Τρόποι Βιολογικής Καταπολέμησης Εχθρών και Ασθενειών
Τα τελευταία χρόνια πολλοί καλλιεργητές έχουν στραφεί στη βιολογική καλλιέργεια για την παραγωγή των προϊόντων τους. Αυτό συμβαίνει επειδή έχει αυξηθεί η ζήτηση των βιολογικών προϊόντων και θεωρούνται ποιοτικά καλύτερα. Εκτός από τους επαγγελματίες καλλιεργητές και οι ερασιτέχνες κηπουροί, που έχουν στον κήπο τους μικρούς λαχανόκηπους, προτιμούν να καλλιεργούν με βιολογικές μεθόδους τα φυτά τους ώστε να μην έρχονται σε επαφή με τις επικίνδυνες για την υγεία τους δραστικές ουσίες των αγροχημικών. Η ανάγκη αυτή φέρνει στο προσκήνιο παλιούς παραδοσιακούς και νέους τρόπους βιολογικής καταπολέμησης που κρίνονται απαραίτητοι σε τέτοιες καλλιέργειες.
Στη βιολογική παραγωγή δίνεται έμφαση στην εφαρμογή προληπτικών καλλιεργητικών πρακτικών που παρεμποδίζουν την εμφάνιση ή εξάπλωση εντόμων και ασθενειών στα φυτά ενώ απ’ την άλλη βοηθούν τα φυτά να αναπτυχθούν. Πολλές από αυτές τις πρακτικές ήταν σύνηθες στα παλαιότερα χρόνια και αποτελούσαν μέρος των παραδοσιακών τρόπων που χρησιμοποιούσαν οι αγρότες για να αντιμετωπίζουν τέτοια προβλήματα στις καλλιέργειές τους. Όπως συμβαίνει και με την υγεία του σώματός μας, έτσι και στην περίπτωση των φυτών η πρόληψη παίζει το βασικότερο ρόλο για να είναι μια καλλιέργεια εύρωστη.
Χρησιμοποίηση Υγιούς Πολλαπλασιαστικού Υλικού
Απαραίτητη προϋπόθεση για τη σωστή εγκατάσταση μιας βιολογικής καλλιέργειας είναι η χρησιμοποίηση σπόρων, μοσχευμάτων, φυτών και εμβολίων απαλλαγμένων από ασθένειες, φυτοπαρασιτογόνους εχθρούς και έντομα, ιώσεις και άλλα παθογόνα. Η περίοδος της φύτευσης και όσο το νεαρό φυτάριο είναι ακόμα στα πρώτα στάδια της ανάπτυξής του είναι η πιο ευαίσθητη και κρίσιμη περίοδος στην οποία το φυτό δεν έχει αναπτύξει ακόμα τους δικούς του μηχανισμούς προστασίας και είναι επιρρεπές στα παθογόνα. Έτσι η χρησιμοποίηση πολλαπλασιαστικού υλικού απαλλαγμένο από παθογόνα αυξάνει την πιθανότητα το νεαρό φυτάριο να αναπτυχθεί φυσιολογικά στον κήπο μας. Επίσης πρέπει να αναφέρουμε πως σπόροι και πολλαπλασιαστικό υλικό που προέρχονται από γενετικά τροποποιημένα φυτά δεν είναι αποδεκτά στην βιολογική γεωργία.
Απολύμανση του Εδάφους
Το έδαφος παίζει καθοριστικό ρόλο για τη σωστή ανάπτυξη ενός φυτού. Το ριζικό σύστημα του φυτού από το οποίο απορροφά τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται είναι στο έδαφος. Έτσι, λοιπόν, εκτός από το πολλαπλασιαστικό υλικό, πρέπει να διατηρήσουμε απαλλαγμένο από διάφορα παθογόνα (μύκητες, βακτήρια, έντομα, νηματώδεις, σπόρους ζιζανίων) και το έδαφος ώστε να μην είναι εστία μόλυνσης για τα νεαρά φυτά μας. Η πιο συνηθισμένη μέθοδος απολύμανσης είναι η ηλιοαπολύμανση.
Η χώρα μας είναι μια περιοχή θερμού κλίματος και με την ηλιοαπολύμανση μπορούμε να αξιοποιήσουμε την ηλιακή ενέργεια τους θερινούς μήνες. Η ηλιοαπολύμανση εφαρμόζεται αφού ψιλοχωματίσουμε το έδαφος και το ποτίσουμε, ώστε να έχει αρκετή υγρασία. Στη συνέχεια, το καλύπτουμε με διαφανές πλαστικό, που προμηθευόμαστε από το εμπόριο, για 2 μήνες περίπου (Ιούλιο – Αύγουστο). Οι υψηλές θερμοκρασίες που αναπτύσσονται στο καλυμμένο έδαφος καταστρέφουν ένα ευρύ φάσμα παρασίτων.
Εφαρμογή Εδαφοκάλυψης
Η Εδαφοκάλυψη χρησιμοποιείται κυρίως για την παρεμπόδιση ανάπτυξης ζιζανίων κοντά στη ρίζα των φυτών, ώστε να μην τα ανταγωνίζονται για τα θρεπτικά συστατικά. Το έδαφος καλύπτεται από πλαστικό ναύλον σκούρου χρώματος κατά μήκος της γραμμής φύτευσης και κατά τη μεταφύτευση φυτεύουμε τα νεαρά φυτάρια πάνω σε αυτό στις σωστές αποστάσεις με τρόπο τέτοιο που ο λαιμός του βλαστού τους να περιβάλλεται από το πλαστικό κάλυμμα. Εκτός από τα ζιζάνια, το κάλυμμα αυτό προστατεύει τα φυτά από έντομα τα οποία νυμφώνονται στο έδαφος και από παθογόνα του εδάφους που προσβάλλουν τους ώριμους καρπούς.
