Ντομάτα

Τομάτα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια (  https://el.wikipedia.org/wiki 

Τομάτα

Μια ντομάτα
Σύστημα: κατά CRONQUIST, 1981
Βασίλειο:
Φυτά (Plantae)
Συνομοταξία:
Αγγειόσπερμα (Magnoliophyta)
Ομοταξία:
Δικοτυλήδονα (Magnoliopsida)
Υφομοταξία:
Αστερίδες (Asteridae)
Τάξη:
Στρυχνώδη (Solanales)
Οικογένεια:
Σολανίδες (Solanaceae)
Γένος:
Είδος:
S. lycopersicum
Στρύχνον το λυκοπερσικόν
(Solanum lycopersicum)

L.

Εισαγωγή
Η τομάτα, αλλιώς και ντομάτα, (επιστ. Στρύχνον το λυκοπερσικόν[1], Solanum lycopersicum συνώνυμο Lycopersicon esculentum, Λυκοπερσικόν το εδώδιμον) είναι ένα φυτό της οικογένειας τωνΣολανιδών (Solanaceae), ιθαγενές της Κεντρικής και Νοτίου Αμερικής, από το Μεξικό μέχρι το Περού. Ζει μόνο μερικά χρόνια και συνήθως καλλιεργείται ως μονοετές φυτό. Τυπικά φτάνει τα 3-3 μ. ύψος, αλλά δεν έχει αρκετά ανθεκτικό βλαστό και στηρίζεται σε άλλα φυτά. Τα φύλλα έχουν μήκος 10-25 εκ. και είναι σύνθετα, αποτελούμενα από 5-9 μικρότερα φύλλα το καθένα μέχρι και 8 εκ. μακρύ με πριονοειδή περιφέρεια. Τόσο ο βλαστός του φυτού όσο και τα φύλλα φέρουν τρίχωμα. Τα λουλούδια έχουν διάμετρο 1-2 εκ., είναι κίτρινα με πέντε μυτερούς λοβούς και μεγαλώνουν σε ομάδες αποτελούμενες από 3-12. Το φυτό κάποτε λέγεται και τοματιά / ντοματιά.
Υπάρχουν ντομάτες θερμοκηπίου (αναρριχώμενες) και υπαίθριες τομάτες (ημιαναρριχώμενες και αυτοκλαδευόμενες) Οι αναρριχώμενες και οι ημιαναρριχώμενες χρειάζονται στήριξη η οποία γίνεται είτε με σπάγκο (θερμοκήπιο από οριζόντιο σύρμα) είτε σε καλάμια όταν πρόκειται για υπαίθρια καλλιέργεια. Οι αυτοκλαδευόμενες τομάτες δεν χρειάζονται στήριξη διότι τυφλώνουν μόνες τους την κορυφή τους και δεν αυξάνονται προς τα πάνω.
Το Μάιο του 2012 δημοσιεύτηκε σε αναθεώρηση του περιοδικού Nature το γονιδίωμα της τομάτας, ολοκληρωμένο κατά σχεδόν 80%. Το πρόγραμμα αποκωδικοποίησης του γονιδιώματος της τομάτας, γνωστό ως Tomato Genome Consortium, ξεκίνησε το 2003 και μελέτησε το γονιδιώμα της ποικιλίας Heinz 1760 και της άγριας τομάτας Solanum pimpinellifolium. Συνολικά στο πρόγραμμα συμμετείχαν 300 επιστήμονες από 14 χώρες.[2] Αρχικά η αποκωδικοποίηση έγινε με παραδοσιακό τρόπο και μέχρι το 2008 υπήρχαν πολλά κοινά, οπότε και χρησιμοποιήθηκαν πιο σύγχρονες μέθοδοι, όπως η whole-genome shotgun sequencing.[3]Το γονιδίωμα της ντομάτας έχει 12 χρωμοσώματα, στα οποία βρίσκονται 31.760 γονίδια.[4] Εκτιμάται ότι η αποκωδικοποίηση του γονιδιώματος θα οδηγήσει σε νέες ποικιλίες σε περίπου 5 χρόνια, ενώ θα οδηγήσει σε βελτιωμένες ποικιλίες συγγενικών ειδών όπως η μελιτζάνα και η πιπεριά. Η ντομάτα και η πατάτα έχουν το 92% των γονιδίων τους κοινά.[5]

Ο καρπός


Τομάτα

Παραμορφωμένοι Καρποί Τομάτας
Ο καρπός που επίσης λέγεται τομάτα είναι σφαιρικός ή μακρόστενος, είναι εδώδιμος, και όταν είναι ώριμος είναι ζουμερός και έχει έντονο κόκκινο χρώμα. Το κόκκινο χρώμα του οφείλεται στο ότι περιέχει τη χρωστική λυκοπένιο. Πριν ωριμάσει, η τομάτα έχει πράσινο χρώμα. Στα άγρια φυτά ο καρπός έχει διάμετρο 1-2 εκ., αλλά στα περισσότερα ήμερα είναι αρκετά μεγαλύτερος, από 5-10 εκ. Η τομάτα είναι ιδανική για σαλάτες και είναι το κύριο συστατικό της χωριάτικης σαλάτας.
Η λέξη τομάτα προέρχεται από τη λέξη τόματλ (tómatl)[6] της γλώσσας Νάουατλ.
Από βοτανικής άποψης η ντομάτα είναι φρούτο. Όμως με βάση μια δικαστική απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου των Ηνωμένων Πολιτειών το 1893, η ντομάτα προκηρύχθηκε ως λαχανικό. Το βάρος της τομάτας φτάνει τα 250 -350 γραμμάρια (μεγαλοκαρπή), ενώ υπάρχουν και μικρόκαρπα υβρίδια (cherry) τα οποία μπορούν να συγκομιστούν με το τσαμπί (και όχι μεμονωμένα) και έχουν βάρος 50 - 100 γραμμάρια.

Χρήσεις

Η τομάτα καλλιεργείται τώρα σε όλο τον κόσμο και προτιμάται από πολλούς για σαλάτα, αλλά και για σάλτσες. Ο ετήσιος τζίρος παραγωγής τομάτας εκτιμάται σε 30 με 40 δισεκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως. Το 2010 συνολικά μαζεύτηκαν 145,8 εκατομμύρια τόνοι ντομάτας παγκοσμίως.[3] Ένας άγνωστος, στην Ελλάδα τουλάχιστο, τρόπος παρασκευής σαλτσών έγινε γνωστός με το κινηματογραφικό Eργο Πράσινες Τηγανητές Ντομάτες. Καλό θα ήταν να μαγειρεύουμε με τομάτες όταν είναι η εποχή τους και να την αποφεύγουμε το χειμώνα. Σε πολλές χώρες, όπως και στην Ελλάδα, η τομάτα καλλιεργείται καθ' όλο το χρόνο σε θερμοκήπια.




