Λαχανόκηπος σε γλάστρες και μπαλκόνια

Καλλιέργεια στο μπαλκόνι μου
Επισκέπτεσαι ένα φυτώριο ή κατάστημα με γεωργικά εφόδια. Όλοι έχουν αυτή την εποχή ακόμη χειμωνιάτικα ζαρζαβάτια και από την άλλη εβδομάδα θα βρίσκεις και καλοκαιρινά. Σήμερα ήθελες να κάνεις φρικασέ, άρα θα διαλέξουμε χειμωνιάτικα ζαρζαβάτια: μαρουλάκια και κρεμμυδάκια. Θα τα βρεις σε σειρές, το ένα δίπλα στο άλλο, μέσα σε θήκες από φελιζόλ.

Παίρνεις όσα θέλεις. Το καθένα κοστίζει 10-20 λεπτά του ευρώ. Πάρε σίγουρα 10-20, για να έχεις μία ικανοποιητική σοδιά.

Ετοιμάζεις το χώρο όπου θα τα φυτέψεις: γλάστρα, ζαρντινιέρα. Εδώ έχουμε ένα πελώριο κουτί διαφανές, μέσα στο οποίο θα κάνουμε τον λαχανόκηπό μας. Αν κάνεις κάτι παρόμοιο σε κουτί χωρίς τρύπες, θυμήσου να στρώσεις μία στρώση χαλίκι κάτω κάτω, ώστε να στραγγίζει καλά το νερό και να μην σαπίσουν τα μαρούλια σου. Από πάνω άδειασε κανονικά το χώμα σου.

Πάτησέ το με τα χέρια σου για να είναι στρωμένο ομοιόμορφα. Αν φοράς ροζ τσοκαράκια τα μαρούλια θα γίνουν ακόμη πιο νόστιμα.

Παίρνεις το φελιζόλ με τα μωρά μαρουλάκια.

Το σπάζεις από μία μεριά, ώστε να εμφανιστούν οι ρίζες τους. Τζα!

Το βγάζεις με προσοχή τραβώντας το προς τα μπρος, ώστε να βγει ολόκληρο το φυτάκι μαζί με τις ρίζες και το λίγο χώμα τους.

Ανοίγεις μία τρυπούλα στο χώμα.

Βάζεις μέσα το φυτάκι σου, και πατάς απαλά το χώμα γύρω γύρω για να το αγκαλιάσει.

Γεμίζεις όλο το χώρο σου με τα φυτάκια σου, με τον ίδιο τρόπο. Σημείωση: στο συγκεκριμένο παράδειγμα η φύτευση έγινε πυκνή για λόγους εντυπωσιασμού και για τις ανάγκες της φωτογράφισης. Κανονικά, το κάθε φυτό πρέπει να απέχει από τα γύρω του περίπου 20εκ.

Στα ενδιάμεσα κενά, και σε σειρά το ένα με το άλλο, μπορείς να φυτέψεις κοκάρι. Δηλαδή, μικρό κρεμμυδάκι που θα μεγαλώσει και θα φτιάξει φρέσκο κρεμμυδάκι. Θα αργήσει περισσότερο από το μαρούλι να μεγαλώσει, άρα δεν τίθεται θέμα να στριμωχτούν.

Προσοχή, το φυτεύεις με το μακρόστενο μέρος προς τα πάνω. Να, όπως στη φωτογραφιούλα.

Επ, πού πας; Ποτίζεις πάραυτα. Για πρώτη φορά ρίξε αρκετό νερό. Από εδώ και πέρα ποτίζεις λίγο πριν στεγνώσει το χώμα και ανάλογα με τον ήλιο που βλέπει τα μαρούλια σου.

Και αφού μεγαλώσουν τα μαρούλια σου, θα μπορείς να φτιάξεις και να ευχαριστηθείς ένα φρικασέ με μοσχαράκι ή αρνάκι!

Λαχανόκηπος σε γλάστρες
Μίνι-φάρμες σε γλάστρες!

Δεν έχετε αρκετό χώρο για λαχα­νό­κηπο; Τότε αξί­ζει να σκε­φθείτε ένα λαχα­νό­κηπο σε γλά­στρες και ζαρ­ντι­νιέ­ρες. Ζείτε σε δια­μέ­ρι­σμα, πολυ­κα­τοι­κία ή η αυλή σας έχει πολύ σκιά; Τότε η λύση ίσως βρί­σκε­ται στην ταρά­τσα, στο μπαλ­κόνι, στη βερά­ντα, στα περ­βά­ζια των παρα­θύ­ρων, σ’ ένα εξω­τε­ρικό κλι­μα­κο­στά­σιο, όπου μπο­ρείτε να τοπο­θε­τή­σετε τις γλά­στρες και τις ζαρ­ντι­νιέ­ρες σας.

Οι λαχα­νό­κη­ποι σε γλά­στρες και ζαρ­ντι­νιέ­ρες συνή­θως είναι λύσεις ανά­γκης. Αν έχετε χώρο για κανο­νικό κήπο στο χώμα, σίγουρα αυτόν θα προ­τι­μή­σετε, γιατί έχει λιγό­τερη δου­λειά και η καλ­λιέρ­γεια είναι ευκο­λό­τερη. Όταν όμως σας λεί­πει ο καλ­λιερ­γη­τι­κός χώρος ή αν το χώμα της αυλής σας είναι προ­βλη­μα­τικό, οι ζαρ­ντι­νιέ­ρες και οι γλά­στρες είναι η λύση, παρά το αρχικό έξοδο της αγο­ράς τους, όπως και το έξοδο της αγο­ράς χώματος. Σχε­δόν όλα τα φυτά που μπο­ρούν να καλ­λιερ­γη­θούν κατευ­θείαν στο χώμα μπο­ρούν να καλ­λιερ­γη­θούν και σε ζαρ­ντι­νιέ­ρες και γλά­στρες – αρκεί να έχουν κατάλ­ληλη γλά­στρα, κατάλ­ληλο φυτό­χωμα, νερό, θρε­πτι­κές ουσίες και φως. Στις ζαρ­ντι­νιέ­ρες, επειδή συνή­θως είναι ρηχές, καλ­λιερ­γούμε φυτά με μικρό φυτικό σύστημα, π.χ. σπα­νάκι και μαρούλι. Στις γλά­στρες, ανά­λογα με τη διά­με­τρο και το ύψος τους, καλ­λιερ­γούμε φυτά με μεγα­λύ­τε­ρες ανά­γκες χώρου.

Οι γλά­στρες σας και τα φυτά που θα φιλοξενήσουν
Οι γλά­στρες σας πρέ­πει να είναι αρκετά μεγά­λες ώστε να χωράνε τα φυτά σας στην πλήρη ανά­πτυξή τους. Πρέ­πει επί­σης να έχουν καλή απο­στράγ­γιση. Όταν όμως λέμε γλά­στρα, εννο­ούμε οποιο­δή­ποτε δοχείο που εξα­σφα­λί­ζει τα παρα­πάνω. Τα πάντα μπο­ρούν να χρη­σι­μο­ποι­η­θούν. Παρα­δείγ­μα­τος χάρη, γλά­στρες του εμπο­ρίου από κερα­μίδι ή πλα­στικό, παλιοί τενε­κέ­δες σκου­πι­διών, τετρά­γω­νοι τενε­κέ­δες λαδιού ανοιγ­μέ­νοι στο πάνω μέρος, πλα­στι­κοί ή σιδε­ρέ­νιοι κου­βά­δες, ξύλινα δοχεία (επι­στρω­μένα εσω­τε­ρικά με πλα­στικό), άχρη­στα “ψυγειά­κια” από Styrofoam, παλιά ξύλινα ή σιδε­ρέ­νια βαρέ­λια και άλλα. Βάλτε τη φαντα­σία σας να δου­λέ­ψει. Σκε­φθήτε ακόμα και την καλ­λιέρ­γεια σε πλα­στι­κές σακού­λες . Δεν χρειά­ζε­ται να ξοδέ­ψετε χρή­ματα σε γλά­στρες. Οι τομα­τιές και οι αγγου­ριές σας θα μεγα­λώ­σουν εξί­σου καλά σε μια μεγάλη και ακριβή γλά­στρα και σε έναν παλιό σκου­πι­δο­τε­νεκέ. Γι’ αυτό έχετε τα μάτια σας ανοι­χτά για ευκαι­ρίες. Ρωτή­στε ακόμα και στα κατα­στή­ματα της γει­το­νιάς σας μήπως έχουν τίποτα ξύλινα ή πλα­στικά δοχεία για πέταμα. Ακόμα και ρηχά δοχεία μπο­ρούν να είναι κατάλ­ληλα, π.χ. για σπα­νάκι ή ραπανάκια. Η φαντα­σία στην υπη­ρε­σία του λαχα­νό­κη­που. Τα πάντα μπο­ρούν να χρη­σι­μο­ποι­η­θούν σαν γλά­στρες: Πλα­στι­κές σακού­λες, παλιές κατσα­ρό­λες, κομ­μένα πλα­στικά μπου­κά­λια, πλα­στι­κές λεκά­νες, ακόμα και παλιά ξύλινα βαρέ­λια κομ­μένα στη μέση, ορι­ζο­ντίως ή καθέ­τως! Οτι­δή­ποτε δηλαδή δημιουρ­γεί κοί­λωμα, κοι­λιά, γαστέρα, γάστρα, γλάστρα…