Αμειψισπορά
Είναι ένα πρόγραμμα εναλλαγής καλλιεργειών που στόχο έχει να διακόψει τον κύκλο αναπαραγωγής των παθογόνων που προσβάλλουν συγκεκριμένη καλλιέργεια. Με την εναλλαγή της καλλιέργειας, τα παθογόνα και τα έντομα δεν βρίσκουν τις κατάλληλες συνθήκες να αναπτυχθούν και να τραφούν και έτσι μεγάλο μέρος του πληθυσμού τους καταστρέφεται.
Ένας σημαντικός λόγος που πρέπει να κάνουμε αυτές τις αλλαγές είναι το γεγονός ότι τα φυτά, που ανήκουν σε διαφορετικές βοτανικές ομάδες, έχουν ανάγκες διαφορετικές μεταξύ τους και τις περισσότερες φορές συμπληρωματικές. Έτσι μπορούν να ωφεληθούν αμοιβαία, όταν φυτεύονται το ένα μετά το άλλο στο ίδιο χώμα
Φυτά που αναπτύσσονται κυρίως κάτω από τη γη, όπως τα βολβώδη, κατά τη συγκομιδή τους αφήνουν το έδαφος αφράτο. Σ” αυτό το έδαφος καλό είναι να βάλουμε φυτά με βαθύ ριζικό σύστημα, όπως τα ψυχανθή (κουκιά). Τα ψυχανθή ωφελούνται κυρίως από φωσφοροκαλιούχα λίπανση, ενώ συγκεντρώνουν το άζωτο στις ρίζες τους.
Αν φυτέψουμε την επόμενη χρονιά σέλινο, μαρούλια και πατάτες, θα ωφεληθούν αφάνταστα.
Το έδαφος «καταπονείται» από την επανειλημμένη καλλιέργεια μερικών ειδών κηπευτικών, όπως π.χ. το σέλινο, το παντζάρι, το λάχανο, και προσβάλλεται από διαφόρων τύπων παράσιτα.
Για να σταματήσουν αυτές οι μολύνσεις, πρέπει να μην ξανασπείρουμε στο ίδιο έδαφος τα ίδια φυτά για μερικά χρόνια.
Με την πρακτική της εναλλαγής της καλλιέργιας δυσκολεύεται η ανάπτυξη των ζωικών εχθρών και ασθενειών, που δεν βρίσκουν πεδίο για μια συνεχή και ευρεία ανάπτυξη.
Έτσι αποφεύγετε σε μεγάλο βαθμό τα φυτοφάρμακα.
Στους λαχανόκηπους καλλιεργούμε φυτά διαφόρων ομάδων:
α) Κηπευτικά που χρησιμοποιούμε τα φύλλα τους (μαρούλια, λάχανα, σπανάκια).
β) Κηπευτικά για τους βολβούς, κονδύλους, ρίζες (κρεμμύδια, πατάτες, παντζάρια, καρότα κ.λπ.).
γ) Κηπευτικά για τον σπόρο τους. Όλα τα ψυχανθή (φασόλια, μπιζέλια κ.λπ.).
δ) Και κηπευτικά που καλλιεργούνται για τον καρπό τους (ντομάτα, κολοκύθι, μελιτζάνα κ.λπ.). Η καλύτερη διαδοχή των καλλιεργειών είναι:
1ος χρόνος: Κηπευτικά για φύλλα.
2ος χρόνος: Κηπευτικά για τον καρπό, βολβό και ρίζες,
3ος χρόνος: Κηπευτικά για σπόρο.
4ος χρόνος: Για κόνδυλο.
Αν έχετε μεγάλο χώρο, μπορείτε να καλλιεργείτε όλα μαζί τα φυτά αυτά αλλά κάθε φορά θ” αλλάζετε τη θέση που τα καλλιεργείτε ακολουθώντας τη σειρά αυτή.
Επεμβάσεις την κατάλληλη στιγμή
Θα πρέπει ο καλλιεργητής να είναι συνεχώς σε εγρήγορση και να επισκέπτεται και να επεμβαίνει συχνά στη φυτεία του ώστε να διαπιστώσει έγκαιρα την οποιαδήποτε προσβολή. Έτσι προλαμβάνει μια σοβαρή και καταστρεπτική εξάπλωση της προσβολής και έχει τη δυνατότητα να λάβει τα κατάλληλα μέτρα στο σωστό στάδιο.
Γραμμική Φύτευση σε Μεγάλες Αποστάσεις Μεταξύ των Φυτών
Με την αραιή φύτευση εξασφαλίζουμε στα φυτά σωστές συνθήκες φωτισμού για να φωτοσυνθέτουν (χωρίς να σκιάζονται από τα διπλανά), επαρκή θρέψη μιας και δεν υπάρχει ανταγωνισμός, συνθήκες επαρκούς αερισμού ώστε να μην προσβάλλονται από μυκητολογικές ασθένειες και ποσοτική βελτίωση της παραγωγής ανά φυτό. Επίσης, με την γραμμική φύτευση γίνεται πιο εύκολο το βοτάνισμα για την καταπολέμηση των ζιζανίων.
Σωστό Κλάδεμα
Είναι σημαντικό, στην περίπτωση που έχετε έναν οπωρώνα, να κλαδεύεται σωστά τα δέντρα σας ώστε να απομακρύνετε κλάδους ξερούς και προσβεβλημένους από μυκητολογικές ασθένειες. Επίσης το κλάδεμα εξασφαλίζει σωστές συνθήκες φωτισμού και υγρασίας και επαρκή αερισμό στην κόμη του δέντρου ώστε να υπάρχει ισορροπημένη καρποφορία και βλαστική ανάπτυξη. Πολλές φορές και στα ποώδη φυτά χρειάζεται να απομακρύνουμε προσβεβλημένα και ξερά τμήματα.
Εγκατάσταση Εντομοστεγών Διχτυών
Συνήθως σε βιολογικές καλλιέργειες σε θερμοκήπια είναι απαραίτητη η εγκατάσταση κατάλληλου διχτυού στις πόρτες και στα παράθυρα ώστε να παρεμποδίζεται η είσοδος μικρών πτερωτών εντόμων που προκαλούν ζημιές στα φυτά (αφίδες, θρίπες, αλευρώδεις). Τέτοια δίχτυα μπορούν να χρησιμοποιηθούν και σε υπαίθριες καλλιέργειες και βοηθούν αρκετά στο να κρατούν αυτά τα έντομα μακριά από τα φυτά. Μην ξεχνάτε πως τέτοια μικρά έντομα είναι υπεύθυνα για την μόλυνση και διάδοση ιώσεων στα φυτά στα οποία τρέφονται.