ΠΗΓΗ https://el.wikipedia.org/wiki




Καλλιέργεια τομάτας (ντομάτας) - Οδηγίες & Συμβουλές

Τοματάκια Σαντορίνης
Η τομάτα είναι ένα από τα αγαπημένα λαχανικά (ή φρούτο;) του καλοκαιριού. Δυσκολεύομαι να φανταστώ καλοκαιρινό μποστάνι που να μην έχει τομάτες. Δεν είναι αργά για να φυτέψετε τις δικές σας ντοματιές. Δοκιμάστε να καλλιεργήσετε τομάτες και δε θα το μετανιώσετε.
Το άρωμα, η γεύση της σπιτικής τομάτας δε συγκρίνεται με αυτής που αγοράζετε. Θα πρέπει να θυμάστε ότι οι τομάτες του εμπορίου αναγκαστικά μαζεύονται πριν ωριμάσουν, ώστε να αντέξουν το χρόνο που θα μεσολαβήσει από τη συγκομιδή μέχρι την τοποθέτηση στον πάγκο ή το ράφι.
Το χρώμα του καρπού είναι συνήθως κόκκινο, υπάρχουν όμως και ποικιλίες που έχουν χρώμα πορτοκαλί, κίτρινο, ροζ ή λευκό. Το κόκκινο χρώμα οφείλεται στο καροτινοειδές Λυκοπίνιο (είναι η κύρια χρωστική ουσία της τομάτας) ενώ το πορτοκαλί στο β-καροτίνιο (προβιταμίνη Α). Σε μικρότερες ποσότητες υπάρχουν επίσης άλλα καροτινοειδή και ξανθοφύλλες. Το λυκοπίνιο δε χρειάζεται φως για να σχηματισθεί. Οι καρποί μετά τη συγκομιδή κοκκινίζουν και στο σκοτάδι. Θερμοκρασίες άνω των 32 βαθμών Κελσίου εμποδίζουν τη σύνθεση λυκοπινίου, όχι όμως του β-καροτινίου, γι' αυτό και όταν επικρατούν υψηλές θερμοκρασίες οι καρποί δεν έχουν βαθύ κόκκινο χρώμα αλλά πορτοκαλί.
Η τομάτα (Lycopersicum esculentum) ανήκει στην οικογένεια Solanaceae. Στην ίδια οικογένεια ανήκουν οι πιπεριές και οι μελιτζάνες. Η τομάτα κατάγεται από την τροπική Αμερική (Περού, Ισημερινό) όπου υπάρχουν πολλά αυτοφυή είδη. Στην Ευρώπη άρχισε να καλλιεργείται από τα τέλη του 18ου αιώνα και στην Ελλάδα από το 1918.

Πότε σπέρνουμε τομάτες

Αν σκοπεύετε να ξεκινήσετε τις τομάτες σε σπορείο, φυτέψτε τους σπόρους τομάτας 6 με 8 εβδομάδες πριν τα τελευταία κρύα. Πρακτικά για την Ελλάδα, αυτό σημαίνει μέσα Φεβρουαρίου με αρχές Μαρτίου. Επειδή όμως η τομάτα αγαπά τη ζέστη, φροντίστε ώστε το μέρος που θα βάλετε το σπορείο να είναι ζεστό. Δεν έχει κανένα νόημα το μέρος που θα βάλετε το σπορείο να έχει τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος.
Αν σπείρετε τις τομάτες απευθείας στο χώμα, η καλύτερη περίοδος είναι τα τέλη Μαρτίου με τέλη Απριλίου.
Για να έχετε συνεχή παραγωγή από τομάτες, φροντίστε να μην τις σπείρετε όλες μαζί. Φροντίστε να σπείρετε τις τομάτες με διαφορά 2 εβδομάδων.

Ξεκινώντας τις τομάτες από σπόρους

Μπορείτε να ξεκινήσετε τις δικές σας τομάτες από σπόρους που θα φυτέψετε σε σπορείο ή απευθείας στο χώμα.

Φυτέψτε τους σπόρους σε βάθος από 1 έως 1,5 εκατοστά περίπου.
Και στις δύο περιπτώσεις το χώμα θα πρέπει να είναι εμπλουτισμένο με θρεπτικά συστατικά, π.χ. κομπόστ ή χωνεμένη κοπριά. Σπείρετε 6 με 7 σπόρους σε κάθε θέση και ποτίζετε κάθε 3 με 4 ημέρες.
Μη ρίξετε τους όλους τους σπόρους στο ίδιο σημείο. Απλώστε τους ώστε να έχουν απόσταση ο ένας από τον άλλο.
Οι τοματιές θέλουν φως. Πολύ φως για να αναπτυχθούν.
Αν βάλατε τους σπόρους σε σπορείο με τεχνητό φωτισμό (λάμπες), θα πρέπει να φροντίσετε ώστε να έχουν πολύ και δυνατό φως.
Αν φυτέψατε τους σπόρους τομάτας απευθείας στο χώμα, το μέρος θα πρέπει να το βλέπει ο ήλιος σχεδόν όλη την ημέρα.
Το άριστο της βλαστικής ανάπτυξης παρατηρείται στους 20 με 25 βαθμούς Κελσίου. Η βλαστική ανάπτυξη είναι επίσης ταχύτερη όταν παρατηρείται διαφορά θερμοκρασίας ανάμεσα σε ημέρα και νύχτα μεταξύ 4 και 5 βαθμούς Κελσίου (θερμοπεριοδισμός).
Όταν εμφανιστούν τα φυτάκια, θα πρέπει να τα αραιώσετε ώστε να μείνουν τα 3 πιο δυνατά ή λιγότερα σε κάθε θέση. Στις τομάτες δεν αρέσει η πολυκοσμία.
Καθώς οι ντοματιές μεγαλώνουν, θα πρέπει να κουνιούνται. Να κουνιούνται; Ναι, θα πρέπει να τις χτυπά ένα ρεύμα αέρα για τουλάχιστον 10 με 15 λεπτά κάθε μέρα. Η κίνηση από τον αέρα, θα τις βοηθήσει να αναπτύξουν γερό στέλεχος.
Όταν τα φυτά που αναπτύσσονται στο σπορείο, φτάσουν σε ύψος τα 8 με 10 εκατοστά και έχουν βγάλει 2 πραγματικά φύλλα, είναι έτοιμα για μεταφύτευση.

Όταν μεταφυτεύετε τις ντοματιές από το σπορείο στον κήπο, φροντίστε να να τις θάψετε πιο βαθιά από ότι ήταν στο σπορείο. Καλύψτε με χώμα το μίσχο τους μέχρι και 1 με 2 εκατοστά κάτω από το τελευταίο φύλλο. Η τοματιά θα αναπτύξει ρίζες στο μέρος του μίσχου που είναι κάτω από το χώμα, ενώ το φυτό θα στηριχθεί καλύτερα.