Όποιο δοχείο κι αν χρη­σι­μο­ποι­ή­σετε για γλά­στρα, προ­σέξτε πολύ την απο­στράγ­γισή του – από αυτή εξαρ­τά­ται σε μεγάλο βαθμό η επι­τυ­χία ή η απο­τυ­χία της μίνι-φάρμας σας. Αν το δοχείο δεν έχει τρύπα, ανοίξτε μια αρκετά μεγάλη με ένα κατσα­βίδι ή τρυ­πάνι. Κάθε “γλά­στρα” πρέ­πει να είναι τοπο­θε­τη­μένη πάνω σε καδρο­νά­κια, τού­βλα ή τσι­με­ντό­λι­θους, ώστε να φεύ­γει εύκολα το νερό. Ένας τρό­πος για να μη φεύ­γει και το χώμα μαζί με το νερό είναι προ­τού γεμί­σετε τη γλά­στρα με φυτό­χωμα να τοπο­θε­τή­σετε ένα κομ­μάτι από σπα­σμένο κυρτό κερα­μίδι πάνω από την τρύπα της απο­στράγ­γι­σης και μετά να προ­σθέ­σετε το φυτό­χωμα. Ένας ακόμα καλύ­τε­ρος τρό­πος είναι, επί­σης πριν γεμί­σετε τη γλά­στρα, να ρίξετε ένα στρώμα χαλίκι 1–2 εκ. στον πάτο και από πάνω ρίχνετε το φυτόχωμα. Το μέγε­θος της γλά­στρας καθο­ρί­ζει και τα είδη των φυτών που μπο­ρούν να καλ­λιερ­γη­θούν σ’ αυτή. Είναι αυτο­νό­ητο ότι οι μικρές ή οι ρηχές γλά­στρες μπο­ρούν να φιλο­ξε­νή­σουν μόνο φυτά με μικρό φυτικό σύστημα. Αυτό βέβαια δεν σημαί­νει ότι τέτοια φυτά δεν μπο­ρούν να φιλο­ξε­νη­θούν και σε μεγα­λύ­τε­ρες γλά­στρες — απλώς έχουμε χώρο για να φυτέ­ψουμε περισ­σό­τερα. Οι περισ­σό­τε­ροι αρχά­ριοι υπο­τι­μούν το μέγε­θος του δοχείου που χρειά­ζε­ται για να χωρέ­σουν τα πλή­ρως ανα­πτυγ­μένα φυτά. Φυσικά, ο και­ρός και η πείρα που απο­κτάτε θα σας οδη­γή­σουν στους καλύ­τε­ρους συν­δυα­σμούς γλα­στρών και φυτών. Οι παρα­κάτω πίνα­κες είναι ενδει­κτι­κοί μόνο και σας δίνουν κατά προ­σέγ­γιση τη χωρη­τι­κό­τητα μερι­κών συνη­θι­σμέ­νων δοχείων και τα φυτά που μπο­ρούν να φιλο­ξε­νη­θούν σ’ αυτά.

ΜΙΚΡΑ ΔΟΧΕΙΑ 
ΤΥΠΟΣ ΔΟΧΕΙΟΥ
Γλά­στρες δια­μέ­τρου 20 εκ.
Γλά­στρες δια­μέ­τρου 25 εκ.
Πλα­στι­κοί κουβάδες
ΧΩΡΗΤΙΚΟΤΗΤΑ
4–5 λίτρα
9 λίτρα
5–10 λίτρα
ΤΙ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΣΟΥΜΕ
Σε δοχείο 5 λίτρων, 2–3 μαρού­λια ή σπα­νά­κια ή μια πιπε­ριά. Ένα δοχείο 2,5–5 λίτρων χωράει 15–30 ραπα­νά­κια ή πρά­σινα κρεμ­μυ­δά­κια. Ένα δοχείο 10 λίτρων είναι κατάλ­ληλο για μια τομα­τιά νάνο.

ΜΕΣΑΙΑ ΔΟΧΕΙΑ
ΤΥΠΟΣ ΔΟΧΕΙΟΥ
Μεγά­λοι κου­βά­δες, τενε­κέ­δες λαδιού και σκουπιδοτενεκέδες
Γλά­στρες δια­μέ­τρου 30 εκ.
Γλά­στρες δια­μέ­τρου 35 εκ.
ΧΩΡΗΤΙΚΟΤΗΤΑ
25 λίτρα
15 λίτρα
25 λίτρα
ΤΙ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΣΟΥΜΕ
Οτι­δή­ποτε μεγα­λώ­νει σε μικρά δοχεία μεγα­λώ­νει και σε μεσαίου μέγε­θος δοχεία, απλώς φυτεύ­ουμε περισ­σό­τερα. Τα καρότα, τα παν­τζά­ρια και οι μελι­τζά­νες χρειά­ζο­νται δοχεία με χωρη­τι­κό­τητα του­λά­χι­στον 15 λίτρων.

ΜΕΓΑΛΑ ΔΟΧΕΙΑ
ΤΥΠΟΣ ΔΟΧΕΙΟΥ
Μεγά­λοι τενε­κέ­δες σκουπιδιών
Βαρε­λά­κια
Βαρέ­λια
ΧΩΡΗΤΙΚΟΤΗΤΑ
25–50 λίτρα
25 λίτρα
40 λίτρα
ΤΙ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΣΟΥΜΕ
Σε μεγάλα δοχεία μπο­ρούν να καλ­λιερ­γη­θούν λάχανα, λαχα­νά­κια Βρυ­ξε­λών, αγγού­ρια, κολο­κύ­θια, τομά­τες και καλαμπόκι.

Στις γλά­στρες σας πρέ­πει να χρη­σι­μο­ποιείτε ένα ελα­φρό φυτό­χωμα. Το κανο­νικό χώμα από το έδα­φος δεν μπο­ρεί να χρη­σι­μο­ποι­η­θεί σε γλά­στρες γιατί είναι πολύ βαρύ. Τα σωμα­τί­διά του είναι πολύ μικρά και γι’ αυτό, όταν ποτί­ζε­ται, συμπιέ­ζε­ται στο δοχείο και οι πόροι του κλεί­νουν. Το χώμα πρέ­πει να είναι πορώ­δες επειδή οι ρίζες των φυτών χρειά­ζο­νται και τον αέρα και το νερό που κυκλο­φο­ρούν στους πόρους. Δια­φο­ρε­τικά, το φυτό δεν μπο­ρεί να τρα­φεί ή να ανα­πνεύ­σει. Η ελα­φρό­τητα του φυτο­χώ­μα­τος εξα­σφα­λί­ζε­ται με την προ­σθήκη τύρ­φης ή ανόρ­γα­νων διε­σταλ­μέ­νων υλι­κών όπως ο βερ­μι­κου­λί­της και ο περλίτης. Μπο­ρείτε να αγο­ρά­σετε από το εμπό­ριο το φυτό­χωμα που χρειά­ζε­στε ή να φτιά­ξετε το δικό σας μείγμα. Αν σχε­διά­ζετε να χρη­σι­μο­ποι­ή­σετε μεγά­λες ποσό­τη­τες φυτο­χώ­μα­τος, είναι προ­τι­μό­τερο να φτιά­ξετε το δικό σας μείγμα επειδή τελικά θα σας κοστί­σει λιγότερο.

Μπο­ρείτε να δοκι­μά­σετε τη μια ή την άλλη από τις παρα­κάτω δύο συντα­γές φυτοχώματος:
Για 140 λίτρα φυτοχώματος
80 λίτρα ψιλο­κομ­μέ­νης φλού­δας πεύκου
25 λίτρα τύρφης
25 λίτρα περλίτη
1 κούπα ασβέστη
2 κού­πες λίπα­σμα βρα­δείας απο­δέ­σμευ­σης (10–10-10)
5 λίτρα καλο­χω­νε­μέ­νης κοπριάςΓια 55 λίτρα φυτοχώματος
27 λίτρα τύρφης
27 λίτρα βερ­μι­κου­λίτη ή περλίτη
185 γραμμ. ασβέστη
185 γραμμ. οστεάλευρου
30 γραμμ. αιματάλευρου
30 γραμμ. μείγ­μα­τος θείου, καλίου και μαγνησίου

Φρέσκο κρεμμύδι χειμώνα - καλοκαίρι χωρίς γλάστρες, χώμα και λιπάσματα!

Φύτευση και αραίωμα
Εφ’ όσον οι γλά­στρες σας θα βρί­σκο­νται στο ύπαι­θρο,καλό είναι να γνωρίζετε από πρίν, ποιό μήνα του χρό­νου μπο­ρούν να φυτευ­τούν τα λαχα­νικά στα εύκρατα κλί­ματα. Ο όρος “εύκρατο κλίμα” σημαί­νει ότι τα καλο­καί­ρια είναι ζεστά, και τον χει­μώνα δεν πέφτει χιόνι. Προ­σαρ­μό­στε τον πίνακα ανά­λογα με την περιοχή που βρί­σκε­σθε – λ.χ. στις πιο κρύες περιο­χές την άνοιξη φυτέψτε αργό­τερα, το φθι­νό­πωρο νωρίτερα. Μερικά λαχα­νικά, όπως τα φυλ­λώδη (π.χ. μαρού­λια), μπο­ρούν να καλ­λιερ­γη­θούν όλο τον χρόνο στο εσω­τε­ρικό του σπι­τιού με τεχνητό φωτι­σμό. Αυτό όμως δεν μπο­ρεί να γίνει με τα λαχα­νικά που παρά­γουν καρπούς.
Πριν φυτέ­ψετε, ποτί­στε καλά το φυτό­χωμα στη γλά­στρα (στην οποία βεβαίως δεν έχετε ξεχά­σει να ανοί­ξετε τρύπα απο­στράγ­γι­σης). Παρα­χώ­στε τους σπό­ρους στο βάθος που συνι­στούν οι οδη­γίες στο φακε­λάκι. Τοπο­θε­τή­στε τις γλά­στρες σε ένα ζεστό μέρος, μακριά από τις ακτί­νες του ήλιου ή οποια­δή­ποτε πηγή θερ­μό­τη­τας. Οι περισ­σό­τε­ροι σπό­ροι θέλουν υγρό περι­βάλ­λον για να φυτρώ­σουν. Μόλις βλα­στή­σουν οι σπό­ροι, τοπο­θε­τή­στε τις γλά­στρες σε ηλιό­λου­στο σημείο. Μερι­κοί δυσκο­λεύ­ο­νται να αραιώ­σουν τα φυτρω­μένα φυτά. Αλλά το αραί­ωμα έχει ζωτική σημα­σία. Ο συνω­στι­σμός οδη­γεί σε κακο­σχη­μα­τι­σμένα, αδύ­νατα και μικρά φυτά που παρά­γουν λίγο ή καθό­λου. Γι’ αυτό, δώστε στα φυτά σας αρκετό χώρο για να μεγαλώσουν!

Μετα­φύ­τευση
Οι τομά­τες, οι μελι­τζά­νες και οι πιπε­ριές είναι καλύ­τερο να ξεκι­νούν σε μικρά γλα­στρά­κια και να μετα­φυ­τεύ­ο­νται αργό­τερα στις γλά­στρες τους. Εκτός αν έχετε εξαι­ρε­τι­κές συν­θή­κες ανά­πτυ­ξης των φυντα­νιών, π.χ. θερ­μο­κή­πιο, είναι καλύ­τερα να τα αγο­ρά­ζετε από ειδι­κευ­μένα κατα­στή­ματα ή εμπο­ρικά θερ­μο­κή­πια. Έχει μεγάλη σημα­σία να ξεκι­νάτε με κοντά, καλο­δε­μένα φυτά που δεν έχουν αρχί­σει ακόμα να ανθί­ζουν. Όταν μετα­φυ­τεύ­ετε, φρο­ντί­στε η μπάλα με τις ρίζες να μη δια­λυ­θεί. Ποτί­στε αμέ­σως με ένα θρε­πτικό διά­λυμα του εμπο­ρίου.

