνουν δεν θα πρέπει να συστήνεται να αρχίσουν να προσλαμβάνουν.
3. Tο σκόρδο και το κρεμμύδι βοηθούν τη λειτουργία της καρδιάς και μειώνουν την αρτηριακή πίεση: ΜΥΘΟΣ!
Υπάρχουν κάποιες μελέτες που έχουν δείξει ότι όντως τα αποτελέσματα είναι ευεργετικά για την υπέρταση. Όμως, για να υπάρξουν αυτά τα ευεργετικά αποτελέσματα, η πρόσληψη πρέπει να είναι ιδιαίτερα μεγάλη (πχ πρέπει να καταναλώνονται 15-20 σκελίδες σκόρδου την ημέρα, ενώ προσλήψεις της τάξεως των 1-2 σκελίδων την ημέρα δεν επιφέρουν κάποιο αξιοσημείωτο αποτέλεσμα). Επίσης, μελέτες που χρησιμοποίησαν συμπυκνωμένα συμπληρώματα σκόρδου κατέληξαν σε αντικρουόμενα αποτελέσματα.
4. Αν ξεκινήσεις φάρμακα για υπέρταση πρέπει να τα παίρνεις δια βίου και δεν μπορείς πια να τα διακόψεις: ΜΥΘΟΣ (εν μέρει)
Η έναρξη φαρμακευτικής αγωγής αποφασίζεται από τον ιατρό είτε εάν η πίεση του ασθενούς είναι πολύ υψηλότερα από τα φυσιολογικά όρια και ο καρδιαγγειακός του κίνδυνος υψηλός είτε επειδή η τρίμηνη περίοδος αλλαγής τρόπου ζωής με απώλεια βάρους και μείωση στην κατανάλωση άλατος απέτυχε. Εάν κάποια στιγμή στο μέλλον ένας παχύσαρκος και με κακές διατροφικές συνήθειες υπερτασικός ασθενής ο οποίος λαμβάνει αντιυπερτασική θεραπεία αποφασίσει να αλλάξει τον τρόπο που ζει, να χάσει βάρος και να μειώσει το αλάτι μπορεί να μην χρειάζεται πλέον αντιυπερτασική αγωγή.
5. Τα αντιυπερτασικά φάρμακα έχουν πολλές παρενέργειες. ΜΥΘΟΣ
Πριν 30 έτη αυτή η φράση ήταν αληθινή αλλά σήμερα οι νεώτερες γενιές φαρμάκων έχουν ελάχιστες και σπάνιες παρενέργειες στην υπέρταση. Ακόμα και τα διουρητικά που έχουν ενοχοποιηθεί για πολλές παρενέργειες παλαιότερα στις χαμηλές δόσεις που χρησιμοποιούνται σήμερα δεν δημιουργούν προβλήματα.
6. Απ’ την ώρα που ξεκινάς αντιυπερτασική αγωγή δεν χρειάζεται να ελέγχεις πια την πίεση γιατί λαμβάνεις θεραπεία. ΜΥΘΟΣ
Η ρύθμιση της υπέρτασης είναι δύσκολο να επιτευχθεί. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα επίπεδα ρύθμισης της υπέρτασης παγκοσμίως αλλά και στη χώρα μας δε ξεπερνούν το 30-35%. Οι λόγοι για αυτήν την αποτυχία είναι πολλαπλοί. Ένας από τους κυριότερους είναι η μη συμμόρφωση του ασθενή με την φαρμακευτική του αγωγή. Μάλιστα, όσο αυξάνεται ο αριθμός των δισκίων που πρέπει να παίρνει ένας ασθενής τόσο ελαττώνεται η συμμόρφωσή του δηλαδή ξεχνά ή αρνείται να πάρει τα φάρμακά του.
7. Ακόμα κι αν ο γιατρός μας μετρήσει την πίεση στο ιατρείο και είναι υψηλή δεν σημαίνει αυτό πως είμαστε υποχρεωτικά υπερτασικοί. ΑΛΗΘΕΙΑ
Η αρτηριακή πίεση δεν είναι σταθερή κατά τη διάρκεια του 24ωρου, αλλά διακυμαίνεται αναλόγως της δραστηριότητας του κάθε ατόμου. Κατά τη σωματική άσκηση, την κίνηση, τη συγκίνηση και το στρες, η πίεση ανεβαίνει, αντιθέτως, κατά την ανάπαυση ή το βαθύ ύπνο ελαττώνεται και ξανανεβαίνει κατά τις πρωινές ώρες, λίγο πριν από το ξύπνημα.
Πολλές φορές, ακόμα και η θέα του γιατρού με την άσπρη μπλούζα προκαλεί σε πολλούς ασθενείς αύξηση της πίεσης, γεγονός το οποίο θεωρείται από πολλούς προ-στάδιο αρτηριακής υπέρτασης.
Για να ονομάσουμε όμως κάποιον άνθρωπο υπερτασικό πρέπει να έχουμε συστηματική άνοδο της αρτηριακής του πίεσης πάνω από τα επίπεδα που θεωρούμαι για αυτόν φυσιολογικά. Η στιγμιαία άνοδος της πίεσης συνέπεια ενός έντονου στρες δεν μας κατατάσσει στην κατηγορία των υπερτασικών. Είναι ανησυχητικό μακροπρόθεσμα να έχουμε συστηματικά πίεση 145/95 mmHg αλλά δεν μας ανησυχεί , ούτε χρειάζεται καμία άμεση θεραπεία μία στιγμιαία άνοδος της πίεσης 170/100 mmHg.