Ξεκινώντας τις τομάτες από σπορόφυτα

Μπορείτε επίσης να φυτέψετε στον κήπο σας έτοιμα σπορόφυτα τομάτας που θα αγοράσετε από το κοντινό γεωπονικό κατάστημα ή φυτώριο.
Ανάλογα με το μικροκλίμα που επικρατεί στην περιοχή, η φύτευση των σπορόφυτων μπορεί να γίνει τέλη Μαρτίου με αρχές Απριλίου. Η θερμοκρασία του περιβάλλοντος, δεν πρέπει να είναι χαμηλότερη από 12 βαθμούς Κελσίου. Κάτω από τους 12 βαθμούς Κελσίου, το φυτό παθαίνει ζημιές σε όλα τα στάδια της ανάπτυξής του (φύτρωμα, ανάπτυξη, καρποφορία).
Κατά την μεταφύτευση, φροντίστε να να τις θάψετε πιο βαθιά από ότι ήταν στη γλάστρα ή το σακούλι τους. Καλύψτε με χώμα το μίσχο τους μέχρι και 1 με 2 εκατοστά κάτω από το τελευταίο φύλλο. Η τοματιά θα αναπτύξει ρίζες στο μέρος του μίσχου που είναι κάτω από το χώμα, ενώ το φυτό θα στηριχθεί καλύτερα.

Τι έδαφος θέλουν οι τομάτες

Οι τομάτες θέλουν ένα έδαφος ζεστό και πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά. Το ανεκτό pH του εδάφους για καλλιέργεια τομάτας είναι 5,5 με 7,0. Το ιδανικό pH του εδάφους είναι: 6,0 με 6,8.
Για πληροφορίες σχετικά με το pH, δείτε το άρθρο: Πληροφορίες για το pH του εδάφους.
Οι John Teasdale και Aref Abdul-Baki από την Υπηρεσία Αγροτικής Υπηρεσίας του Τμήματος Αγροτικής Παραγωγής των ΗΠΑ, έχουν ένα αναπτύξει μία μέθοδο που αξιοποιεί το Βίκο τον άγριο (Hairy vetch - Vicia villosa). Χρησιμοποιούν αρχικά το κτηνοτροφικό φυτό Vicia villosa για να προετοιμάσουν το έδαφος που θα καλλιεργηθεί η τομάτα. Στη συνέχεια, αξιοποιούν το ίδιο φυτό για να δημιουργήσουν εδαφοκάλυψη γύρω από τις τομάτες.
Ο Βίκος ο άγριος, καθώς αναπτύσσεται στο μέρος που στη συνέχεια σπέρνονται οι τομάτες, εμπλουτίζει το έδαφος με Άζωτο, Φώσφορο και Κάλιο, τα τρία βασικά στοιχεία που χρειάζονται τα φυτά.
Ο Βίκος ο άγριος είναι ένα κτηνοτροφικό φυτό (χρησιμοποιείται για την παραγωγή ζωοτροφής). Άρα, μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε για να έχετε καλύτερη παραγωγή σε τομάτες και στη συνέχεια να ταΐσετε τα ζώα σας ή να φτιάξετε κομπόστ. Με ένα σπάρο, δύο τρυγόνια.
Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στη διεύθυνση:
https://www.ars.usda.gov/is/np/SustainableTomatoes2007/SustainableTomatoes2007Intro.htm
Μπορείτε να κατεβάσετε το σχετικό έντυπο σε μορφή αρχείου PDF από τη διεύθυνση:
https://www.ars.usda.gov/is/np/SustainableTomatoes2007/TomatoPub.pdf

Λίπανση της τομάτας

Η σπουδαιότερη αντίδραση της τομάτας στη χορήγηση λιπασμάτων είναι η αύξηση της βλάστησης. Πιο συγκεκριμένα, το ύψος των φυτών, η φυλλική επιφάνεια και ο αριθμός των ανθέων (και καρπών) είναι πιο ευαίσθητα στην επίδραση του αζώτου.

Άζωτο
Μεγάλες αποδόσεις καρπών επιτυγχάνονται με σχετικά μεσαίες δόσεις αζώτου. (Αυτό ακριβώς κάνει ο Βίκος ο άγριος, εμπλουτίζει το χώμα με μεσαίες δόσεις αζώτου).
Υπερβολική δόση αζώτου οδηγεί σε οψίμιση της ωρίμανσης, μειωμένη και κακής ποιότητας παραγωγή.
Η χρησιμοποίηση αμμωνιακού αζώτου μειώνει την περιεκτικότητα σε κάλιο σε νεαρά σπορόφυτα και την περιεκτικότητα ώριμων φύλλων τομάτας σε Ca και Mg, πιθανότατα λόγω ανταγωνισμού, και αυξάνει το ποσοστό των καρπών που παρουσιάζουν συμπτώματα "ξηρής κορυφής (blossom end rot)".
Ένα πολύ καλό άρθρο για το Άζωτο και τα αζωτούχα λιπάσματα μπορείτε να βρείτε εδώ:https://fyta.createforumhosting.com/topic-t4741.html

Φωσφόρος
Η βλάστηση και η καρποφορία φυτών τομάτας μπορεί να περιορισθούν σε εδάφη ανεπαρκώς εφοδιασμένα με φωσφόρο.
Ο φωσφόρος επιταχύνει την αύξηση του ριζικού συστήματος, γι' αυτό τα νεαρά σπορόφυτα κατά τη μεταφύτευση θα πρέπει να είναι καλά εφοδιασμένα με φωσφόρο.
Αν το χώμα έχει ήδη επαρκείς ποσότητες φωσφόρου, τότε η επιπλέον προσθήκη δεν έχει ορατά αποτελέσματα.
Ένα πολύ καλό άρθρο για το Φώσφορο και τα φωσφορικά λιπάσματα μπορείτε να βρείτε εδώ:https://fyta.createforumhosting.com/topic-t4964.html
Κάλιο
Μέγιστη παραγωγή τομάτας μπορεί να επιτευχθεί με σχετικά μέσα επίπεδα καλίου. Είναι όμως γνωστό ότι χορήγηση καλίου μόνο για την επίτευξη μέγιστης παραγωγής έχει σαν αποτέλεσμα οι καρποί να είναι τουλάχιστον μέτριοι ποιοτικά (χρωματισμός – γεύση).
Η αντίδραση των φυτών τομάτας στην προσθήκη καλίου είναι πιο έντονη στα αμμώδη και αμμοπηλώδη εδάφη και σχετικά μικρή στα εδάφη με μεγάλα αποθέματα ανταλλάξιμου καλίου. Το ύψος των φυτών και η παραγωγή μπορούν να αυξηθούν σημαντικά σε εδάφη με μικρή ικανότητα ανταλλαγής κατιόντων, ενώ ουδεμία αντίδραση έχει παρατηρηθεί στη φυλλική επιφάνεια, τον αριθμό και το μέγεθος των καρπών (δηλαδή την παραγωγή), σε εδάφη εφοδιασμένα με εναλλακτικό κάλιο και μεγάλη ρυθμιστική ικανότητα.
Η αυξημένη χορήγηση καλίου μειώνει το ποσοστό των "κούφιων" καρπών και των καρπών με ανομοιόμορφο χρωματισμό, καλυτερεύει το σχήμα και τη συνεκτικότητα των καρπών και αυξάνει την ολική οξύτητα του χυμού της τομάτας. Η περιεκτικότητα σε σάκχαρα και ολική οξύτητα του χυμού της τομάτας, είναι δυο βασικές παράμετροι που καθορίζουν τη γεύση της τομάτας.
Ένα πολύ καλό άρθρο για το Κάλιο μπορείτε να βρείτε εδώ: https://fyta.createforumhosting.com/topic-t5231.html