Πότι­σμα
Ίσως η πιο σημα­ντική ανά­γκη των φυτών σας είναι το πότι­σμα. Εάν τα φυτά σας βρί­σκο­νται στο ύπαι­θρο, τότε ο ήλιος και ο αέρας ξηραί­νουν συνε­χώς τις γλά­στρες σας. Αν οι γλά­στρες σας είναι από πορώ­δες υλικό, όπως το κερα­μίδι, τότε υπάρ­χει επι­πλέον εξά­τμιση από τα πλευρά και γι’ αυτό το πότι­σμα πρέ­πει να γίνε­ται συχνό­τερα. Όταν ποτί­ζετε, ρίξτε αρκετό νερό ώσπου να αρχί­σει να τρέ­χει από την τρύπα απο­στράγ­γι­σης. Στις ζεστές, ξηρές μέρες ελέγ­ξτε τις γλά­στρες σας μία και δύο φορές κατά τη διάρ­κεια της μέρας. Πιά­στε στα δάχτυλά σας το χώμα για να δείτε αν είναι ή δεν είναι νωπό και εξε­τά­στε αν τα φυτά σας έχουν αρχί­σει να μαραί­νο­νται. Απο­φύ­γετε όμως και το υπερ­βο­λικό πότι­σμα, ιδιαί­τερα αν το χώμα στις γλά­στρες σας δεν είναι πορώ­δες και αν δεν υπάρ­χει σωστή αποστράγγιση.

Λιπά­σματα
Οι τρεις αριθ­μοί που ανα­γρά­φο­νται στη συσκευα­σία του λιπά­σμα­τος ανα­φέ­ρο­νται στις ανα­λο­γίες αζώ­του, φωσφό­ρου και καλίου που περιέ­χει η συγκε­κρι­μένη συσκευα­σία. Αυτά είναι τα τρία σημα­ντι­κό­τερα θρε­πτικά συστα­τικά που χρειά­ζο­νται τα φυτά για να ανα­πτυ­χθούν. Σε αδρές γραμ­μές, το άζωτο προ­ω­θεί την ανά­πτυξη του φυλ­λώ­μα­τος, ο φωσφό­ρος των ανά­πτυξη των ριζών και την ωρί­μανση των σπό­ρων και το κάλιο την παρα­γωγή καρ­πών. Αν χρη­σι­μο­ποιείτε φυτό­χωμα με προ­σθήκη λιπά­σμα­τος, τότε τα φυτά σας έχουν αρκετά θρε­πτικά συστα­τικά για 10 περί­που εβδο­μά­δες. Μετά θα χρεια­στεί ένα υγρό λίπα­σμα στις συνι­στώ­με­νες δόσεις. Μη ρίχνετε περισ­σό­τερο απ’ όσο συνι­στά ο παρα­σκευα­στής του λιπά­σμα­τος γιατί αυτό μπο­ρεί να προ­κα­λέ­σει έγκαυμα στις ρίζες και θάνατο του φυτού. Εάν το λίγο είναι καλό για τα φυτά σας, τότε το περισ­σό­τερο δεν είναι καλύτερο.

Το απα­ραί­τητο φως
Εκτός απ’ όλα τα παρα­πάνω, η μίνι-φάρμα σας χρειά­ζε­ται το φως του ήλιου. Έχει λοι­πόν ζωτική σημα­σία να τοπο­θε­τή­σετε τις γλά­στρες σας σε ένα σημείο όπου θα δέχε­ται όλο το φως που χρειάζεται. Τα λαχα­νικά που ακμά­ζουν όταν έχουν ηλιακό φως όλη μέρα και τα οποία χρειά­ζο­νται του­λά­χι­στον 6 ώρες πλή­ρους έκθε­σης στο ηλιακό φως είναι: Τομά­τες, πιπε­ριές, φασο­λά­κια, μελι­τζά­νες, κολο­κυ­θά­κια και αγγού­ρια. Τα λαχα­νικά που παρά­γουν ριζώ­ματα, όπως τα παν­τζά­ρια, τα καρότα και τα ραπα­νά­κια, χρειά­ζο­νται λιγό­τερο φως, ενώ τα φυλ­λώδη, όπως το μαρούλι και το σπα­νάκι, χρειά­ζο­νται ακόμα λιγότερο.

ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
Ερώ­τηση: Πόσο συχνά πρέ­πει να ποτίζω;
Απά­ντηση: Όσο τα φυτά σας είναι μικρά και ο και­ρός δεν είναι πολύ ζεστός, καλό είναι να τα ποτί­ζετε κάθε δύο ή τρεις ημέ­ρες. Στις μεγά­λες ζέστες του καλο­και­ριού, όταν τα φυτά σας έχουν μεγα­λώ­σει, το καθη­με­ρινό πότι­σμα, ίσως και δύο φορές τη μέρα, μπο­ρεί να είναι απαραίτητο. Ένας καλός τρό­πος να τεστά­ρετε αν μια γλά­στρα χρειά­ζε­ται πότι­σμα είναι να χώσετε το δάχτυλό σας στο χώμα. Εάν είναι υγρό, δεν χρειά­ζε­ται πότι­σμα. Εάν είναι στε­γνό, τότε οπωσ­δή­ποτε ποτί­στε. Επί­σης, εάν η γλά­στρα είναι αρκετά μικρή, σηκώ­στε την για να νιώ­σετε το βάρος. Εάν είναι ελα­φριά, τότε χρειά­ζε­ται πότι­σμα. Εάν μια γλά­στρα είναι βαριά από μόνη της, προ­σπα­θή­στε να τη σηκώ­σετε μετά το πότι­σμα ώστε να έχετε μια αίσθηση του βάρους της όταν είναι ποτι­σμένη. Έτσι, αν σε κάποια άλλη στιγμή τη σηκώ­σετε και σας φανεί ελα­φρό­τερη, μάλ­λον θα χρειά­ζε­ται πότισμα.

Ερώ­τηση: Πόσο νερό πρέ­πει να ρίχνω;
Απά­ντηση: Ρίξτε στη γλά­στρα κάθε φορά αρκετό νερό έως ότου αρχί­σει να φεύ­γει από την τρύπα αποστράγγισης.

Ερώ­τηση: Πώς μπορώ να μειώσω την απώ­λεια νερού;
Απά­ντηση: Καλύψτε το χώμα της γλά­στρας κομπόστ, άχυρο, εφη­με­ρί­δες και γενικά κάποια τέτοια εδαφοκάλυψη που θα μονώ­σει το χώμα και θα συγκρα­τή­σει την υγρασία.

Ερώ­τηση: Τι να κάνω αν πρέ­πει να λείψω για λίγες ημέ­ρες; Πώς μπορώ να κρα­τήσω τα φυτά μου σε καλή κατάσταση;
Απά­ντηση: Γεμί­στε με νερό μια μεγάλη πλα­στική μπου­κάλα. Κάντε στον πάτο της μια πολύ μικρή τρύπα και χώστε τη αρκετά βαθιά στο χώμα της γλά­στρας. ΠΡΟΣΟΧΗ: Η λύση αυτή δεν προ­σφέ­ρε­ται για μακρά απου­σία. Το πόσες μέρες μπο­ρεί να καλύ­ψει αυτή η λύση εξαρ­τά­ται από το μέγε­θος της γλά­στρας και του μπου­κα­λιού, από τη ζέστη που επι­κρα­τεί και από το είδος του φυτού. Αν προ­γραμ­μα­τί­ζετε να λεί­ψετε αρκε­τές μέρες, τότε θα πρέ­πει να σκε­φθείτε την εγκα­τά­σταση ενός αυτό­μα­του συστή­μα­τος ποτίσματος.

Εκτός από το νερό, για να εξα­σφα­λί­σετε τη σωστή ανά­πτυξη των φυτών σας πρέ­πει να τους χορη­γείτε τα ανα­γκαία θρε­πτικά συστα­τικά.
Μερι­κές από τις δυνα­τό­τη­τες που έχετε γι’ αυτό:
Ένα λίπα­σμα αργής διά­λυ­σης (μακράς διαρ­κείας), το οποίο απο­δε­σμεύει μικρές ποσό­τη­τες θρε­πτι­κών συστα­τι­κών κάθε φορά που ποτίζετε.
Ένα οργα­νικό λίπα­σμα, σε στε­ρεή ή υγρή μορφή, που εφαρ­μό­ζε­ται με τη συχνό­τητα και στην ποσό­τητα που συνι­στά ο παρασκευαστής.
Πότι­σμα με “τσάι” από κομπόστ. Το “τσάι” αυτό γίνε­ται ως εξής: Γεμί­στε μια τσά­ντα από του­λου­πάνι, λινά­τσα ή κάποιο άλλο πλε­χτό ύφα­σμα με κομπόστ και βυθί­στε τη σε ένα κουβά νερό για μια ώρα ή και περισ­σό­τερο. Το απο­τέ­λε­σμα είναι το “τσάι” από κομπόστ, ένα αραιό υγρό οργα­νικό λίπα­σμα. Ποτί­στε τις γλά­στρες σας μ’ αυτό το διά­λυμα κάθε μία ή δύο εβδο­μά­δες, ανά­λογα με το πόσο “δυνατό” έχετε κάνει το “τσάι”.