Χρωματικές και Κολλητικές Εντομοπαγίδες
Επειδή τα έντομα προσελκύονται από το κίτρινο χρώμα (οι θρίπες από το μπλε), υπάρχουν στην αγορά διάφορες παγίδες κίτρινου και μπλε χρώματος, κυρίως κολλητικές, που σκοπό έχουν αρχικά την παρακολούθηση του πληθυσμού των εντόμων και, σε περίπτωση πυκνής τοποθέτησής τους, την καταπολέμηση των εντόμων σε βιολογικές καλλιέργειες. Χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με φερομόνες και τροφικές παγίδες για προσέλκυση των εντόμων. Πολύ γνωστές είναι οι παγίδες που χρησιμοποιούνται στα ελαιόδεντρα για το Δάκο της Ελιάς.
Συγκαλλιέργεια με Εντομοαπωθητικά Φυτά
Πολλά αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά έχουν την ιδιότητα να απωθούν διάφορα επιβλαβή έντομα και για το σκοπό αυτό η χρησιμοποίησή τους βρίσκει εφαρμογή στη βιολογική γεωργία. Επίσης πολλά από τα φυτά αυτά φιλοξενούν ωφέλημα έντομα και ακάρεα, όπως είναι οι πασχαλίτσες, που παρασιτούν και τρέφονται με επιβλαβή φυτοφάγα έντομα. Τέτοια φυτά φυτεύονται διάσπαρτα ανάμεσα στα φυτά που καλλιεργούνται με συγκεκριμένο τρόπο ανά καλλιέργεια ώστε να μην δρουν ανταγωνιστικά μαζί τους.
Εφαρμογή Βιολογικών Σκευασμάτων
Σε καταστήματα γεωργικών εφοδίων μπορεί κάποιος να βρει σκευάσματα που περιέχουν φυσικές δραστικές ουσίες, όπως είναι η πυρεθρίνη, και άλλα σκευάσματα που περιέχουν εντομοπαρασιτικούς μύκητες και αυγά ή προνύμφες ωφέλιμων εντόμων που παρασιτούν ή και τρέφονται με τα φυτοφάγα επιβλαβή. Η αγορά και χρησιμοποίηση τέτοιων σκευασμάτων θα πρέπει να γίνεται υπό την επίβλεψη και το οργανωτικό πλάνο ενός γεωπόνου για να υπάρχει το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Τα τελευταία χρόνια πολλοί καλλιεργητές έχουν στραφεί στη βιολογική καλλιέργεια για την παραγωγή των προϊόντων τους. Αυτό συμβαίνει επειδή έχει αυξηθεί η ζήτηση των βιολογικών προϊόντων και θεωρούνται ποιοτικά καλύτερα. Εκτός από τους επαγγελματίες καλλιεργητές και οι ερασιτέχνες κηπουροί, που έχουν στον κήπο τους μικρούς λαχανόκηπους, προτιμούν να καλλιεργούν με βιολογικές μεθόδους τα φυτά τους ώστε να μην έρχονται σε επαφή με τις επικίνδυνες για την υγεία τους δραστικές ουσίες των αγροχημικών. Η ανάγκη αυτή φέρνει στο προσκήνιο παλιούς παραδοσιακούς και νέους τρόπους βιολογικής καταπολέμησης που κρίνονται απαραίτητοι σε τέτοιες καλλιέργειες.
Στη βιολογική παραγωγή δίνεται έμφαση στην εφαρμογή προληπτικών καλλιεργητικών πρακτικών που παρεμποδίζουν την εμφάνιση ή εξάπλωση εντόμων και ασθενειών στα φυτά ενώ απ’ την άλλη βοηθούν τα φυτά να αναπτυχθούν. Πολλές από αυτές τις πρακτικές ήταν σύνηθες στα παλαιότερα χρόνια και αποτελούσαν μέρος των παραδοσιακών τρόπων που χρησιμοποιούσαν οι αγρότες για να αντιμετωπίζουν τέτοια προβλήματα στις καλλιέργειές τους. Όπως συμβαίνει και με την υγεία του σώματός μας, έτσι και στην περίπτωση των φυτών η πρόληψη παίζει το βασικότερο ρόλο για να είναι μια καλλιέργεια εύρωστη.
Χρησιμοποίηση Υγιούς Πολλαπλασιαστικού Υλικού
Απαραίτητη προϋπόθεση για τη σωστή εγκατάσταση μιας βιολογικής καλλιέργειας είναι η χρησιμοποίηση σπόρων, μοσχευμάτων, φυτών και εμβολίων απαλλαγμένων από ασθένειες, φυτοπαρασιτογόνους εχθρούς και έντομα, ιώσεις και άλλα παθογόνα. Η περίοδος της φύτευσης και όσο το νεαρό φυτάριο είναι ακόμα στα πρώτα στάδια της ανάπτυξής του είναι η πιο ευαίσθητη και κρίσιμη περίοδος στην οποία το φυτό δεν έχει αναπτύξει ακόμα τους δικούς του μηχανισμούς προστασίας και είναι επιρρεπές στα παθογόνα. Έτσι η χρησιμοποίηση πολλαπλασιαστικού υλικού απαλλαγμένο από παθογόνα αυξάνει την πιθανότητα το νεαρό φυτάριο να αναπτυχθεί φυσιολογικά στον κήπο μας. Επίσης πρέπει να αναφέρουμε πως σπόροι και πολλαπλασιαστικό υλικό που προέρχονται από γενετικά τροποποιημένα φυτά δεν είναι αποδεκτά στην βιολογική γεωργία.