Δείτε επίσης:
Βασικές γνώσεις για τα λιπάσματα
Ποιά θρεπτικά στοιχεία χρειάζονται τα φυτά
Ντομάτες - Ασθένειες - Συμπτώματα έλλειψης θρεπτικών συστατικών στο χώμα

Αποστάσεις σποράς της τομάτας

Η τομάτα σπέρνεται σε παράλληλες γραμμές. Έχουμε δύο αποστάσεις. Την απόσταση γραμμής από γραμμή και την απόσταση των φυτών επάνω στη γραμμή.
Οι αποστάσεις γραμμής από γραμμή είναι μεταξύ 80 και 120 εκατοστών.
Η απόσταση ανάμεσα στα φυτά στην ίδια γραμμή είναι από 30 έως 90 εκατοστά. Όσο πιο πυκνές είναι οι αποστάσεις σποράς τόσο πιο πολλά φυτά θα μπορέσετε να βάλετε ανά μονάδα επιφάνειας. Ταυτόχρονα όμως χρειάζεται περισσότερη περιποίηση, λίπανση και φροντίδα.
Επίσης, όπως είναι κατανοητό, αν επιλέξετε να καλλιεργήσετε ποικιλίες τομάτας με ζωηρή βλάστιση, τότε οι αποστάσεις σποράς στην ίδια γραμμή πρέπει να είναι μεγαλύτερες.

Καλλιεργητική φροντίδα τοματιάς

Κλάδεμα τοματιάς

Το κλάδεμα είναι συνδυασμένο με την υποστύλωση-στήριξη της ντοματιάς. Η τομάτα με το κλάδεμα διαμορφώνεται σε μονοστέλεχο φυτό.Αφαιρούνται όλοι οι πλάγιοι βλαστοί όταν το μήκος τους φτάσει τα 5 με 10 εκατοστά. Η αφαίρεση των νεαρών πλάγιων βλαστών γίνεται με το χέρι, επειδή είναι τρυφεροί και εύθραυστοι. Αφαιρώντας τους βλαστούς όσο ακόμη είναι μικροί, αποφεύγονται οι μεγάλες πληγές που επουλώνονται δύσκολα και αυξάνουν τον κίνδυνο μετάδοσης παθογόνων και μυκητιάσεων δια των πληγών.Το κλάδεμα πρέπει να επαναλαμβάνεται κάθε εβδομάδα ώστε να αφαιρούνται οι πλευρικοί βλαστοί που παράγει συνεχώς το φυτό, ενώ παράλληλα το στέλεχος του φυτού πρέπει να υποστυλώνεται.
Οι τομάτες που κλαδεύονται, μπορούν να φυτευτούν σε κοντινές αποστάσεις.

Κορφολόγημα τοματιάς

Αν θέλετε να επιταχύνεται την παραγωγή τομάτας, μπορείτε να προχωρήσετε στο κορφολόγημα (αφαίρεση της κορυφής του φυτού), 1,5 με 2 μήνες πριν το τέλος της συγκομιδής. Το κορφολόγημα εφαρμόζεται για να σταματήσει το φυτό να παράγει νέα φύλλα και ταξικαρπίες που δε θα προλάβουν να ωριμάσουν και παράλληλα για να αναγκαστεί να επιταχύνει την ωρίμανση των καρπών που ήδη έχει. Η κορυφή αφαιρείται μετά από 2-3 τουλάχιστον φύλλα από την τελευταία ταξιανθία του φυτού.

Κλάδεμα τομάτας κ δέσιμο στον πάσσαλο στήριξης.

Αποφύλλωση τοματιάς
Καθώς τα φυτά μεγαλώνουν και όταν αρχίζει να ωριμάζει η πρώτη ταξικαρπία, αρχίζει και η διαδικασία της αποφύλλωσης, δηλαδή της αφαίρεσης των φύλλων που βρίσκονται κάτω από αυτήν. Η αποφύλλωση γίνεται για να επιτραπεί ο καλύτερος φωτισμός των καρπών που βρίσκονται κοντά στο στάδιο της ωρίμανσης, γιατί το άμεσο φως βελτιώνει την ποιότητα των καρπών.
Τα φύλλα στο στάδιο αυτό αφαιρούνται γιατί, καθώς αρχίζουν ή ήδη έχουν "γεράσει", δε δέχονται αρκετό φωτισμό για φωτοσύνθεση και δε συνεισφέρουν στην παραγωγή.
Η αποφύλλωση συνεχίζεται μετά τη συγκομιδή των καρπών της κατώτερης ταξικαρπίας και όταν αρχίζει να ωριμάζει η αμέσως επόμενη ταξικαρπία, για τους λόγους που προαναφέρθηκαν.
Υποστύλωση-στήριξη τοματιάς
Η τομάτα είναι ένα φυτό που αναπτύσσεται έντονα. Έχετε δύο επιλογές για την υποστύλωση της.
Επιλογή Α Να στηρίξετε το φυτό.
Θα βρείτε διάφορες παραλλαγές στήριξης.
Ο απλούστερος τρόπος στήριξης είναι χρησιμοποιώντας ένα στύλο. Ο στύλος μπορεί να είναι ξύλινος ή πλαστικός. Αποφύγετε τη χρήση μεταλλικών στύλων (εκτός και αν είναι καλυμμένοι με ουδέτερο υλικό), γιατί θερμαίνονται πολύ από τον ήλιο και το φυτό θέλει να τους αποφύγει.

Μπήξτε το στύλο στο έδαφος πριν σπείρετε τους σπόρους ή μεταφυτέψετε τα φυτά. Έτσι δεν θα πληγώσετε το ριζικό σύστημα του φυτού κατά την τοποθέτηση του στύλου.
Καθώς το φυτό αναπτύσσεται θα πρέπει να κόβετε τους πλάγιους βλαστούς που αναπτύσσονται, ώστε να ενθαρρύνετε την προς τα επάνω ανάπτυξη. Δένετε κατά διαστήματα το μίσχο του φυτού στο στύλο.
Μια τεχνική στήριξης της ντομάτας με σιδερένιους πασσάλους και σύρμα που δεν χρειάζεται να δένουμε και να κλαδεύουμε τις ντομάτες

Άλλος τρόπος στήριξης είναι με τη χρήση κλουβιού. Τοποθετείτε ένα κύλινδρο από πλέγμα περίφραξης με μεγάλα μάτια, γύρω από το μέρος που αναπτύσσεται η τοματιά. Οι βλαστοί της τοματιάς περνούν μέσα από τα ανοίγματα του πλέγματος και στηρίζονται. Ο τρόπος αυτός στήριξης παρουσιάζει όμως και προβλήματα.