Τα πρωτάκια φυτεύουν ντοματίνια σε γλάστρες

Σχετικά με την καλλιέργεια ντοματινιών σε γλάστρα στο μπαλκόνι, ας δούμε τα παρακάτω:
*Οι περισσότερες ποικιλίες ντοματινιών είναι αρκετά ανθεκτικές και αποδοτικές.
*Τα ντοματίνια, όταν φυτευτούν, συνήθως φτάνουν ως και τα δυο μέτρα ύψος ενώ παρουσιάζουν παραγωγή ακόμη και μέσα στον χειμώνα.
*Οι ποικιλίες ντοματινιών που ξεχωρίζουν για καλλιέργεια σε γλάστρα είναι τα ντοματίνια που δίδουν καρπούς σε σχήμα βελανιδιού με γλυκιά γεύση ή τα ντοματίνια τσέρι-Σαντορίνης, με μικρούς και σφαιρικούς καρπούς και σχετικά υπόξινη γεύση. Επίσης στο εμπόριο θα βρείτε κίτρινα και μαύρα (ιώδη) ντοματίνια.
*Επισκεφτείτε τα φυτώρια ή γεωπονικά καταστήματα αυτή την εποχή και αγοράσετε έτοιμα σπορόφυτα που να έχουν ύψος τουλάχιστον 15 εκατοστά και πάχος βλαστού τουλάχιστον 3 χιλιοστά. Προσέξτε επίσης τα φύλλα τους να είναι πράσινα και όχι κιτρινισμένα ή προσβεβλημένα από κάποιο έντομο.
*Επιλέξτε στρογγυλές γλάστρες, διαμέτρου τουλάχιστον σαράντα εκατοστών, με τρύπα αποστράγγισης στον πάτο για να φεύγει το νερό και τοποθετήστε στη βάση ένα λεπτό στρώμα 3-4 εκ. από χαλίκια και βότσαλα για να στραγγίζουν τα νερά και από πάνω ένα κομμάτι γεωυφάσματος, διαπερατό στο νερό και όχι στο χώμα.
*Επιλέξετε από το εμπόριο ειδικό φυτόχωμα για λαχανικά ή ανακατέψτε κομπόστ με άφθονη καλά χωνεμένη κοπριά, αρκετό περλίτη σε αναλογία όγκου 1:1:1 και μικρή ποσότητα (3 κουταλιές της σούπας) πλήρους βιολογικού λιπάσματος.
*Τοποθετήστε τη γλάστρα σε μια ηλιοφανή θέση στο μπαλκόνι σας σχετικά προστατευμένη από τον αέρα.
*Όταν το φυτό γίνει 15-20 εκατοστά, σκονίστε με λίγη θειοχαλκίνη, για την προστασία από μυκητολογικές ασθένειες περονόσπορου και ωίδιου. Επαναλάβετε σε 15 μέρες.
*Ψεκάζετε τα φυτά ανά βδομάδα διαλύοντας 1 κουταλιά της σούπας πράσινου σαπουνιού και 1 κουταλιά της σούπας οινονεύματος σε 1 λίτρο νερό.
*Προσθέτετε δυο κουταλιές της σούπας βιολογικό λίπασμα κάθε είκοσι μέρες, ενσωματώνοντάς το μέσα στη γλάστρα.
*Ποτίζετε δυο φορές τη βδομάδα την περίοδο της άνοιξης και κάθε δυο μέρες τη θερμή περίοδο Ιουλίου-Αυγούστου.
*Λόγω της μεγάλης ανάπτυξής τους, θα πρέπει να υποστηλώσετε τα ντοματίνια με ξύλινα καλαμάκια. Δέστε τους βλαστούς με ελαστικό σκοινί πάνω στα καλαμάκια ώστε να μη πληγώνονται.
*Μετά από δυο μήνες θα αρχίσετε να γεύεστε τους πρώτους καρπούς από ντοματίνια.

Μίνι Λαχανόκηποι

Εάν o χώρος που διαθέτετε για λαχανόκηπο είναι περιορισμένος ή βρίσκεται σε ακατάλληλη περιοχή, εξετάστε το ενδεχόμενο να καλλιεργήσετε φρέσκα, θρεπτικά, λαχανικά σε γλάστρες και δοχεία. Ένα περβάζι παραθύρου, μια βεράντα, ένα μπαλκόνι ή ένα πλατύσκαλο διαθέτουν επαρκή χώρο για ένα παραγωγικό μίνι-λαχανόκηπο. Επίσης, τα συνηθισμένα προβλήματα από ασθένειες του εδάφους νηματώδεις ή γενικά η κακή ποιότητα εδάφους μπορούν εύκολα να ξεπεραστούν με την καλλιέργεια σε δοχεία όπου το εδαφικό υπόστρωμα μπορεί να είναι απόλυτα διαχειρίσιμο. Η άμεση πρόσβαση σε δοχεία σημαίνει ότι η διαχείριση των επιβλαβών οργανισμών (εντόμων, μυκήτων, ζιζανίων) είναι πιο εύκολη.

Επιλογή καλλιέργειας
Σχεδόν κάθε λαχανικό που μπορεί να αναπτυχθεί σε ένα τυπικό λαχανόκηπο στο έδαφος, μπορεί να αναπτυχθεί το ίδιο καλά σε ένα φυτοδοχείο. Στα λαχανικά που είναι ιδανικά για καλλιέργεια σε δοχεία περιλαμβάνονται οι ντομάτες, οι πιπεριές, οι μελιτζάνες, τα πράσινα κρεμμυδάκια, τα κοντά φασόλια, τακολοκυθάκια, τα μαρούλια, τα ραδίκια και ο μαϊντανός. Τα αναρριχώμενα φασόλια και τα αγγούρια μπορούν επίσης να καλλιεργηθούν σε δοχεία, ωστόσο χρειάζονται περισσότερο χώρο λόγω της αναρριχώμενης ανάπτυξής τους.
Η επιλογή της κατάλληλης ποικιλίας είναι επίσης πολύ σημαντική. Οι περισσότερες ποικιλίες που αναπτύσσονται καλά στο έδαφος, έχουν την ίδια συμπεριφορά και στα δοχεία. Μάλιστα υπάρχουν ποικιλίες που είναι ιδανικές για τέτοιους μίνι λαχανόκηπους.

Εδαφικό μείγμα
Κάθε εδαφικό μείγμα (υπόστρωμα καλλιέργειας) θα πρέπει να παρέχει νερό, θρεπτικά συστατικά και φυσική υποστήριξη με σκοπό να αναπτυχθούν υγιή φυτά. Ένα καλό εδαφικό μείγμα θα πρέπει επίσης να στραγγίζει καλά. Υπάρχουν τυποποιημένα εδαφικά μείγματα (φυτοχώματα) κατάλληλα για καλλιέργεια λαχανικών σε δοχεία. Συνήθως τέτοια μείγματα είναι κομπόστες από άμμο, φλοιούς δέντρων, φυλλοχώματα, τύρφη, περλίτη ή βερμικουλίτη. Τα καλά τυποποιημένα φυτοχώματα είναι "καθαρά" από ασθένειες και από σπόρους ζιζανίων, είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, συγκρατούν την υγρασία χωρίς ωστόσο να έχουν πρόβλημα αποστράγγισης και είναι ελαφριά.
Εδαφικά μείγματα μπορείτε να βρείτε εύκολα σε φυτώρια ή "Κέντρα Κήπου". Βέβαια αν έχετε το χώρο, τον χρόνο, την υπομονή και την πρόσβαση δε διάφορα υλικά μπορείτε να παρασκευάσετε μόνοι σας εδαφικά μείγματα, ανακατεύοντας χώμα κήπου, τύρφη άμμο, κομπόστ, χωνεμένη κοπριά, περλίτη ή βερμικουλίτη, λίγο ασβέστη, και μικρή ποσότητα λιπάσματος και νερό. Ωστόσο αν ο λαχανόκηπός σας σε δοχεία είναι έτσι κι αλλιώς μικρός σε χώρο και σε ανάγκες χώματος, τα έτοιμα φυτοχώματα είναι η πιο ενδεδειγμένη λύση.

Δοχεία
Σχεδόν κάθε τύπος δοχείου μπορεί να χρησιμοποιηθεί για καλλιέργεια λαχανικών. Για παράδειγμα, δοκιμάστε γλάστρες πήλινες ή πλαστικές, ψάθινα κοφίνια, πλαστικά ή μεταλλικά βαρέλια, τενεκέδες ή ξύλινα καφάσια. Το μέγεθος του δοχείου μπορεί να διαφέρει ανάλογα με την καλλιέργεια που θα επιλέξετε και με τον χώρο που διαθέτετε. Γλάστρες με διάμετρο 15 με 25 εκατοστά είναι ικανοποιητικές για πράσινα κρεμμυδάκια, μαϊντανό και βότανα.
Για τα περισσότερα λαχανικά που παράγουν καρπό, όπως οι ντομάτες, οι πιπεριές και οι μελιτζάνες, θα δείτε ότι δοχεία χωρητικότητας 15-20 λίτρων, είναι αυτά που έχουν το κατάλληλο μέγεθος. Δοχεία χωρητικότητας 4-8 λίτρων είναι κατάλληλα για σέσκουλα, ραδίκια και μαρούλια. Τα μικρά δοχεία είναι πιο εύκολο να τα διαχειριστείτε, ενώ χώρος που παρέχουν για την ανάπτυξη των ριζών είναι υπεραρκετός.
Τα υλικά από τα οποία είναι φτιαγμένα τα δοχεία μπορεί να έχουν πόρους ή όχι. Τα σμαλτωμένα, γυάλινα, και μεταλλικά δοχεία δεν έχουν πόρους. Ανεξάρτητα από το είδος και το μέγεθος του δοχείου, θα πρέπει να διαθέτει αποστράγγιση για να αναπτυχθούν με επιτυχία τα φυτά. Προσθέστε 2-3 εκατοστά χοντρό χαλίκι στον πυθμένα του δοχείου για να βελτιώσετε την αποστράγγιση. Οι τρύπες αποστράγγισης λειτουργούν καλύτερα όταν βρίσκονται κατά μήκος της πλευράς του δοχείου, περίπου μισό έως ένα εκατοστό από τον πυθμένα.