Απολύμανση του Εδάφους
Το έδαφος παίζει καθοριστικό ρόλο για τη σωστή ανάπτυξη ενός φυτού. Το ριζικό σύστημα του φυτού από το οποίο απορροφά τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται είναι στο έδαφος. Έτσι, λοιπόν, εκτός από το πολλαπλασιαστικό υλικό, πρέπει να διατηρήσουμε απαλλαγμένο από διάφορα παθογόνα (μύκητες, βακτήρια, έντομα, νηματώδεις, σπόρους ζιζανίων) και το έδαφος ώστε να μην είναι εστία μόλυνσης για τα νεαρά φυτά μας. Η πιο συνηθισμένη μέθοδος απολύμανσης είναι η ηλιοαπολύμανση.
Εφαρμογή Εδαφοκάλυψης
Αμειψισπορά
Είναι ένα πρόγραμμα εναλλαγής καλλιεργειών που στόχο έχει να διακόψει τον κύκλο αναπαραγωγής των παθογόνων που προσβάλλουν συγκεκριμένη καλλιέργεια. Με την εναλλαγή της καλλιέργειας, τα παθογόνα και τα έντομα δεν βρίσκουν τις κατάλληλες συνθήκες να αναπτυχθούν και να τραφούν και έτσι μεγάλο μέρος του πληθυσμού τους καταστρέφεται.
Ένας σημαντικός λόγος που πρέπει να κάνουμε αυτές τις αλλαγές είναι το γεγονός ότι τα φυτά, που ανήκουν σε διαφορετικές βοτανικές ομάδες, έχουν ανάγκες διαφορετικές μεταξύ τους και τις περισσότερες φορές συμπληρωματικές. Έτσι μπορούν να ωφεληθούν αμοιβαία, όταν φυτεύονται το ένα μετά το άλλο στο ίδιο χώμα
Φυτά που αναπτύσσονται κυρίως κάτω από τη γη, όπως τα βολβώδη, κατά τη συγκομιδή τους αφήνουν το έδαφος αφράτο. Σ” αυτό το έδαφος καλό είναι να βάλουμε φυτά με βαθύ ριζικό σύστημα, όπως τα ψυχανθή (κουκιά). Τα ψυχανθή ωφελούνται κυρίως από φωσφοροκαλιούχα λίπανση, ενώ συγκεντρώνουν το άζωτο στις ρίζες τους.
Αν φυτέψουμε την επόμενη χρονιά σέλινο, μαρούλια και πατάτες, θα ωφεληθούν αφάνταστα.
Το έδαφος «καταπονείται» από την επανειλημμένη καλλιέργεια μερικών ειδών κηπευτικών, όπως π.χ. το σέλινο, το παντζάρι, το λάχανο, και προσβάλλεται από διαφόρων τύπων παράσιτα.
Για να σταματήσουν αυτές οι μολύνσεις, πρέπει να μην ξανασπείρουμε στο ίδιο έδαφος τα ίδια φυτά για μερικά χρόνια.
Με την πρακτική της εναλλαγής της καλλιέργιας δυσκολεύεται η ανάπτυξη των ζωικών εχθρών και ασθενειών, που δεν βρίσκουν πεδίο για μια συνεχή και ευρεία ανάπτυξη.
Έτσι αποφεύγετε σε μεγάλο βαθμό τα φυτοφάρμακα.
Στους λαχανόκηπους καλλιεργούμε φυτά διαφόρων ομάδων:
α) Κηπευτικά που χρησιμοποιούμε τα φύλλα τους (μαρούλια, λάχανα, σπανάκια).
β) Κηπευτικά για τους βολβούς, κονδύλους, ρίζες (κρεμμύδια, πατάτες, παντζάρια, καρότα κ.λπ.).
γ) Κηπευτικά για τον σπόρο τους. Όλα τα ψυχανθή (φασόλια, μπιζέλια κ.λπ.).
δ) Και κηπευτικά που καλλιεργούνται για τον καρπό τους (ντομάτα, κολοκύθι, μελιτζάνα κ.λπ.). Η καλύτερη διαδοχή των καλλιεργειών είναι:
1ος χρόνος: Κηπευτικά για φύλλα.
2ος χρόνος: Κηπευτικά για τον καρπό, βολβό και ρίζες,
3ος χρόνος: Κηπευτικά για σπόρο.
4ος χρόνος: Για κόνδυλο.
Αν έχετε μεγάλο χώρο, μπορείτε να καλλιεργείτε όλα μαζί τα φυτά αυτά αλλά κάθε φορά θ” αλλάζετε τη θέση που τα καλλιεργείτε ακολουθώντας τη σειρά αυτή.
Για τις καλλιέργειες των διαφόρων ομάδων πρέπει να ληφθούν υπόψη και οι κλιματολογικές συνθήκες της περιοχής σας. Θα σας είναι χρήσιμο να σημειώνετε κάθε χρόνο τις ημερομηνίες σποράς και της συγκομιδής, για να κάνετε πιο λειτουργικό και αποτελεσματικό το σχέδιο της αμειψισποράς.
Επεμβάσεις την κατάλληλη στιγμή
Θα πρέπει ο καλλιεργητής να είναι συνεχώς σε εγρήγορση και να επισκέπτεται και να επεμβαίνει συχνά στη φυτεία του ώστε να διαπιστώσει έγκαιρα την οποιαδήποτε προσβολή. Έτσι προλαμβάνει μια σοβαρή και καταστρεπτική εξάπλωση της προσβολής και έχει τη δυνατότητα να λάβει τα κατάλληλα μέτρα στο σωστό στάδιο.
ΜΕΘΟΔΟΙ &ΤΕΧΝΙΚΕΣ
ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗΣ (ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ,
ΧΗΜΙΚΗ, ΔΑΣΟΚΟΜΙΚΗ)
Γραμμική Φύτευση σε Μεγάλες Αποστάσεις Μεταξύ των Φυτών
Με την αραιή φύτευση εξασφαλίζουμε στα φυτά σωστές συνθήκες φωτισμού για να φωτοσυνθέτουν (χωρίς να σκιάζονται από τα διπλανά), επαρκή θρέψη μιας και δεν υπάρχει ανταγωνισμός, συνθήκες επαρκούς αερισμού ώστε να μην προσβάλλονται από μυκητολογικές ασθένειες και ποσοτική βελτίωση της παραγωγής ανά φυτό. Επίσης, με την γραμμική φύτευση γίνεται πιο εύκολο το βοτάνισμα για την καταπολέμηση των ζιζανίων.