Είναι πιθανό να μη μπορείτε να μαζέψετε τις τομάτες που μεγαλώνουν μέσα στο κλουβί. Δε μπορείτε να έχετε πρόσβαση στα μέρη του φυτού που είναι μέσα στο κλουβί. Τα τμήματα του φυτού που μεγαλώνουν μέσα στο κλουβί είναι επιρρεπήστις μυκητιακές μολύνσεις λόγω του κακού αερισμού και της έλλειψης φωτός. Δε μπορείτε να σκαλίσετε το χώμα γύρω από το φυτό γιατί σας εμποδίζει το κλουβί.
Αντί για στύλους μπορείτε να αναπτύξετε ένα σύστημα από οριζόντια σύρματα και κατακόρυφους σπάγκους. Τα οριζόντια σύρματα τοποθετούνται σε ύψος 1,80 με 2,00 μέτρα πάνω από τη γραμμή φύτεψης των ντοματιών. Από το σύρμα και πάνω από κάθε φυτό, ξεκινούν κατακόρυφοι σπάγκοι οι οποίοι καταλήγουν στο χώμα.

Το άκρο του σπάγκου που καταλήγει στο χώμα:
  • στερεώνεται σε ένα πασσαλάκι τοποθετημένο δίπλα στο φυτό. 
  • δένεται στο κάτω μέρος του κορμού του φυτού με τρόπο που δε σφίγγει το κορμό.
Γύρω από τους σπάγκους αναπτύσσονται και στερεώνονται οι τοματιές. Εννοείται ότι στις άκρες και ενδιάμεσα του συστήματος, θα υπάρχουν στύλοι που στηρίζουν το όλο σύστημα.
Για επιπλέον πληροφορίες δείτε το: Staking and Training Tomatoes

Στήριγμα για ντομάτες (supports for tomatoes)
Επιλογή Β
Να μην κάνετε τίποτα και να αφήσετε το φυτό να αναπτυχθεί ελεύθερα. Αργά ή γρήγορα θα λυγίσει κάτω από το βάρος και πλήθος των τοματιών. Θα συνεχίσει όμως να αναπτύσσεται. Αυτός ο τρόπος μη-στήριξης, κάνει το φυτό επιρρεπές σε μυκητιακές προσβολές καθώς τα φύλα του είναι κοντά στο χώμα, δεν τα βλέπει ο ήλιος και δεν αερίζονται.

Γονιμοποίηση και καρπόδεση τομάτας
Η τοματιά είναι αυτογονιμοποιούμενο φυτό. Για να δέσει ο καρπός θα πρέπει να προηγηθεί η γονιμοποίηση του άνθους. Το άνθος παράγει γυρεόκοκκους, οι οποίοι βλαστάνουν και γονιμοποιούν τα ωάρια, που βρίσκονται στην ωοθήκη. Το στάδιο βλάστησης του γυρεόκοκκου διαρκεί 48-55 ώρες και επηρεάζεται από τη θερμοκρασία, το φως, τη φυσική κατάσταση που βρίσκεται το στίγμα και την ποικιλία.
Οι άριστες θερμοκρασίες για τη βλάστηση της γύρης κυμαίνονται ανάμεσα στους 21-29 βαθμούς Κελσίου. Θερμοκρασίες υψηλότερες ή χαμηλότερες επηρεάζουν δυσμενώς τη γονιμοποίηση του άνθους. Σε υψηλές θερμοκρασίες επιμηκύνεται υπερβολικά ο στύλος του άνθους, παραμορφώνονται οι ανθήρες και επιβραδύνεται η βλάστηση των γυρεόκοκκων.
Όταν η θερμοκρασία ξεπεράσει τους 32 βαθμούς Κελσίου, έστω και για μικρό χρονικό διάστημα, τότε μειώνεται απότομα η καρπόδεση. Σε χαμηλές θερμοκρασίες, κάτω από 13 βαθμούς Κελσίου, μειώνεται μέχρι 20% η διάρκεια ζωής της γύρης και η γονιμότητά της, παραμορφώνονται οι ανθήρες και λιγοστεύει ο αριθμός των ανθέων στις ανθοταξίες.
Εκτός από τη θερμοκρασία, η γονιμοποίηση των ανθέων, όπως αναφέρθηκε παραπάνω, επηρεάζεται από το ποσοστό της Σχετική Υγρασία του αέρα (άριστη 60-70%). Σε υψηλή σχετική υγρασία ή υπερβολικά ξηρή ατμόσφαιρα, η γύρη απελευθερώνεται δύσκολα ή καθόλου. Στις συνθήκες υψηλής ατμοσφαιρικής υγρασίας, η γύρη σχηματίζει υγρά συσσωματώματα που δεν είναι εύκολο να επικαθίσουν στον ύπερο και σε τελική ανάλυση, δεν έχουμε ικανοποιητική καρπόδεση.

Πότισμα άρδευση τομάτας
Ιδιαίτερη σημασία για μια καλή παραγωγή τομάτας έχει να γίνονται τακτικά ποτίσματα και να μη δίνεται μαζεμένη η απαραίτητη ποσότητα νερού. Το πότισμα γίνεται συνήθως με στάγδην άρδευση.
Ποτίζετε συχνά και σταθερά τις τομάτες. Θα πρέπει να ποτίζετε τόσο ώστε το νερό να φτάνει στις ρίζες και να μη μένει μόνο στην επιφάνεια. Το ακανόνιστο ή λίγο πότισμα, στρεσάρει τη τοματιά και δημιουργεί ασθένειες όπως η ξερή ή μαύρη κορυφή των καρπών (blossom end rot) ή το σκάσιμο των καρπών της τομάτας.

Συγκαλλιέργεια τομάτας
Μαζί με τις τομάτες, μπορείτε να σπείρετε τα ακόλουθα φυτά:
  • Βασιλικό 
  • Ρίγανη 
  • Μαϊντανό 
  • Καρότα 
  • Κατιφέ 
  • Σέλινο 
  • Κρεμμύδια
Αποφύγετε να καλλιεργήσετε τη τομάτα με...
Αποφύγετε τη συγκαλλιέργεια ντομάτας με:
  • Πατάτες 
  • Πατζάρια 
  • Λάχανα 
  • Μπιζέλια 
  • Καλαμπόκι 
  • Δενδρολίβανο 
  • Άνηθο 


Πώς να διατηρήσετε σπόρους τομάτας
Μπορείτε να μαζέψετε τους δικούς σας σπόρους από τις τομάτες που μεγαλώνουν στον κήπο σας και να τους διατηρήσετε για την επόμενη χρονιά.
Διαβάστε το ακόλουθο άρθρο: Φτιάχνω σπόρους ντομάτας

Ποικιλίες τομάτας

Υπάρχουν μεγάλος αριθμός ποικιλιών και υβριδίων τομάτας.
Διαχωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες: Τις βιομηχανικές και αυτές για νωπή κατανάλωση.

Ποικιλίες βιομηχανικής τομάτας

Οι ποικιλίες αυτές είναι γενικά "νάνες" και μικρόκαρπες . Ο χρόνος από τη μεταφύτευση ως την ωρίμανση του 50% περίπου των καρπών, είναι 90-110 ημέρες.
Μερικές από τις βιομηχανικές ποικιλίες τομάτας που καλλιεργούνται σήμερα στην Ελλάδα, είναι οι εξής: sonora, oval red, red ball, titano, rio grande, τοματάκι Σαντορίνης.