Πίνακας 1 : Απαιτήσεις φυτών σε λίτρα χώματος (μέγεθος δοχείων).
Ενδεικτικά μια μέτρια γλάστρα διαμέτρου 15 εκατοστών έχει χωρητικότητα 4 λίτρα
Καρότο : 4 λίτρα 2-3 φυτά (χρησιμοποιήστε βαθειά δοχεία)
Αγγούρι : 4 λίτρα, 1 φυτό
Φασολάκι : 8 λίτρα μίνιμουμ (10 εκατοστά απόσταση από φυτό σε φυτό)
Κρεμμυδάκι : 4 λίτρα, 3-5 φυτά
Μαρούλι : 4 λίτρα, 2 φυτά
Μαϊντανός : 4 λίτρα, 3 φυτά
Πιπεριά : 20 λίτρα, 1-2 φυτά
Κολοκύθι : 20 λίτρα, 1 φυτό
Ντομάτα : 20 λίτρα, 1 φυτό

Extra Tips
Φυτεύετε τα λαχανικά σας κοντά στους φίλους τους! Μερικά λαχανικά αναπτύσσονται πολύ καλύτερα όταν βρίσκονται δίπλα σε ορισμένα άλλα, ενώ κάποιοι άλλοι συνδυασμοί εμποδίζουν την ανάπτυξη. Σε προσεχές άρθρο μας θα συζητήσουμε αναλυτικά για τα φυτά-συντρόφους, αλλά μέχρι τότε, να μερικοί συνδυασμοί που πρέπει να αποφεύγετε: Τομάτες και κολοκυθάκια. Καρότα και άνηθος. Μπρόκολα και τομάτες. Φυτέψτε αυτά τα φυτά σε χωριστά σημεία του κήπου.
Φυτεύετε λίγα φυτά κάθε φορά. Για να απολαμβάνετε τους καρπούς των κόπων σας ολόκληρη την καλλιεργητική σαιζόν, μη φυτεύετε όλα τα λαχανικά σας μαζί. Αν φυτεύετε λίγα φυτά από κάθε είδος στη διάρκεια της σαιζόν, τότε θα έχετε συνεχώς όσα λαχανικά θέλετε.

Μην ξεχνάτε να ποτίζετε τακτικά. Τα λαχανικά χρειάζονται πολύ νερό και γι’ αυτό πρέπει να έχετε αποφασίσει εξαρχής τι σύστημα ποτίσματος θα εγκαταστήσετε. Αν η εξοικονόμηση χρημάτων δεν είναι άμεση προτεραιότητά σας, το καλύτερο σύστημα είναι το στάγδην που ποτίζει λίγο λίγο τις ρίζες χωρίς να βρέχει και να βλάπτει τα φύλλα.

Εναλλαγή καλλιεργειών. Η εναλλαγή της καλλιέργειας των φυτών σε διαφορετικά κάθε χρόνο σημεία του κήπου ίσως ακούγεται ως υπερβολή για ένα μικρό κηπάκο, αλλά ακόμα κι εκεί βοηθάει στην καλύτερη εξισορρόπηση των θρεπτικών ουσιών του χώματος. Ο σοβαρότερος λόγος της εναλλαγής των καλλιεργειών είναι η αποφυγή των παρασίτων και των ασθενειών. Υπάρχουν τέσσερες οικογένειες φυτών που πρέπει να φυτεύονται κάθε χρόνο σε διαφορετικά σημεία του κήπου:
Cucurbits: Κολοκύθι, αγγούρι, πεπόνι
Brassicas: Λάχανο, μπρόκολο, κουνουπίδι, σινάπι
Solanums: Πατάτα, τομάτα, πιπεριά, μελιτζάνα
Ψυχανθή: Αρακάς, φασόλι, παντζάρια, μαρούλια, φασόλια, καρότα, αρακάς, πιπεριές και αρωματικά φυτά.

Σπορά και μεταφύτευση

Λαχανικά τα οποία είναι εύκολο να μεταφυτευτούν είναι τα πλέον κατάλληλα για δοχεία. Μπορείτε να αγοράσετε νεαρά φυτά από τα τοπικά φυτώρια ή να μεγαλώσετε μόνοι σας νεαρά φυτά στο σπίτι. Οι σπόροι μπορούν να φυτρώσουν εύκολα, αν τους σπείρετε σε ένα έτοιμο μίνι σπορείο αλλά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και κάτι πιο απλό όπως ένα ταψάκι, ένα πλαστικό δίσκο, μια γλάστρα, κλπ. Γεμίστε το δοχείο σποράς με εδαφικό μείγμα σποράς ή με κάποιο άλλο εδαφικό μείγμα όπως αυτά που περιγράψαμε πιο πάνω. Απλώστε στο μείγμα τους σπόρους και σκεπάστε τους πάλι με μείγμα περίπου μισό έως ένα εκατοστό βάθος για να εξασφαλίσετε καλή βλάστηση.

ΔΙΣΚΙΑ ΚΟΚΟΦΟΙΝΙΚΑ

ΒΙΟΔΙΑΣΠΩΜΕΝΑ ΓΛΑΣΤΡΑΚΙΑ

Άλλη μέθοδος είναι να χρησιμοποιήσετε δισκία τύρφης ή κοκοφοίνικα (pellets) ή βιοδιασπώμενα γλαστράκια τύρφης που μπορείτε να βρείτε σε καταστήματα εξοπλισμού φυτωρίων. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε πανί εδαφοκάλυψης και να τοποθετήσετε πάνω τα γλαστράκια για να βελτιώσετε την αποστράγγιση και να ενδυναμώσετε την βλάστηση.

Οι σπόροι θα πρέπει να ξεκινήσουν σε ζεστό χώρο όπου θα δέχονται επαρκές ηλιακό φως για περίπου 4 με 8 εβδομάδες προτού μεταφυτευτούν σε δοχεία στην οριστική τους θέση. Πολλά λαχανικά θα πρέπει να μεταφυτευτούν στα δοχεία όταν αναπτύξουν τις πρώτες δύο ή τρεις σειρές αληθινών φύλλων. Μεταφυτέψτε τα σπορόφυτα προσεκτικά για να αποφύγετε να προξενήσετε ζημίες στο νεαρό και ευαίσθητο ριζικό τους σύστημα. (δείτε τον πίνακα 2 για πληροφορίες σχετικά με διαφορετικά είδη λαχανικών.)

Πίνακας 2.
Φυτευτικές πληροφορίες για καλλιέργεια λαχανικών σε δοχεία

Ντομάτες
Αριθμός ημερών από τη σπορά ως το φύτρωμα των σπόρων : 7-10
Αριθμός εβδομάδων για την σωστή ηλικία για μεταφύτευση : 5-6
Γενικό μέγεθος του δοχείου : Μεγάλο
Απαιτούμενο επίπεδο φωτισμού* : Ήλιος
Αριθμός ημερών από τη σπορά στην συγκομιδή : 90-130

Αγγούρια
Αριθμός ημερών από τη σπορά ως το φύτρωμα των σπόρων : 6-8
Αριθμός εβδομάδων για την σωστή ηλικία για μεταφύτευση : 3-4
Γενικό μέγεθος του δοχείου : Μεγάλο
Απαιτούμενο επίπεδο φωτισμού* : Ήλιος
Αριθμός ημερών από τη σπορά στην συγκομιδή : 50-70

Μαρούλια
Αριθμός ημερών από τη σπορά ως το φύτρωμα των σπόρων : 6-8
Αριθμός εβδομάδων για την σωστή ηλικία για μεταφύτευση : 3-4
Γενικό μέγεθος του δοχείου : Μεσαίο
Απαιτούμενο επίπεδο φωτισμού* : Ημισκιά
Αριθμός ημερών από τη σπορά στην συγκομιδή : 45-60

Μαϊντανός
Αριθμός ημερών από τη σπορά ως το φύτρωμα των σπόρων : 10-12
Γενικό μέγεθος του δοχείου : Μικρό
Απαιτούμενο επίπεδο φωτισμού* : Ημισκιά
Αριθμός ημερών από τη σπορά στην συγκομιδή : 70-90

Πιπεριές
Αριθμός ημερών από τη σπορά ως το φύτρωμα των σπόρων : 10-14
Αριθμός εβδομάδων για την σωστή ηλικία για μεταφύτευση : 6-8
Γενικό μέγεθος του δοχείου : Μεγάλο
Απαιτούμενο επίπεδο φωτισμού* : Ήλιος
Αριθμός ημερών από τη σπορά στην συγκομιδή : 90-120

Κολοκύθια
Αριθμός ημερών από τη σπορά ως το φύτρωμα των σπόρων : 5-7
Αριθμός εβδομάδων για την σωστή ηλικία για μεταφύτευση : 3-4
Γενικό μέγεθος του δοχείου : Μεγάλο
Απαιτούμενο επίπεδο φωτισμού* : Ήλιος
Αριθμός ημερών από τη σπορά στην συγκομιδή : 50-70

Φασολάκια
Αριθμός ημερών από τη σπορά ως το φύτρωμα των σπόρων : 5-8
Γενικό μέγεθος του δοχείου : Μεσαίο
Απαιτούμενο επίπεδο φωτισμού* : Ήλιος
Αριθμός ημερών από τη σπορά στην συγκομιδή : 45-65

*Όλα τα λαχανικά αναπτύσσονται καλύτερα σε πλήρες ηλιακό φως, αλλά εδώ αναφέρονται επίσης αυτά που ανταποκρίνονται καλά και σε ημισκιά.

ΚΡΥΣΤΑΛΛΟΙ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ ΝΕΡΟΥ

Λίπανση
Τα λιπάσματα που κυκλοφορούν στο εμπόριο τα βρίσκουμε σε δύο τύπους, σε στερεή και σε υγρή μορφή.
*Τα στερεά λιπάσματα (κόκκοι, pellets, κλπ) μπορούν να ανακατευτούν με το εδαφικό μείγμα κατά την διάρκεια της φύτευσης.
*Τα υγρά και υδατοδιαλυτά λιπάσματα από την άλλη, προστίθενται στο νερό και χρησιμοποιούνται όταν τα φυτά αρχίζουν να αναπτύσσονται ενεργά.
*Λιπάσματα στερεά και υγρά μπορείτε να βρείτε και να χρησιμοποιήσετε είτε χημικά είτε βιολογικά.

Ο ευκολότερος τρόπος να λιπάνετε τα φυτά που καλλιεργείτε σε δοχεία είναι να προσθέσετε υγρό ή υδατοδιαλυτό στο νερό και να ποτίζετε με αυτό τα φυτά σας. Υπάρχουν στο εμπόριο έτοιμα υγρά μείγματα λιπασμάτων με διαφορετικές αναλογίες σε βασική λίπανση NPC (άζωτο, φώσφορος, κάλιο) και σε ιχνοστοιχεία. Αραιώστε το λίπασμα στο νερό του ποτίσματος. Ακολουθείτε πιστά, κατά την λίπανση, τις οδηγίες χρήσης που αναγράφονται στην ετικέτα κάθε παρασκευάσματος.

**Αν έχετε αγοράσει έτοιμα νεαρά φυτά, αρχίστε να τα ποτίζετε με λίπασμα από την ημέρα που θα τα φυτέψετε στη θέση τους.
**Αν θέλετε να ξεκινήσετε με σπόρους, θα χρησιμοποιείτε σκέτο νερό βρύσης για να διατηρείτε το χώμα υγρό μέχρι να φυτρώσουν οι σπόροι.
**Μόλις εμφανιστούν τα φυτά, μπορείτε να αρχίσετε να τα ποτίζετε με νερό που περιέχει και υγρό λίπασμα.