Σωστό Κλάδεμα
Εγκατάσταση Εντομοστεγών Διχτυών
Συνήθως σε βιολογικές καλλιέργειες σε θερμοκήπια είναι απαραίτητη η εγκατάσταση κατάλληλου διχτυού στις πόρτες και στα παράθυρα ώστε να παρεμποδίζεται η είσοδος μικρών πτερωτών εντόμων που προκαλούν ζημιές στα φυτά (αφίδες, θρίπες, αλευρώδεις). Τέτοια δίχτυα μπορούν να χρησιμοποιηθούν και σε υπαίθριες καλλιέργειες και βοηθούν αρκετά στο να κρατούν αυτά τα έντομα μακριά από τα φυτά. Μην ξεχνάτε πως τέτοια μικρά έντομα είναι υπεύθυνα για την μόλυνση και διάδοση ιώσεων στα φυτά στα οποία τρέφονται.
Χρωματικές και Κολλητικές Εντομοπαγίδες
Επειδή τα έντομα προσελκύονται από το κίτρινο χρώμα (οι θρίπες από το μπλε), υπάρχουν στην αγορά διάφορες παγίδες κίτρινου και μπλε χρώματος, κυρίως κολλητικές, που σκοπό έχουν αρχικά την παρακολούθηση του πληθυσμού των εντόμων και, σε περίπτωση πυκνής τοποθέτησής τους, την καταπολέμηση των εντόμων σε βιολογικές καλλιέργειες. Χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με φερομόνες και τροφικές παγίδες για προσέλκυση των εντόμων. Πολύ γνωστές είναι οι παγίδες που χρησιμοποιούνται στα ελαιόδεντρα για το Δάκο της Ελιάς.
Συγκαλλιέργεια με Εντομοαπωθητικά Φυτά
Εφαρμογή Βιολογικών Σκευασμάτων
Σε καταστήματα γεωργικών εφοδίων μπορεί κάποιος να βρει σκευάσματα που περιέχουν φυσικές δραστικές ουσίες, όπως είναι η πυρεθρίνη, και άλλα σκευάσματα που περιέχουν εντομοπαρασιτικούς μύκητες και αυγά ή προνύμφες ωφέλιμων εντόμων που παρασιτούν ή και τρέφονται με τα φυτοφάγα επιβλαβή. Η αγορά και χρησιμοποίηση τέτοιων σκευασμάτων θα πρέπει να γίνεται υπό την επίβλεψη και το οργανωτικό πλάνο ενός γεωπόνου για να υπάρχει το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Διάφορες Καλλιεργητικές συμβουλές
Πηγη http://www.pepteg.gr/
Πηγή http://www.minagric.gr/index.php/el/
Πηγή http://www.kiposworld.gr/
Πηγή https://www.youtube.com/
Αγγούρι: Ανάμεσα στα λαχανικά (όπως το αγγούρι και η τομάτα), πολλοί βιοκαλλιεργητές καλλιεργούν αρωματικά φυτά, ώστε να δημιουργούν ένα δυσμενές περιβάλλον για τα έντομα που προσβάλλουν τα φυτά, λόγω του εντομοαπωθητικού αρώματός τους.
Αγκινάρα: Αν πρόκειται να εγκατασταθεί νέα φυτεία, καλό είναι στο αγροτεμάχιο να έχει προηγηθεί καλλιέργεια ψυχανθούς, σιτηρού ή συγκαλλιέργεια και των δύο. Απομάκρυνση και καταστροφή ή κομποστοποίηση των φυτικών υπολειμμάτων της καλλιέργειας, μειώνει αρκετά τον κίνδυνο προσβολής από εχθρούς και ασθένειες την επόμενη καλλιεργητική περίοδο.
Ακτινίδιο: Το ακτινίδιο για να κάνει μεγάλα μεγέθη καρπού πρέπει κατά την άνθηση να υπάρχουν και αρσενικά άνθη, ώστε να γίνει καλή γονιμοποίηση των θηλυκών ανθών. Όσο περισσότερα σποράκια έχει ο καρπός του ακτινιδίου, τόσο μεγαλύτερος θα είναι ο καρπός του. Για το λόγο αυτό, οι βιοκαλιεργητές τοποθετούνε μέσα στην καλλιέργειά τους κυψέλες μελισσών.
Αντίδι: Το αντίδι αναπτύσσεται γρήγορα και γι’ αυτό καλλιεργείται μαζί με άλλα λαχανικά που αναπτύσσονται πιο αργά. Η σπορά γίνεται συνήθως νωρίς την άνοιξη, με ή χωρίς μεταφύτευση. Για να υπάρχουν ώριμα φυτά για συγκομιδή αργά το χειμώνα, η σπορά γίνεται αργά το καλοκαίρι ή νωρίς το φθινόπωρο. Χρειάζονται πλούσιο χώμα, ηλιόλουστη θέση, άφθονο νερό και συχνό σκάλισμα. Κατά το πότισμα χρειάζεται προσοχή, να μη βρέχονται τα φύλλα, γιατί μπορεί να σαπίσουν.
Αρακάς: Ο αρακάς σπέρνεται συνήθως στην αρχή του χειμώνα και συγκομίζεται τέλος άνοιξης - αρχή καλοκαιριού(ανάλογα με τις κλιματολογικές συνθήκες). Η καλλιέργεια του αρακά, αλλά και όλων των ψυχανθών, προηγείται από μία δυναμική καλλιέργεια, καθώς η καλλιέργεια των ψυχανθών δεσμεύει μεγάλες ποσότητες αζώτου στο έδαφος, τις οποίες στη συνέχεια καταναλώνει η δυναμική καλλιέργεια (πχ. τομάτα, καλαμπόκι, κα).