Ποικιλίες τομάτας για νωπή κατανάλωση
Είναι ντόπιες ποικιλίες ή υβρίδια. Αναρριχώμενα φυτά με μέτρια ως μεγάλη βλαστική ανάπτυξη, μεσόκαρπα ή μεγαλόκαρπα.

Ασθένειες τομάτας
Δείτε το σχετικό άρθρο: Ντομάτες - Ασθένειες - Συμπτώματα έλλειψης θρεπτικών συστατικών στο χώμα.


PDF ΦΥΤΟΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΕΙ∆Α ΤΟΜΑΤΑΣ
ΑΝΩΤΑΤΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΤΙΚΟ Ι∆ΡΥΜΑ ΚΡΗΤΗΣ 
ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ
ΤΜΗΜΑ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ
ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΧΑΤΖΗΣΤΕΦΑΝΟΥ ΜΙΧΑΛΗΣ
Εισηγητής : ∆ρ. ∆ηµήτριος Γκούµας 
ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΙΟΥΝΙΟΣ 2006 

Ο Νέος εχθρός της ντομάτας (tuta absoluta )


Συμβουλές για καλλιέργεια τομάτας
  • Αν ξεκινήσετε τις τοματιές σας από σπόρους, ρίξτε 6 με 7 σπόρους σε κάθε θέση του σπορείου, αλλά κρατήστε μόνο τα 3 πιο δυνατά φυτά. Στις τομάτες δεν αρέσει η πολυκοσμία. Το ίδιο ισχύει και αν σπείρετε τους σπόρους τομάτας απευθείας στο χώμα.
  • Οι τομάτες θέλουν πολύ ήλιο. Επιλέξτε να τις φυτέψετε στο πιο φωτεινό και ηλιόλουστο σημείο του κήπου. Ακόμη και όταν βρίσκονται ακόμη στο σπορείο, θα πρέπει να έχουν πολύ φως, έστω και τεχνητό (με λάμπες).
  • Για να αναπτύξουν ισχυρό μίσχο (κορμός ή στέλεχος), οι τοματιές θα πρέπει να κινούνται από νωρίς. Ακόμη και όταν είναι στο σπορείο θα πρέπει να χορεύουν στον αέρα. Για όσο βρίσκονται στο σπορείο, φροντίστε να δημιουργείτε ένα ελαφρύ ρεύμα αέρα για 10 με 15 λεπτά κάθε μέρα. Η κίνηση θα τις βοηθήσεις να σκληραγωγήσουν το στέλεχός τους.
  • Όσο πιο ζεστός είναι ο καιρός τον Απρίλιο και Μάιο, τόσο πιο γρήγορα θα έχετε τομάτες. Οι τοματιές αγαπούν τη ζέστη.
  • Όταν μεταφυτεύετε τις ντοματιές από το σπορείο στον κήπο, φροντίστε να να τις θάψετε πιο βαθιά από ότι ήταν στο σπορείο. Καλύψτε με χώμα το μίσχο τους μέχρι και 1 με 2 εκατοστά κάτω από το τελευταίο φύλλο. Η τοματιά θα αναπτύξει ρίζες στο μέρος του μίσχου που είναι κάτω από το χώμα, ενώ το φυτό θα στηριχθεί καλύτερα.
  • Αφού το χώμα ζεσταθεί αρκετά από τον ήλιο (τέλη Απριλίου έως μέσα Μαΐου), απλώστε γύρω από τις τοματιές ένα στρώμα από ξερά φύλλα ή μαύρο κομπόστ. Και τα δύο θα ζεστάνουν επιπλέον το χώμα ενώ θα εμποδίζουν την υγρασία να εξατμιστεί.
  • Να θυμάστε να αφαιρείτε τακτικά τα κάτω φύλλα. Επειδή αυτά τα φύλλα τα βλέπει ο ήλιος λιγότερο απ' όλα, είναι τα πρώτα φύλλα που θα επηρεαστούν από μύκητες. Θα δείτε και από μόνοι σας ότι τα κάτω φύλλα στις τομάτες κιτρινίζουν εύκολα και γενικά εμφανίζουν μία όχι τόσο υγιή εικόνα. Κόψτε τα και θα κάνετε καλό στις τοματιές σας.
  • Καθώς το φυτό μεγαλώνει, μπορείτε να αφαιρείτε τους νεαρούς βλαστούς που εμφανίζονται στα σημεία διακλάδωσης των μίσχων. Οι βλαστοί αυτοί δε θα δώσουν καρπούς, αλλά μόνο φύλλα. Μην το παρακάνετε όμως. Στα φύλλα γίνεται η φωτοσύνθεση που παράγει τα σάκχαρα που θα δώσουν δύναμη στο φυτό και γεύση στις τομάτες.
  • Ποτίζετε συχνά και σταθερά τις τομάτες. Θα πρέπει να ποτίζετε τόσο ώστε το νερό να φτάνει στις ρίζες και να μη μένει μόνο στην επιφάνεια. Το ακανόνιστο ή λίγο πότισμα, στρεσάρει τη τοματιά και δημιουργεί ασθένειες όπως η ξερή ή μαύρη κορυφή των καρπών (blossom end rot) ή το σκάσιμο των καρπών της τομάτας.
  • Μη φυτεύετε όλες τις τοματιές ταυτόχρονα. Αν θέλετε να έχετε φρέσκες τομάτες όλο το καλοκαίρι, φυτέψτε τις με διαφορά 15 ημερών. Αν για παράδειγμα σκοπεύετε να φυτέψετε 15 φυτά τομάτας, φυτέψτε 5 την πρώτη εβδομάδα, 5 μετά από 2 εβδομάδες, και άλλα 5 μετά από ακόμη 2 εβδομάδες.


Μέθοδοι καλλιέργειας της ντομάτας



Συμβουλές για την φύτευση, το σωστό βάθος μεταφύτευσης και τρόπους για την υποστύλωση της ντομάτας



Video για το κλάδεμα της ντομάτας


Βέβαια αυτό το κλάδεμα δεν μπορεί να εφαρμοστεί στην Ελλάδα με τον δυνατό και διαρκή ήλιο παρά μόνο σε περιοχές που οι ντομάτες βρίσκονται υπό σκιά…


ΕΙΔΗ ΚΑΙ ΠΟΙΚΙΛΙΕΣ ΝΤΟΜΑΤΑΣ

Υπάρχουν περίπου 1200 ποικιλίες ντομάτας. Ας δούμε μερικές βασικές και διαδεδομένες:
Ace 55(καλλιεργείτε από παλιά στην Ελλάδα)
80 ημερών. Η Ace είναι μεσαίου μεγέθους κόκκινες τομάτες με λεπτή φλοίδα και γλυκιά γεύση. Έχουν πολύ καλή αντίσταση στις ασθένειες και είναι ανθεκτικές στο σκάσιμο και στα χτυπήματα. Αντέχει στις άνυνδρες, άγονες και ξηρές περιοχές και είναι ευρέως διαδεδομένη στην περιοχή της νότιας Μεσογείου και στην χώρα μας. Είναι πολύ καλή για αυτούς που δεν τους αρέσει η όξινη γεύση της τομάτας. Αυτό όμως καθιστά την Ace 55 μια κακή επιλογή για κονσερβοποίηση. Αν θέλετε να κάνετε πάστα από αυτή την ποικιλία θα πρέπει να την μαγειρέψετε ή να προσθέσετε λεμόνι, κάτι που οφείλεται στη χαμηλή περιεκτικότητα σε οξέα. Χρησιμοποιείτε κυρίως σε σαλάτες αλλά και σε γεμιστά.