Αν και η συχνότητα ποτίσματος διαφέρει από τη μία καλλιέργεια στην άλλη, συνήθως μία φορά την ημέρα είναι αρκετή. Αν το λαχανικό που καλλιεργείτε είναι από αυτά που παράγουν πολλά φύλλα, το πότισμα δύο φορές την ημέρα μπορεί να είναι απαραίτητο. Τα φυτά χρειάζονται λιγότερο νερό κατά τη διάρκεια περιόδων χαμηλής ανάπτυξης.

Τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα, είναι ενδεδειγμένο να ξεπλυθεί το αχρησιμοποίητο λίπασμα από το μείγμα του χώματος ποτίζοντας το χώμα με σκέτο νερό βρύσης. Ρίξτε αρκετό νερό στο δοχείο με τα φυτά για να προκαλέσετε ελεύθερη αποστράγγισης από το κάτω μέρος του δοχείου. Η πρακτική αυτή θα ξεπλύνει τα βλαβερά μέταλλα από το μείγμα χώματος.
Είναι καλή ιδέα να ποτίζετε περιστασιακά με υδατικό διάλυμα που περιέχει ιχνοστοιχεία όπως, σίδηρο, μαγνήσιο, μαγγάνιο, ψευδάργυρο, βόριο, κλπ.

Πότισμα
Το πότισμα είναι αναγκαίο για την επιτυχία ενός λαχανόκηπου σε δοχεία και ένα πότισμα ανά ημέρα είναι συνήθως αρκετό. Ωστόσο, η κακή αποστράγγιση μπορεί να σκοτώσει σιγά-σιγά τα φυτά. Εάν το χώμα υπερχειλιστεί χωρίς να στραγγίσει γρήγορα, τα φυτά θα πεθάνουν από έλλειψη οξυγόνου. Αποφύγετε να βρέχετε το φύλλωμα των φυτών γιατί τα υγρά φύλλα γίνονται εύκολα εστίες για ασθένειες των φυτών.Θυμηθείτε να χρησιμοποιήσετε το υγρό θρεπτικό διάλυμα λίπανσης σε κάθε πότισμα εκτός από το εβδομαδιαίο ξέπλυμα όταν θα χρησιμοποιήσετε μόνο το νερό της βρύσης.

Οι κρύσταλλοι αποθήκευσης νερού είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς για χρήση σε κηπουρική σε δοχεία. Οι κρύσταλλοι (τζελ) είναι δεξαμενές αποθήκευσης νερού που μπορούν να απορροφήσουν έως 400 φορές το βάρος τους με βάρος νερού της βροχής ή από 100 έως 150 φορές με υδατικά διαλύματα θρεπτικών στοιχείων για μεγάλα χρονικά διαστήματα (3-4 εβδομάδες) τα οποία σταδιακά απελευθερώνονται για τις ανάγκες των φυτών, με αποτέλεσμα να μειώνονται τα ποτίσματα κατά 50% έως 70% αλλά και τα φυτά να μην ξεραίνονται. Για σωστή εφαρμογή οι κρύσταλλοι πρέπει να είναι βαθιά στο χώμα κοντά στη ρίζα του φυτού και καλό είναι να ανακατεύονται με το εδαφικό μείγμα πριν την φύτευση.

***Προστατευτικά στρώματα από διάφορα φυσικά υλικά μπορούν επίσης να περιορίσουν την απώλεια νερού. Τέτοια στρώματα μπορεί να γίνουν από κομπόστ, άχυρα, πευκοβελόνες, φλοιός δέντρων, βρύα, κλπ. και διαφέρουν στην αποτελεσματικότητά τους.


Φωτισμός
Σχεδόν όλα τα κηπευτικά και λαχανικά αναπτύσσονται καλύτερα σε πλήρες φως ήλιου παρά σε σκιά. Ωστόσο, φυλλώδεις καλλιέργειες, όπως μαρούλι, λάχανο, χόρτα, σπανάκι και μαϊντανός μπορούν να ανεχθούν περισσότερη σκιά από τις καλλιέργειες ρίζας όπως παντζάρια, καρότα, ρεπάνια και κρεμμύδια.Τα καρποφόρα κηπευτικά όπως αγγούρια, πιπεριές, τομάτες και μελιτζάνες χρειάζονται περισσότερο ήλιο από όλα τα άλλα. Ένα σημαντικό πλεονέκτημα για την κηπουρική σε δοχεία είναι ότι τα δοχεία μπορούν να μετακινηθούν. Έτσι μπορείτε να τοποθετήσετε τα λαχανικά σε περιοχές όπου μπορούν να έχουν τις καλύτερες δυνατές συνθήκες ανάπτυξης.

Συγκομιδή
Συγκομίστε τα λαχανικά όταν βρίσκονται στο αποκορύφωμά της ωριμότητας τους, όταν έχουν αναπτύξει μεστή γεύση λαχανικού. Τότε που οι ώριμες αναρριχώμενες τομάτες, τα τρυφερά πράσινα φασόλια και τα τραγανά μαρούλια θα έχουν την καλύτερη γεύση.
Στο τέλος της περιόδου συγκομιδής, αδειάστε τα δοχεία και πετάξτε τα φυτά και το χώμα. Μην χρησιμοποιήσετε το ίδιο χώμα για μια δεύτερη σεζόν παραγωγής. Το παλιό χώμα ενδέχεται να είναι μολυσμένο. Το μολυσμένο χώμα ή μείγμα θα εξαπλώσει ασθένειες στην δεύτερη σεζόν εκτός αν είναι σωστά κομποστοποιημένο. Ένα κατάλληλα κομποστοποιημένο εδαφικό μείγμα μπορεί να ξαναχρησιμοποιηθεί.

Πετυχημένος λαχανόκηπος σε δοχεία
Η κηπουρική σε δοχεία μπορεί να είναι πετυχημένη αν ακολουθήσετε τις παραπάνω οδηγίες. Η ανάπτυξη και το σφρίγος των φυτών διαφέρουν ανάλογα με την τοποθεσία και την προσοχή που δίνετε στα φυτά σας.
Οι παρακάτω μικρές οδηγίες είναι χρυσοί κανόνες για κάθε μικρό σπιτικό λαχανόκηπο.

1. Επιθεωρείτε τα φυτά σας καθημερινά και, αν χρειαστεί, ποτίστε, δέστε, στηρίξτε, κλαδέψτε.
2. Ελέγχετε τα φυτά σας καθημερινά, αφαιρείτε παράσιτα και ζιζάνια και θεραπεύετε τις ασθένειες.
3. Συνεχίστε την εκπαίδευσή σας στην κηπουρική ζητώντας συμβουλές από έμπειρους κηπουρούς.
4. Βρείτε το χρόνο να καθίσετε και να απολαύσετε τους καρπούς των κόπων σας.

Λαχανόκηπος : Σπόροι

Σπορά και σπορείο: Όταν έρθει ο καιρός για την αναπαραγωγή των φυτών σας, καλό είναι θα έχετε διαμορφώσει ένα σπορείο. Το σπορείο, είναι ένας προστατευμένος χώρος διαμορφωμένος με ιδιαίτερη προσοχή ώστε να μπορούν να βλαστήσουν οι σπόροι σας και να σας δώσουν νέα φυτά. Ο χώρος που απαιτείται δεν χρειάζεται να είναι μεγάλος. Μπορεί να είναι ένας μικρός χώρος στον κήπο σας, προφυλαγμένος καλά από τον αέρα ή ακόμα μπορεί να είναι μερικά καφάσια τα οποία θα γεμίσετε με χώμα. Πριν σπείρετε, θα πρέπει να προετοιμάσετε το χώμα ως εξής :

**Προσθέστε σε ποσοστό 50% χωνεμένη κοπριά ή κομπόστ.
**Ανακατέψτε το μείγμα πολύ καλά και δουλέψτε το ώστε να γίνει όσο πιο λεπτόκοκκο γίνεται. Αν κοιτάξετε για παράδειγμα το μέγεθος των σπόρων του μαϊντανού, θα καταλάβετε ότι ένας τέτοιος σπόρος αν καταπλακωθεί από ένα μεγάλο σβώλο χώματος δεν θα βλαστήσει ποτέ.
**Προκειμένου για καφάσια, τοποθετήστε ένα πλαστικό φύλλο το κάτω μέρος για να συγκρατείται το χώμα και κατόπιν γεμίστε τα με το χώμα.
**Ποτίστε το ώστε να βραχεί καλά. Στη συνέχεια μπορείτε να σπείρετε τους σπόρους σας εφαρμόζοντας την ακόλουθη πρακτική κατά περίπτωση :
**Πολύ μικροί σπόροι (μαρούλι, μαϊντανός κ.λ.π): Πριν τους σπείρετε, ανακατέψτε τους με μία ποσότητα από το ίδιο το χώμα, έτσι ώστε να εξασφαλίσετε ότι θα διασπαρούν ομοιόμορφα στην επιφάνεια του χώματος. Στη συνέχεια απλώστε από πάνω μία πολύ λεπτή στρώση χώματος με το χέρι.
**Μεγάλοι σπόροι (τομάτας, πιπεριάς κ.λ.π) : Κάντε με ένα μολύβι τρύπες βάθους 1-2 εκατοστών και σε απόσταση 5 εκατοστά μεταξύ τους και βάλτε σε κάθε τρύπα από 1 σπόρο. Αν σας φαίνεται κουραστικό, μπορείτε να τους σπείρετε σκορπώντας τους πάνω στο χώμα και κατόπιν με ένα πολύ ελαφρύ ανάδευμα του χώματος να τους ενσωματώσετε σε αυτό.

Όταν ποτίζετε, και μέχρι να βλαστήσουν οι σπόροι, να τοποθετείτε πάνω στο χώμα ένα κομμάτι λινάτσας ή άλλου υφάσματος και να ποτίζετε πάνω σε αυτό με καταβρεχτήρι. Αποφεύγετε έτσι να παρασυρθούν οι σπόροι από το νερό και να ξεριζωθούν. Όταν βλαστήσουν, φροντίστε να ποτίζετε σιγά-σιγά για να μην ξεριζώσετε τα νεαρά φυτά.