Αχλάδι: Τα αχλάδια, όπως και τα μήλα, αναπτύσσονται καλύτερα στη βιολογική γεωργία σε συγκαλλιέργεια με αρωματικά φυτά και κυρίως με σκόρδα, επειδή με τη μυρωδιά τους απωθούν τα έντομα που μεταφέρουν τις ιώσεις. Για την καλλιέργεια της αχλαδιάς, θα επιλέξουμε περιοχές που παρουσιάζουν λιγότερα προβλήματα στη συγκεκριμένη καλλιέργεια, όπως είναι οι ημιορεινές και οι σχετικά δροσερές περιοχές. Αυτό είναι θεωρείται βασική προϋπόθεση για να προστατέψουμε τα δέντρα μας από την προνύμφη της πεταλούδας της καρπόκαψας, η οποία αποτελεί τον κύριο εχθρό της αχλαδιάς και της μηλιάς.
Βερίκοκο: Το κλειδί στην επιτυχημένη καλλιέργεια του βερίκοκου είναι το σωστό κλάδεμα. Χρειάζονται βέβαια οπωσδήποτε σωστές γεωργικές πρακτικές, όπως επαρκή έκθεση στο ηλιακό φως, καθώς επίσης και πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά έδαφος που στραγγίζεται καλά. Παρά το γεγονός ότι οι βερικοκιές αυτογονιμοποιούνται, είναι πολύ καλό να φυτεύονται μαζί 2 διαφορετικές ποικιλίες βερικοκιάς, που ανθίζουν την ίδια περίοδο.
Γκρέιπφρουτ: Στα ξηρά κλίματα συγκριτικά με τα υγρά, το χρώμα των καρπών είναι πιο έντονο και λαμπερό, η γεύση τους πιο καλή, το μέγεθος μεγαλύτερο και η περιεκτικότητα σε χυμό υψηλότερη. Δεν έχουν ανάγκη σταυρεπικονίασης, αλλά θα προέλθει όφελος στην παραγωγή αν η γύρη μεταφέρεται με τα έντομα από άνθος σε άνθος εντός της ίδιας ποικιλίας.
Καρότο: Σε ένα βιολογικό κήπο το καρότο πρέπει να καλλιεργείται δίπλα στο κρεμμύδι, επειδή το ένα προστατεύει το άλλο από τη διαφορετική μύγα που τα προσβάλλει. Το χώμα στο οποίο θα φυτέψουμε το καρότο, θα πρέπει να είναι πλούσιο, υγιές και να έχει μεγάλη περιεκτικότητα άμμου, ώστε τα καρότα να μεγαλώσουν ανεμπόδιστα.
Καρπούζι: Όλα τα κολοκυνθοειδή, όπως το καρπούζι, πρέπει να καλλιεργούνται στο ίδιο χωράφι μόνο κάθε πέντε χρόνια, λόγω μεταφοράς ασθενειών από τη μια χρονιά στην άλλη. Καλό είναι η άρδευση του καρπουζιού να γίνεται το καλοκαίρι μόνο κατά τη διάρκεια της νύχτας ,ώστε να μη δημιουργούνται εγκαύματα στα φυτά από τον ήλιο με τις σταγόνες που παραμένουν πάνω στα φύλλα.
Κάστανο: Το κάστανο ευδοκιμεί σε υψόμετρο, γι’ αυτό και τα καλύτερα κάστανα προέρχονται από ορεινές περιοχές της Ελλάδας (Πήλιο, Πάικο, Καρπενήσι, Χολομώντας, κ.α.). Η καλλιέργεια της καστανιάς μπορεί να συνδυαστεί με παραγωγή μελιού, παράγοντας βιολογικό μέλι πλούσιο σε φρουκτόζη και ιχνοστοιχεία.
Κεράσι: Όσον αφορά στην καλλιέργεια της κερασιάς, πάντοτε επιλέγουμε δύο συμβατές ποικιλίες, έτσι ώστε να έχουμε τη μέγιστη δυνατή γονιμοποίηση ανθών. Η μύγα της κερασιάς, στη βιολογική γεωργία αντιμετωπίζεται συνήθως με κατάλληλες χρωμοπαγίδες. Η κερασιά υποφέρει από διάφορες μυκητολογικές προσβολές, οπότε στη βιολογική γεωργία καλό θα είναι να επιλέξουμε ένα μέρος, το οποίο δε θα ευνοεί την ανάπτυξή τους, δηλαδή ένα μέρος με αρκετό αέρα και χαμηλά επίπεδα υγρασίας.
Κουνουπίδι: Το κουνουπίδι είναι ένα χειμερινό λαχανικό, το οποίο αν θέλουμε να το προστατεύσουμε από το μαύρισμα το χειμώνα, πρέπει να τοποθετήσουμε ένα κομμένο φύλο του φυτού πάνω στο άσπρο κεφάλι πριν από μια επικείμενη βροχή.
Κρεμμυδάκι φρέσκο: Τα κρεμμύδια ανήκουν στην οικογένεια των λειριωδών - μαζί με τα σκόρδα, τα πράσα και πολλά λουλούδια. Τα περισσότερα λειριώδη δε χρειάζονται μεγάλο χώρο για το ριζικό τους σύστημα, μόλις 10-15 εκ. χώμα είναι αρκετό. Τα κρεμμύδια συνήθως καλλιεργούνται μαζί με άλλα λαχανικά, γεγονός που βοηθάει στην καλύτερη ανάπτυξη τους, αλλά και στην φυτοπροστασία όλου του λαχανόκηπου μας. Η συγκαλλιέργεια λοιπόν του κρεμμυδιού με άλλα λαχανικά εμποδίζει την εξάπλωση βλαβερών εντόμων, λόγω της μυρωδιάς τους και ειδικότερα η γειτνίαση με καρότα διώχνει τη μύγα του καρότου, αλλά και το καρότο διώχνει τη μύγα του κρεμμυδιού. Πολλές φορές για να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον δυσμενές για τα μυζητικά έντομα που προσβάλλουν ακόμα και τα δένδρα μας φυτεύουμε γύρω τους σκόρδα και κρεμμύδια ως φυτοπροστασία.