Brandywine
74 ημερών. Χρονολογείται από το 1800, αυτή η ροζ ντομάτα θεωρείται από πολλούς ως η καλύτερη από όλους σε γεύση. Μεγάλες με λεπτή φλούδα που φτάνουν μέχρι τα 450 γραμμάρια. Τα φύλλα της μοιάζουν με της πατάτας. Δεν είναι ανθεκτική σε ασθένειες αλλά είναι ένα από τις καλύτερες γευστικές ντομάτες.Χρησιμοποιείτε σε σαλάτες και σάντουιτς.




Cherokee Purple - Η παλιά μαύρη ντομάτα;
85 ημερών.Αυθεντική ποικιλία πριν το 1890 από το Tennessee, Τσερόκι ινδιάνικης καταγωγής.Έχει εξαιρετική γεύση και άρωμα, για μένα την καλύτερη από όλες. Έχει συμπαγή πυκνή σάρκα, ζουμερή υφή, με μικρούς σπόρους ακανόνιστα διάσπαρτους. Κάνει για σαλάτες αλλά και γεμιστά. Είναι ανθεκτική σε ασθένειες, έχει καλή αντίσταση στην σεπτόρια των φύλλων και αντέχει στα νότια ζεστά μέρη. Κάνει μεγάλους καρπούς (250-400 γραμμάρια) και εξωτερικά είναι ομαλή με ελαφρές ραβδώσεις. Ωριμάζει σε σκοτεινά σκιερά μέρη και γίνετε από ροζ μωβ. Μερικές φορές ονομάζεται και μαύρη ντομάτα. Το χρώμα το μεταφέρει μέσω της σάρκας της, κυρίως στο τέλος του στελέχους.Τα σπόρια της περιβάλλονται από πράσινη γέλη.




Gregory’s Altai
67 ημερών. Μια ποικιλία ντομάτας από τη Σιβηρία από τα βουνά Αλτάι. Είναι πρώιμη ποικιλία και δίνει μεγάλες ροζ ντομάτες. Η γεύση της είναι γλυκιά και όξινη και παράγει ντομάτες όλη την εποχή. Κάνει για σαλάτες αλλά και γεμιστά.


Mortgage Lifter
83 ημερών. Πρόκειται για μια βελτιωμένη έκδοση του 'Radiator Charlie's, στην οποία έχει προστεθεί αντίσταση στις ασθένειες, οι καρποί έχουν γίνει πιο ομοιόμορφοι και στην ωρίμανση γίνονται κόκκινες και όχι ροζ-κόκκινες. Τα φρούτα είναι μεγάλα, (250-400 γραμμάρια) και είναι πολύ παραγωγικές. Αποτελεί μία από τις πιο παραγωγικές και αξιόπιστες ντομάτες και είναι παραγωγική μέχρι τον παγετό. Πρόκειται για μια εξαιρετική ποικιλία για το σπίτι ή για πώληση.


Oxheart-Βοιδοκαρδιά ή καρδιά βουβαλιού (καλλιεργείτε από παλιά στην Ελλάδα)
88 ημερών. Το σχήμα της καρδιάς του βουβαλιού είναι το αποτέλεσμα ενός μόνο γονιδίου μετάλλαξης, που έγινε περίπου το 1925. Παράγουν πολύ μεγάλες, ροζ, σε σχήμα καρδιάς του βουβαλιού ντομάτες, βάρους από 400 έως 900 γραμμάρια. Η γεύση της είναι σταθερή και σαρκώδης, με λίγους σπόρους και ήπια γεύση.

Roma VF-Ιταλικό ντοματάκι για πάστα;(καλλιεργείτε από παλιά στην Ελλάδα)
75 ημερών. Μία πολύ δημοφιλής ντομάτα σε σχήμα αχλαδιού. Έχει διαδοθεί και προσαρμοστεί παντού. Τα φρούτα ωριμάζουν ομοιόμορφα. Έχει καλή αντοχή στις ασθένειες, τη ζέστη και στα σκουλήκια των καρπών. Είναι από τις πιο αξιόπιστες ντομάτες για πάστα και κονσερβοποίηση.

Stupice
62 ημερών. Τσεχοσλοβακικής καταγωγής. Η Stupice είναι πρώιμη ποικιλία, παραγωγική, ανεκτική σε ασθένειες με πολλή καλή γεύση. Είναι παραγωγική μέχρι τον παγετό. Οι ντομάτες έχουν βαθιά γεύση με θαυμάσια ισορροπία της γλυκύτητας και δριμύτητας. Οι καρποί είναι μικροί περίπου 50 γραμμάρια και παράγονται σε ομάδες των 6 έως 8 που συγκεντρώνονται κοντά στη βάση του φυτού. Οι καρποί γίνονται κόκκινοι όταν ωριμάζουν πλήρως. Είναι πολύ καλή ποικιλία για σαλάτες.

White Wonder
84 ημερών. Πιθανός προέρχονται από την ποικιλία Λευκό μήλο προ-1860. "Το λευκό θαύμα" έχει μια ένα κρεμ λευκό χρώμα και μια γλυκιά γεύση. Οι καρποί είναι μεσαίου μεγέθους. Χρησιμοποιείτε κυρίως σε σάλτσες και για διακόσμηση πιάτων.

Σαλμονίκο(καλλιεργείτε από παλιά στην Ελλάδα)
Η ντομάτα η σαλμανικιώτικη, (από το Σαλμονίκο που βρίσκεται ανάμεσα στη Πάτρα και το Αίγιο) είναι μια ντομάτα που ακόμη υπάρχει σε πάγκους της λαϊκής του Αιγίου.Μια ντομάτα από τις παλιές. Ζάχαρη. Την ξεχωρίζεις από το χρώμα της που είναι ροζ ή μελιτζανί και το σχήμα της που είναι σαν μελιτζάνα.

ΣΥΓΚΟΜΙΔΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΣΠΟΡΩΝ

ΑΠΟΣΤΑΣΕΙΣ:
Οι διαφορετικές ποικιλίες πρέπει να χωριστούν 100 μέτρα η μία από την άλλη καλλιέργεια που ανθίζει συγχρόνως για να εξασφαλίσουμε απόλυτη αγνότητα. Για στο σπίτι μας μια απόσταση 50 μέτρων θεωρείτε ικανοποιητική.