Μέχρι να βλαστήσουν οι σπόροι σας και τα φυτά σας να φτάσουν σε ύψος τα 3-5 εκατοστά, το σπορείο σας χρειάζεται προστασία. Αν το έχετε εγκαταστήσει σε χώρο του κήπου σας, φροντίστε να το σκεπάζετε με πλαστικό κάλυμμα έχοντας τοποθετήσει τα κατάλληλα στηρίγματα.
Αν αντίθετα το έχετε εγκαταστήσει σε καφάσια, μπορείτε να τοποθετήσετε πάνω από κάθε καφάσι ένα γυάλινο σκέπασμα.

Το σκέπαστρο, προφυλάσσει τα νεαρά φυτά από το κρύο και ταυτόχρονα διατηρεί συνέχεια μία σχετική υγρασία όπως περίπου σε ένα θερμοκήπιο. Ποτίζετε όταν δείτε την υγρασία να πέφτει ή το χώμα να σπάει επιφανειακά και να δημιουργεί χαραμάδες.
Μετά από 10 περίπου ημέρες, θα εμφανιστούν τα νέα φυτά. Όταν βγάλουν 3-4 φυλλαράκια , αφαιρούμε τα καλύμματα και αφήνουμε τα φυτά μας να μεγαλώσουν ελεύθερα, φροντίζοντας πάντα να υπάρχει σχετική υγρασία στο χώμα.

Μεταφύτευση: Όταν τα φυτά μας φθάσουν σε ύψος γύρω στα 15 εκατοστά, είναι καιρός να τα μεταφυτεύσουμε στην οριστική τους θέση. Ανάλογα με το είδος, επιλέγουμε και την απόσταση μεταξύ τους. Πιο κοντινή στα μαρούλια πιο μεγάλη στις τομάτες.
Κατά την οριστική φύτευση :
• Ανοίξτε τις λακκούβες σε τέτοιο βάθος ώστε να χωρούν τα 2/3 του φυτού και να μένει έξω από το χώμα μόνο το 1/3.
• Αφαιρέστε τα φυτά από το σπορείο σας ένα-ένα με προσοχή και με το απαραίτητο χώμα στις ρίζες του. Αν δεν το καταφέρνετε πάντα αυτό, δεν πειράζει. Δεν είναι λόγος αποτυχίας η γυμνή ρίζα κατά τη μεταφύτευση.
• Ποτίστε καλά ώστε να ενσωματωθούν οι ρίζες στο χώμα.

Αν ακολουθήσετε όλα τα προαναφερθέντα, θα έχετε δημιουργήσει έναν λαχανόκηπο με δικούς σας σπόρους, ο οποίος δεν θα διαφέρει σε τίποτε από τον αντίστοιχο του χωριού. Είναι πολύ διαφορετικό να πάρετε έτοιμα μικρά φυτά σε γλαστράκια και διαφορετικό να τα δημιουργήσετε εσείς και να τα παρακολουθήσετε να βλαστάνουν να μεγαλώνουν και να κλείνουν πάλι τον κύκλο τους δίνοντάς σας νέους σπόρους. Αν μη τι άλλο, αντιλαμβανόμαστε καλλίτερα τον κύκλο της ζωής και κάνουμε ένα πολύ σημαντικό βήμα στην επαφή μας με τη φύση.

Φυτεύουμε λαχανικά στο μπαλκόνι η'' σε γλάστρες στον κήπο

Αγοράστε μερικές γλάστρες μεγάλου μεγέθους, μερικά λίτρα κατάλληλο κηπόχωμα, κοπριά χωνεμένη, υποστηρίγματα και μικρά φυτά έτοιμα για μεταφύτευση από ένα φυτώριο και είστε έτοιμοι.
Φυτεύετε σε κάθε γλάστρα από ένα φυτό, π.χ. ντοματιά, πιπεριά, μελιτζανιά ακόμα και αγγουριά. Μπορείτε να φυτέψετε και σε μεγάλες ζαρντινιέρες περισσότερα φυτά στη σειρά. Φροντίστε τότε να αφήσετε αποστάσεις μεταξύ των φυτών, 50 εκ για τις ντοματιές, 40 εκ για τις μελιτζανιές και τις πιπεριές και 20 εκ για τις αγγουριές. Αποφύγετε τις κολοκυθιές, εκτός αν έχετε ένα πραγματικά μεγάλο μπαλκόνι αφού χρειάζονται περίπου 1τμ το κάθε φυτό όταν είναι σε πλήρη ανάπτυξη. Τοποθετείστε τα υποστηρίγματα και δέστε απαλά αλλά σταθερά τα φυτά σας χρησιμοποιώντας κατάλληλα δεστικά ακόμα και κουρελάκια που θα κόψετε από ένα παλιό βαμβακερό ελαστικό ρούχο. Ρίξτε μία με δύο χούφτες κοπριά σε κάθε φυτό και ποτίστε ελαφρά. Ποτίζετε μέρα παρά μέρα ανάλογα με το μέγεθος του φυτού και φροντίστε κάθε φυτό ανάλογα με τις ανάγκες του ως εξής:

Ντοματιές αναρριχόμενες
Κλαδεύουμε τακτικά το φυτό με τον εξής τρόπο: Ξεκινώντας από τον αρχικό κορμό αφήνουμε 20 εκατοστά στη βάση και μετά αφήνουμε να αναπτυχθούν δύο παρακλάδια. Στη μασχάλη κάθε φύλλου αναπτύσσετε ένα παρακλάδι το οποίο κόβουμε πάντα αφήνοντας μόνο ένα να μεγαλώνει σε κάθε ένα από τα δύο κεντρικά παρακλάδια.
Το φυτό μπορεί να φτάσει σε ύψος τα 2-2,5 μ. Καθαρίζουμε πάντα το φυτό από τα ξερά φύλλα καθώς και από τα φύλλα που βρίσκονται στη βάση του. Κόβουμε όσα φύλλα "πνίγουν" το φυτό ώστε να το βοηθήσουμε να αερίζεται επαρκώς. Προστατεύουμε το φυτό από το δυνατό μεσημεριανό ήλιο ιδιαίτερα τις πιο ζεστές καλοκαιρινές μέρες. Οι καρποί είναι ώριμοι για συγκομιδή περίπου 40 μέρες μετά την ανθοφορία. Όταν δούμε τα πρώτα άνθη ελαττώνουμε λίγο το πότισμα μέχρι να δέσουν οι καρποί και κατόπιν ποτίζουμε κανονικά.

Πιπεριές - Εύκολο φυτό χωρίς πολλές απαιτήσεις.

Αγγουριά - χρειάζεται καλή υποστήριξη αφού είναι αναρριχώμενο είδος. Καθαρίζουμε το φυτό από τα κίτρινα φύλλα για να αποφύγουμε τις ασθένειες. Φροντίζουμε να έχουμε τις αγγουριές μακρυά από τις ντοματιές για να μην ανταλλάσσουν ασθένειες. Προστατεύουμε το φυτό από την άμεση έκθεση στον ήλιο και ποτίζουμε καθημερινά.

Κολοκυθιά - Χρειάζονται πολύ χώρο για να αναπτυχθούν. Μαζεύουμε την πρώτη γενιά πάρα πολύ μικρή αλλιώς δεν θα γίνουν άλλα κολοκύθια.

Καλό είναι ανάμεσα στις γλάστρες με τα λαχανικά σας, να βάλετε και μερικές γλάστρες με βασιλικό για να τα προστατέψετε από ασθένειες. Φυτέψτε αν θέλετε και μερικά γλαστράκια με αρωματικά βότανα όπως μαιντανό, μαντζουράνα, φασκόμηλο κλπ και το μικρό σας περιβόλι θα σας παρέχει τα αναγκαία για το καλοκαιρινό σας τραπέζι. Επιπλέον θα πρασινίσει το μπαλκόνι σας και γιατί όχι θα έχετε τη χαρά να απολαμβάνετε το καφεδάκι σας με θέα το λαχανόκηπό σας.

Μερικές υπενθυμίσεις
Για να αποφασίσετε ποιο σημείο το μπαλκονιού είναι καλύτερο για να τοποθετήσετε τα γλαστράκια σας, παρατηρήστε τον χώρο κατά την διάρκεια της ημέρας: Το ιδανικό σημείο είναι αυτό που δέχεται το φως του ήλιου τουλάχιστον έξι ώρες της μέρας. Και αυτό γιατί όλα σχεδόν τα λαχανικά θα μεγαλώσουν καλύτερα όταν βρίσκονται πολλές ώρες στον ήλιο παρά στην σκιά –ωστόσο κάποια άλλα (μαρούλια, σπόροι μουστάρδας) μπορούν να αντέξουν περισσότερο στην σκιά από κάποια άλλα (κρεμμύδια, ντομάτες).

Το μέγεθος που θα έχει το γλαστράκι σας εξαρτάται από το μέγεθος του φυτού σας:
γλάστρες με διάμετρο 50 εκ. είναι ιδανικές για ντομάτες και μελιτζάνες, ενώ γλαστράκια με διάμετρο 10 εκ. είναι ό,τι πρέπει για βότανα.
Γεμίστε την γλάστρα σας με 5 εκ. χώμα. Τοποθετήστε ένα ωμό αυγό με το κέλυφος στη μέση -το οποίο καθώς θα αποσυντίθεται θα δημιουργεί το ιδανικό λίπασμα για το φυτό σας- και συνεχίστε να το καλύπτετε με χώμα.

Χρησιμοποιώντας ένα κατσαβίδι (ή τα δάχτυλά σας), κάντε πέντε-έξι τρύπες βάθους 2,50 εκ. Οι νέοι σπόροι έχουν την τάση να φυτρώνουν καλύτερα από αυτούς που σας περίσσεψαν από πέρσι –έχει υπολογιστεί, μάλιστα, ότι φυτρώνει περίπου ένα φυτό για κάθε πέντε καρπούς που θα φυτευτούν.

Βάλτε έναν με δύο σπόρους σε κάθε τρύπα που ανοίξατε και μετά καλύψτε τους με ένα λεπτό στρώμα χώματος. Για ακόμα ταχύτερα αποτελέσματα μπορείτε να αγοράσετε έτοιμους βλαστούς (σπόρους που έχουν αρχίσει να ανθίζουν, δηλαδή) και να τους τοποθετήσετε ξεχωρίζοντας και πιέζοντας ελαφρά τις ρίζες στο χώμα, ώστε να απλώσουν καλύτερα στο νέο χώμα.