Λάχανο: Η πιερίδα στα λάχανα (πράσινη κάμπια) καταπολεμάται εύκολα με ένα σκεύασμα που περιέχει τον μικροοργανισμό Bacillus thuringensis. Οι αφίδες που προσβάλλουν τα λάχανα, ειδικά τις ζεστές μέρες του φθινοπώρου, αντιμετωπίζονται στη βιολογική καλλιέργεια με επιτρεπόμενα σκευάσματα, όπως είναι το μαλακό σαπούνι, η βιολογική καταπολέμηση με ωφέλιμα έντομα, ή η χρήση φυσικών εντομοκτόνων με βάση το πύρεθρο.
Λεμόνι: Για την καταπολέμηση των αφίδων στις λεμονιές, μπορεί να χρησιμοποιηθεί διάλυμα πράσινου σαπουνιού και οινοπνεύματος (μπλε) σε αναλογία 2/1 (κουταλιές της σούπας) σε 1 lt νερού, με το οποίο θα κάνουμε 1-2 εφαρμογές ανά εβδομάδα στα προσβεβλημένα φυτά.
Μανιτάρι: Τα εδώδιμα μανιτάρια που καλλιεργούνται, αναπτύσσονται σε σκοτεινούς θαλάμους με κατάλληλες συνθήκες υγρασίας και θερμοκρασίας. Το υπόστρωμα, στο οποίο αναπτύσσονται τα μανιτάρια πρέπει να προέρχεται από υπολείμματα βιολογικών καλλιεργειών, όπως είναι τα άχυρα, οι κορμοί δένδρων κα.
Μανταρίνι: Η επάρκεια σε φώσφορο, η οποία στη βιολογική γεωργία γίνεται με επιτρεπόμενα σκευάσματα, αυξάνει την εκατοστιαία περιεκτικότητα σε χυμό, ενώ μειώνει την οξύτητα των καρπών και έχει μεγάλη σπουδαιότητα για ποικιλίες πορτοκαλιάς και μανταρινιάς που έχουν όξινο χυμό. Η γεύση των καρπών είναι καλύτερη όταν ο καιρός κατά τα τέλη της βλαστικής περιόδου είναι σχετικά ζεστός.
Μαρούλι: Η ιδανική συγκαλλιέργεια για το μαρούλι είναι όλα τα αρωματικά φυτά του κήπου (άνηθος, μαϊντανός, σκόρδο, κρεμμύδι, κ.α.). Το μαρούλι χρειάζεται προστασία από τα σαλιγκάρια. Η προστασία από τα σαλιγκάρια γίνεται στη βιολογική γεωργία με το σκόρπισμα στάχτης, άμμου ή πριονιδιού γύρω από τα απειλούμενα φυτά, γεγονός που δυσκολεύει την πρόσβαση των ζώων.
Μήλο: Τα μήλα υποφέρουν από τις προσβολές μιας πεταλούδας που ονομάζεται καρποκάψα, η οποία τρυπά τον καρπό. Η αντιμετώπισή της είναι αρκετά δύσκολη και γίνεται κυρίως με παγίδες με μικροβιακά σκευάσματα και με άλλες καλλιεργητικές τεχνικές. Μια τεχνική είναι η απομάκρυνση των προσβεβλημένων μήλων από το χωράφι, ώστε να μειώσουμε τον πληθυσμό των εντόμων.
Μπάμια: Η συλλογή του καρπού της μπάμιας γίνεται όταν οι καρποί έχουν μήκος έως 5-6 cm και πάντα με γάντια, καθώς τα χέρια μπορεί να πληγωθούν από το χνούδι της μπάμιας. Καλό είναι να χρησιμοποιούμε ελληνικές ποικιλίες μπάμιας, οι οποίες προσαρμόζονται καλύτερα στο ελληνικό μικροκλίμα.
Μπρόκολο: Το μπρόκολο καλλιεργείται τον χειμώνα, γιατί οι υψηλές θερμοκρασίες (πάνω από 26 βαθμούς) προκαλούν άνθιση του φυτού, με αποτέλεσμα τη μείωση της εμπορικής αξίας. Τα νεαρά φυτά της καλλιέργειας γίνονται τροφή από σαλιγκάρια, τα οποία μπορούμε να αντιμετωπίσουμε με σκόρπισμα στάχτης ή άμμου ή τριμμένου ξύλου γύρω από το φυτό, με αποτέλεσμα να δυσχεραίνεται η μετακίνηση των σαλιγκαριών.
Πατάτα: Η πατάτα προσβάλλεται πολύ συχνά από ένα σκαθάρι (δορυφόρος), το οποίο αντιμετωπίζεται με ένα μικροβιακό σκεύασμα με βάση τον βάκιλο thuringensis v. Tenebrionis, που μπορεί κανείς να βρει εύκολα στην αγορά. Το χωράφι, στο οποίο θα καλλιεργήσουμε την πατάτα πρέπει να είναι πλούσιο και γόνιμο, καθώς ως δυναμική καλλιέργεια απορροφά πολλά θρεπτικά συστατικά από το έδαφος.
Παντζάρι: Για μέγιστα αποτελέσματα, το παντζάρι πρέπει να καλλιεργείται κυρίως μαζί με φασολιές, κρεμμύδια και γογγυλοκράμβη, ενώ θα πρέπει να αποφεύγετε να φυτεύετε το παντζάρι μαζί με πατάτα. Μπορείτε να φυτέψετε τους σπόρους παντζαριού απευθείας στο χώμα. Για καλύτερα όμως αποτελέσματα, καλό είναι να φυτέψετε τους σπόρους πρώτα σε φυτώριο και στη συνέχεια να τα μεταφυτέψετε.