8. Εάν οι γονείς μας είναι υπερτασικοί σε νεαρή ηλικία δεν μπορούμε να αποφύγουμε την υπέρταση γιατί είναι κληρονομική. ΜΥΘΟΣ ΕΝ ΜΕΡΕΙ
Ορισμένους από τους παράγοντες που συμβάλλουν στην εκδήλωση της αρτηριακής υπέρτασης δεν μπορούμε πράγματι να τους επηρεάσουμε με κανένα τρόπο. Με την αύξηση λ.χ. της ηλικίας, οι αρτηρίες μας σκληραίνουν και η πίεση μας αυξάνεται. Η ηλικία, λοιπόν, είναι ένας παράγοντας που, δυστυχώς, δεν μπορούμε να επηρεάσουμε.
Ένας δεύτερος παράγοντας που δεν μπορούμε να επηρεάσουμε είναι οι γονείς μας. Στην επιστημονική κοινότητα υπάρχει πλέον συμφωνία πως υπάρχουν γονίδια που ευθύνονται για την αρτηριακή υπέρταση και εξηγούν την κληρονομική επιβάρυνση που παρατηρούμε στα άτομα με αρτηριακή υπέρταση.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν παράγοντες που αυξάνουν την αρτηριακή πίεση και είναι αποκλειστικά στο χέρι μας να τους αντιμετωπίσουμε. Τέτοιοι παράγοντες είναι η υπερβολική κατανάλωση αλατιού, η αύξηση του σωματικού βάρους, η υπερβολική κατανάλωση ζωικών λιπών, το κάπνισμα, η έλλειψη σωματικής άσκησης, καθώς και οι έντονες ψυχικές καταπονήσεις – το γνωστό σε όλους μας στρες, δηλαδή.
Ρίχτερ Δημήτρης
βιβλιογραφία
 https://www.ahepahosp.gr/ |
ΟΔΗΓΙΕΣ/ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΑ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ
|
Νέες κατευθυντήριες οδηγίες για την αντιμετώπιση της Υπέρτασης της Διεθνούς Εταιρείας Υπέρτασης και της Αμερικανικής Εταιρείας Υπέρτασης ISH/ASH
| |
ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΕΡΤΑΣΗ
| |
Ιστορική αναδρομή
| |
ΥΠΕΡΤΑΣΗ Λουκία Καλογεράκη ∆ιευθύντρια Β ’ Παθολογικής Κλινικής Γενικού Νοσοκοµείου Χανίων
| |
Υπέρταση: μύθοι και αλήθειες
| |
Διάγνωση και Θεραπεία Δευτεροπαθούς Υπέρτασης Σαββόπουλος Χρήστος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Α.Π.Θ Α΄Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Α.Π.Θ Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ
| |
Υπέρταση και άσκηση Χ. Καρατζαφέρη Διδάσκοντες: Χ. Καρατζαφέρη, Γ. Σακκάς,Α. Καλτσάτου 2013-2014 Διάλεξη4 ΤΕΦΑΑ, ΠΘ
| |
ΚΑΤΕΥΘYΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΥΠΕΡΤΑΣΗ
| |
Πηγές
https://el.wikipedia.org/
https://www.news.gr/
https://www.euroclinic.gr/article/ypertasi-8-mythi-ke-alithies/
https://www.youtube.com/watch?v=TiB7BuN4Fsk
https://www.youtube.com/watch?v=imHFksKLPUk
https://www.iatropedia.gr/encyclopedia/artiriaki-ipertasi/
https://www.clickatlife.gr/your-life/story/30236/9-simadia-pou-kruboun-upsili-piesi
https://www.vita.gr/mindandbody/alternative/article/2374/ta-botana-poy-rixnoyn-thn-piesh/
https://www.vita.gr/ygeia/article/8831/ypertash-zhste-xwris-piesh/
https://www.youtube.com/watch?v=5bADffIPjHU
https://www.mylefkada.gr/monimes-stiles/kata-markon/botana-xolisterinh-piesh-8280/
https://www.hypertension.gr/content/guidelines-2007.aspx
https://www.greekcardiology.gr/
https://www.vita.gr/ygeia/article/1449/pws-symbiwnw-me-thn-ypertash/
https://www.onmed.gr/diatrofi/
Καλησπέρα. Πράγματι κάποια βότανα σε συνδυασμό με την άσκηση μπορεί να διατηρήσουν σε φυσιολογικές τιμές την αρτηριακή πίεση. Εδώ και ένα χρόνο, έχω ξεκινήσει τακτική άσκηση σε συνδυασμό με καλή διατροφή και μπορώ να πω πως έχει βελτιωθεί η κατάστασή μου, καθώς είχα αυξημένη αρτηριακή πίεση. Δεν κάνω ιδιαίτερα έντονη άσκηση, μόνο λίγο τρέξιμο και αερόβιες ασκήσεις και έχω κόψει εντελώς το αλάτι. Εξάλλου, πολλές τροφές έχουν από μόνες τους αλάτι. Αυτό που γνωρίζω και που αναφέρετε στο άρθρο σας, είναι πως το σκόρδο έχει όντως πολύ καλά αποτελέσματα.
ردحذف