Αφού φυτέψετε τα λαχανικά και τα βότανά σας, φροντίστε να διατηρείτε το χώμα υγρό (αλλά όχι εντελώς βρεγμένο). Σπρώξτε με τον δείκτη των δακτύλων σας μέσα στο χώμα. Αν αυτό είναι στεγνό, ρίξτε νερό στο χώμα και όχι στα φύλλα των φυτών (γιατί τα βρεγμένα φύλλα ενισχύουν τις ασθένειες των φυτών). Προσθέστε λίπασμα στα φυτά κάθε δύο με τρεις εβδομάδες, σύμφωνα με τις οδηγίες του πακέτου που περιείχε τους σπόρους ή κάποιου ειδικού κηπουρού (το λίπασμα αυτό δεν χρειάζεται να είναι χημικό).

Φυτά και λαχανικά που μπορούν να καλλιεργηθούν στη σκιά***
Τα περισσότερα λαχανικά απαιτούν πλήρες ηλιακό φως για να αναπτυχθούν και να παράγουν υγιή φυτά και καρπούς, αλλά εάν ο κήπος δεν έχει φως όλη την ημέρα, μπορούμε ακόμα να φυτέψουμε ένα λαχανόκηπο αν επιλέξουμε προσεκτικά τα λαχανικά που θα καλλιεργείσουμε.

Φυλλώδη πράσινα λαχανικάΤα φυλλώδη λαχανικά καλλιεργούνται για το πράσινο φύλλωμα τους και είναι ιδανικά για κατανάλωση σε σαλάτες, σούπες και βραστά. Αυτοί οι τύποι των φυτών είναι παραδοσιακά δροσερής εποχής λαχανικά, που σημαίνει ότι μεγαλώνουν το φθινόπωρο ή την άνοιξη, όταν οι θερμοκρασίες είναι πιο δροσερές. Λόγο αυτού, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά είναι καλά για καλλιέργεια σε μερική σκιά.
Λαχανικά που περιλαμβάνονται σε αυτή την κατηγορία είναι:
***Μαρούλια, κατσαρά λάχανα, σπανάκια, σέσκλα, λάπατα, ραβέντι, σινάπια, ραδίκια (κιχώριο), αντίδια, ρόκα, σπαράγγια και άλλα φαγώσιμα χόρτα για σαλάτα.

Ριζώδη λαχανικά
Τα ριζώδη λαχανικά παράγουν και αυτά φύλλωμα πάνω από το έδαφος , αλλά το φαγώσιμο μέρος τους είναι η ρίζα που βρίσκεται κάτω από το έδαφος. Τα ριζώδη λαχανικά είναι επίσης ανεκτικά σε χαμηλότερες θερμοκρασίες και ως εκ τούτου, είναι ιδανικά στον κήπο με σκιά και λιγότερο ήλιο.
Ριζώδη λαχανικά είναι:
***Πατάτες, γλυκοπατάτες, καρότα, παντζάρια, ραπανάκια, γογγύλια, παστινάκες (ελαφόβοσκο), κρεμμύδια, σκόρδα, πράσα, αγκινάρες Ιερουσαλήμ.

Βότανα και αρωματικά φυτά
***Μαϊντανός, μέντα, μάραθος, άνηθος, κάρδαμο, σαμπούκος, μπόρανγκο, χαμομήλι, κόλιανδρο, ρίγανη, φασκόμηλο, θυμάρι

Λαχανικά που ΔΕΝ ΘΕΛΟΥΝ σκιά***
Ορισμένα λαχανικά δεν ανέχονται τη μερική σκιά ή καθόλου ήλιο. Αυτά τα λαχανικά, δεν θα παράγουν κάτω από αυτές τις συνθήκες και ίσως τελικά πεθαίνουν όταν καλλιεργούνται με ακατάλληλο φως . Απαιτούν ηλιόλουστες και ζεστές θερμοκρασίες για να ευδοκιμήσουν. Τα λαχανικά σε αυτή την κατηγορία περιλαμβάνουν κυρίως τις ντομάτες, τις πιπεριές, τα κολοκύθια και τις μελιτζάνες. Καλλιεργείστε αυτά τα λαχανικά μόνο σε ηλιόλουστα σημεία στον κήπο σας.

Καλλιέργεια φράουλας σε γλάστρα

Φυτό:
Ένα από τα πιο εκλεκτά φρούτα του Άνοιξης είναι η φράουλα! Ένας κόκκινος καρπός συνήθως (αφού υπάρχουν ποικιλίες και άσπρης φράουλας) με πολύ ωραία γεύση. Σαν καρπός η φράουλα κυκλοφορεί σε διάφορα μεγέθη, άσχετα με τις τεχνικές καλλιέργειας που έχει δεχθεί.
Υπάρχουν ποικιλίες φράουλας με μεγάλους καρπούς και ποικιλίες με μικρούς καρπούς σαν μούρα! Εμένα προσωπικά μου αρέσουν οι μεγαλόκαρπες φράουλες, επομένως θα φυτέψουμε μια τέτοια ποικιλία.
Γλάστρα:
Η επιλογή της γλάστρας δεν είναι κάτι το ιδιαίτερο αν και θα σας προτείνουμε να επιλέξετε ζαρντινιέρα αντί για στρογγυλή γλάστρα. Θα καταλάβετε το γατί παρακάτω!
Χώμα:
Ένα μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η φράουλα σαν φυτό είναι το πρόβλημα της καλής αποστράγγισης! Αν το χώμα της συγκρατεί πολύ νερό τότε θα καταλήξετε με έναν απαίσιο και μαλακό καρπό!
Μπορούμε να μη βάλουμε καθόλου κοκκινόχωμα το οποίο έχει σαν προσόν να συγκρατεί νερό! Τύρφη, κομποστ και λίγη ποταμίσια άμμος είναι το ιδανικότερο! (Για την δοσολογία της τύρφης με το κομποστ συμβουλευτείτε το φυτώριο που ψωνίζετε και στο μείγμα σας συμπληρώστε 10-20% άμμο.)
Η φύτευση:
Αφού γεμίσετε με χώμα ένα μέρος της ζαρντινιέρας τοποθετείστε τις φράουλες στις γωνίες της ή γενικά στις άκρες της γλάστρας ώστε οι φράουλες να κρέμονται έξω από αυτή γιατί η επαφή με το χώμα τις χαλάει. Αφού τις τοποθετήσετε γεμίζετε με χώμα την υπόλοιπη γλάστρα ή ζαρντινιέρα και πιέζετε το χώμα με τα δάχτυλά σας ώστε να κάτσει και να μην έχει κενά.
Προσοχή: Μην επιλέξετε να γεμίσετε την γλάστρα σας με πολλές φράουλες γιατί γρήγορα θα πήξει! Η φράουλα πολλαπλασιάζεται με παραφυάδες και επομένως γρήγορα θα αποκτήσετε πολλά νέα φυτά που θα γεμίσουν την μισή άδεια ζαρντινιέρα σας.
Θέση στο μπαλκόνι:
Η φράουλα γενικά αγαπάει πολύ τον ήλιο! Ειδικά όμως αγαπάει και την σκιά όταν η θερμοκρασίες ανεβαίνουν. Έτσι φροντίστε να βρίσκεται σε μια θέση με άπλετο ήλιο μέχρι οι θερμοκρασίες να σκαρφαλώσουν τους 30+ βαθμούς ενώ από εκεί και πέρα καλό θα ήταν να είναι σε ένα ημισκιερό μέρος για να αποφεύγει τις πολύ καυτές ώρες της ημέρας!
Πότισμα:
Η φράουλα πρέπει να στεγνώνει καλά και μετά να ποτίζεται! Τα πολλά νερά την κάνουν να παράγει μαλακές και άνοστες φράουλες. Έτσι μην ανησυχείτε αμέσως μόλις στεγνώνει το χώμα της και την ποτίζετε.
Λίπανση:
Εδώ υπάρχει ένα μυστικό. Η φράουλα για να γίνει γλυκιά θέλει πολύ κάλιο. Επομένως προτιμήστε λιπάσματα με μεγαλύτερη ποσότητα καλλίου χωρίς όμως να κάνετε υπερβολές στη χρήση του. Μην ξεχνάτε να προσέξετε το καλιούχο λίπασμα που θα επιλέξετε να είναι ΒΙΟΛΟΓΙΚΟ!
Φυτοπροστασία:
Γενικά σαν φυτό η φράουλα είναι ανθεκτικό! Όμως να θυμάστε ότι ένα μικρό πρόβλημα που παρατηρείτε όταν ποτίζετε αρκετά, είναι ένας μύκητας στην ρίζα όπου γίνεται αισθητός με σταδιακή μάρανση του φυτού. Είναι εύκολα καταπολεμήσιμος με διάφορα βιολογικά σκευάσματα ή βότανα.
Εποχές φύτευσης:
Άνοιξη & Φθινόπωρο
Συγκομιδή:
Όπως είναι και ποιο πάνω άλλο ένα μυστικό στην καλλιέργεια αυτή είναι ότι ο καρπός της φράουλας δεν πρέπει να ακουμπάει στο χώμα γιατί χαλάει! Όπως και στην φωτογραφία φροντίστε οι φράουλες σας να είναι έξω από την γλάστρα και έτσι να είναι σαν να κρέμονται! Μόλις κοκκινίσουν με ένα ψαλίδι κόβετε το κοτσανάκι και την τρώτε!

Λαχανόκηπος στο μπαλκόνι

PDF ΦΤΙΑΧΝΟΥΜΕ ΛΑΧΑΝΟΚΗΠΟ

Επιμέλεια κειμένου: Ευφροσύνη Δρόσου

Γεωπόνος – Οινολόγος Msc – Γ.Π.Α.

Επικοινωνία: efdrossou@hotmail.com

Πηγή

https://users.sch.gr/babaroutsoup/oikoik/katoikia/laxanokipos.htm

https://www.slideshare.net/iodinou/ss-38567736

https://www.kipologio.gr/

https://lorasflowers.weebly.com/lambdaalphachialphanuomicronkappaetapiomicronsigma-sigmaepsilon-gammalambdaalphasigmataurhoepsilonsigma.html
https://www.olyplant.gr/mikres-symvoules/6-tropoi-gia-kalutero-potisma/

https://agroselliniko.blogspot.gr/p/blog-page_06.html
https://greenupgrade.wordpress.com/
https://el.wikipedia.org/
https://www.youtube.com/watch?v=t0vAcZQdELs