ΣΥΓΚΟΜΙΔΗ-ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ:
Επιτρέψτε στις ντομάτες να ωριμάσουν εντελώς πριν τη συλλογή τους για την παραγωγή σπόρου. Τα ανώριμα φρούτα (πράσινα), που σώζονται από τον πρώτο κρύο, θα ωριμάσουν αργά εάν κρατιούνται σε μια δροσερή, ξηρά θέση.
Κόψτε την ντομάτα στη μέση και συμπιέστε έξω από τις κοιλότητες την ουσία που περιέχει τους σπόρους που είναι σαν ζελατίνα. Εάν γίνει προσεκτικά, η ίδια η ντομάτα μπορεί μετά να φαγωθεί. Τοποθετήστε τη ζελατίνα και τους σπόρους σε ένα βάζο ή ένα ποτήρι και τοποθετήστε σε μια θερμή θέση, 16-24° κελσίου για περίπου 3-4 ημέρες. Ανακατώστε μια φορά την ημέρα.



Ένα στρώμα μύκητα σαν μούχλα θα αρχίσει να εμφανίζεται στην κορυφή του μίγματος μετά από τις μερικές ημέρες. Αυτός ο μύκητας όχι μόνο τρώει το ζελατινούχο πολτό που περιβάλλει κάθε σπόρο και αποτρέπει τη βλάστηση. Παράγει επίσης αντιβιοτικά που βοηθούν στον έλεγχο των ασθενειών στους σπόρους.



Μετά από 3-4 ημέρες γεμίστε το δοχείο με τους σπόρος με ζεστό νερό και ανακατέψετε. Αφήστε το περιεχόμενο να ηρεμίσει και χύστε έξω το νερό μαζί με τα κομμάτια του πολτού ντοματών και των ανώριμων σπόρων που επιπλέουν στην κορυφή. Οι βιώσιμοι σπόροι είναι βαρύτεροι και μένουν στο κατώτατο σημείο του βάζου. Αδειάστε τους καθαρούς σπόρους σε ένα ανοιχτό δοχείο και ξεράνετε σε δροσερή θέση για μια δυο εβδομάδες έως ότου ο σπόρος είναι αρκετά ξηρός και σπάει όταν τον τσακίζετε.

Καλλιέργεια ντομάτας, μελιτζάνας, πιπεριάς και άλλων φυτών με σταγονίδια και δύο τρόποι αποφυγής του κρεμμυδοφάγου.
Γενικοί κανόνες χρήσης.
Τα βίντεο αυτά που έχω ανεβάσει στο κανάλι μου στο youtube είναι ελεύθερα να να χρησιμοποιήσει ο καθένας, για να πληροφορηθεί το πως μπορεί να πάρει σπόρους, πως να καλλιεργήσει, και να εφαρμόσει την οικολογία στην καθημερινότητα, κάτι που εγώ προσωπικά θεωρώ πολύ σημαντικό, αλλά είναι και η φιλοσοφία του "πελίτι". Για όλη αυτή τη δουλειά χρησιμοποιώ τον προσωπικό μου εξοπλισμό και δεν έχω πληρωθεί ποτέ, ούτε και θέλω να πληρωθώ. Ανεβάζω αυτά τα βίντεο στην καλύτερη ποιότητα full HD που δίνει τη δυνατότητα στον καθένα να τα κατεβάσει και να τα χρησιμοποιήσει στην εκπαίδευση για παράδειγμα. Δεν θέλω όμως να εκμεταλλεύεται κανείς εμπορικά τη δουλειά αυτή, εκτός από τις ομάδες του "πελίτι" που παίρνουν από εμάς τα DVD και τα πουλάν στις εκδηλώσεις τους.Ένα μέρος από τα έσοδα των πωλήσεων πηγαίνει στην τοπική ομάδα του "πελίτι" στην Κομοτηνή και ένα μέρος στην κεντρική κοινότητα του "πελίτι". Ούτε και σε κανένα τηλεοπτικό κανάλι επιτρέπω να χρησιμοποιεί ολόκληρο η μέρος της δουλειάς αυτής (έχει συμβεί κάτι τέτοιο στο παρελθόν από την ΕΤ3 και δεν πήρα ούτε καν μια απάντηση στη διαμαρτυρία μου). Δεν θέλησα να δώσω συνέχεια και να κινηθώ με νομικά μέσα. Θα το κάνω όμως αν αντιληφθώ ότι παραβιάζει κάποιος τους κανόνες που θέτω.
Stergios Mountsakis Δημοσιεύτηκε στις 15 Μαρ 2013


Πηγή
https://www.ftiaxno.gr/2009/04/blog-post.html
https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_tomato_cultivars
https://www.thisgardenisillegal.com/category/tomato-tastings
https://www.southernexposure.com/
https://www.ftiaxno.gr/2009/04/blog-post.html#sthash.T8WXdooE.dpuf
https://sites.google.com/site/orizonclub/Home/ntomata
https://www.pythia-biotechnology.com/index.php?act=viewCat&catId=49
https://www.eng.auth.gr/IHT/B%20Tomos/B02%20-%20GEW8ERMIKH%20ENERGEIA/02-Andritsos_Dalab_Kolios__MONADA%20AFYD%20NTOM.pdf
https://www.nagref.gr/journals/publications/tuta_absoluta_mid.pdf
https://nefeli.lib.teicrete.gr/browse/steg/fp/2013/GriniezakiElpiniki/attached-document-1375702547-560255-11443/GriniezakiElpiniki2013.pdf
https://www.opengov.gr/ypaat/wp-content/uploads/downloads/2013/11/tomata.pdf
https://dspace.aua.gr/xmlui/bitstream/handle/10329/3565/Tsoromokos_C.pdf
https://www.sandros.gr/download/texnika-nea/Odigos_Kalliergeias.pdf
https://nefeli.lib.teicrete.gr/browse/steg/theka/2010/SofiadouEvanthia/attached-document-1276502535-163492-18123/Sofiadou2010.pdf
https://nefeli.lib.teicrete.gr/browse/steg/fp/2004/MarisGeorgios/attached-document/2004Maris.pdf
https://www.nagref.gr/journals/publications/tuta_absoluta_mid.pdf
https://dspace.aua.gr/xmlui/bitstream/handle/10329/5897/Paterakis_P.pdf?sequence=3
https://ikee.lib.auth.gr/record/113238/files/nanis.pdf
https://www.agronews.gr/files/1/PDF/eisroes_pdf/10-07_eisroes_thermokipia.pdf

Πληροφορίες και φωτογραφίες για τις ασθένειες της ντομάτας
https://www.plantprotection.hu
https://en.wikipedia.org/wiki
https://pnwhandbooks.org
https://www.opengov.gr/ypaat/wp-content/uploads/downloads/2013/11/tomata.pdf
https://www.ekk.aua.gr/seminar/seminar10.pdf
https://repository.library.teimes.gr/xmlui/bitstream/handle/123456789/2113/theka_0020.pdf

Δείτε επίσης
Τούτα,ο χειρότερος εχθρός της ντομάτας
Πως να καλλιεργήσω βιολογική ντομάτα
Μάθε πώς να καλλιεργείς ντομάτα στο σπίτι
Τομάτα: Τοξικότητες, Τροφοπενίες και ελλείψεις θρεπτικών στοιχείων
Ασθένειες ντομάτας