Πιπεριά: Η πιπεριά για να αναπτυχθεί σωστά χρειάζεται σωστή άρδευση και σε αρκετή ποσότητα. Η πιπεριά υποφέρει από την προσβολή μυζητικών εντόμων, τα οποία πολλές φορές μεταφέρουν ιώσεις, με αποτέλεσμα η σοδειά να είναι περιορισμένη. Πρέπει λοιπόν, τέτοιες προσβολές να αντιμετωπίζονται με επιτρεπόμενα μέσα στη βιολογική γεωργία όσο μικρές και αν είναι.
Πορτοκάλι: Οι χαμηλές θερμοκρασίες ευνοούν το χρωματισμό των πορτοκαλιών, κυρίως των αιματόχρωμων (σαγκουίνια), τα οποία σε ζεστά κλίματα δεν κοκκινίζουν ή κοκκινίζουν ελαφρώς. Το χαρακτηριστικό πορτοκαλί χρώμα επίσης, δεν αναπτύσσεται πλήρως σε θερμές περιοχές.
Πράσο: Το πράσο στην εναλλαγή καλλιεργειών επανέρχεται στο ίδιο χωράφι μετά από τρία ή τέσσερα χρόνια. Αν καλλιεργούμε κάθε χρόνο πράσα στο ίδιο μέρος ενδέχεται να προσβληθούν από ασθένειες, τις οποίες δε θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε, με αποτέλεσμα η σοδειά να είναι ελάχιστη.
Ροδάκινο: Η καλλιέργεια της ροδακινιάς πολλές φορές υποφέρει από μυκητολογικές προσβολές, οι οποίες αντιμετωπίζονται στη βιολογική γεωργία με δυο παραδοσιακά σκευάσματα, τον χαλκό και το θειάφι. Ο χαλκός όμως, πρέπει να χρησιμοποιείται με φειδώ, καθώς δημιουργεί φυτοτοξικότητα στα φυτά όταν βρίσκεται σε μεγάλες ποσότητες στο έδαφος.
Ρόδι: Η καλλιέργεια του ροδιού γίνεται μόνο σε κατάλληλες εδαφοκλιματικές συνθήκες και μόνο με τις κατάλληλες για αυτές τις συνθήκες ποικιλίες δένδρων. Οι χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα (-14 βαθμοί) μπορούν να αποβούν μοιραίες για τα φυτά μας. Το έδαφος, όπου καλλιεργούμε τη ροδιά θα πρέπει να επιτρέπει τη δίοδο του νερού, ώστε να έχουμε καλή αποστράγγιση.
Σπανάκι: Στη βιολογική γεωργία, τα παρασκευάσματα που επιτρέπεται η χρήση τους, πρέπει να χρησιμοποιούνται με ορθό και ισόρροπο τρόπο, για να μη δημιουργούνται προβλήματα στο έδαφος, στα υπόγεια νερά και στα ίδια τα φυτά ( πχ υπερβολική χρήση οργανικής κοπριάς). Σε όλα τα φυτά που καταναλώνονται τα φύλλα τους, η αζωτούχος λίπανση πρέπει να γίνεται με σύνεση, γιατί αναπτύσσονται επικίνδυνες ουσίες.
Σπαράγγι: Το σπαράγγι για να αναπτυχθεί σωστά χρειάζεται αμμώδη, αλλά πλούσια σε οργανική ουσία εδάφη, ώστε ο βλαστός του φυτού να εξέρχεται με ευκολία από το έδαφος. Το σπαράγγι νωρίς την άνοιξη σκεπάζεται με μαύρα νάιλον, ώστε να ζεσταθεί γρήγορα το έδαφος και ο βλαστός του σπαραγγιού να εξέρχεται από το χώμα.
Σταφύλι: Η ποιότητα στους οίνους εξαρτάται κυρίως από την ποσότητα που θα παράγει το αμπέλι ανά στρέμμα. Όσο λιγότερα κιλά συγκομίζουμε ανά στρέμμα, τόσο καλύτερο θα γίνει το κρασί μας. Στη βιολογική καλλιέργεια του αμπελιού, χρησιμοποιούμε παραδοσιακά σκευάσματα, όπως είναι ο χαλκός και το θειάφι, τα οποία καλύπτουν πλήρως της μυκητολογικές προσβολές της αμπελοκαλλιέργειας.
Σύκο: Τα δένδρα της συκιάς διακρίνονται σε αρρενοσυκιές με αρσενικά και θηλυκά άνθη και σε ημεροσυκιές με θηλυκά άνθη, των οποίων οι καρποί είναι τα βρώσιμα σύκα. Οι περισσότερες ποικιλίες συκιάς για να καρποφορήσουν, πρέπει να επικονιαστούν από αρσενική συκιά. Η επικονίαση της συκιάς γίνεται με τη βοήθεια μιας μικρής μύγας που ονομάζεται ψήνα.
Τομάτα: Επειδή η τομάτα είναι δυναμική καλλιέργεια, στην εναλλαγή των καλλιεργειών, η οποία είναι υποχρεωτική στη βιολογική γεωργία, θα πρέπει να επανέρχεται στο ίδιο μέρος, μετά από τουλάχιστον τέσσερα χρόνια. Όσο μικρός και αν είναι ο κήπος μας, θα πρέπει να τον χωρίσουμε σε τέσσερα τμήματα, στα οποία κάθε χρόνο θα εφαρμόζουμε διαφορετικό είδος καλλιέργειας (πχ. δυναμικά – ψυχανθή – σιτηρά – αρωματικά). Ο ζωμός τσουκνίδας αποτελεί ένα ιδανικό μέσο λίπανσης για την τομάτα, επειδή περιέχει ασβέστιο, κάλιο, άζωτο και ιχνοστοιχεία, τα οποία αποτελούν βασικά στοιχεία για τη σωστή ανάπτυξη της καλλιέργειας.
Φασολάκια: Τα φασολάκια είναι ψυχανθή φυτά, τα οποία με τη βοήθεια αζωτοβακτηριδίων δεσμεύουν άζωτο από την ατμόσφαιρα. Οι προσβολές από ακάρεα (μικρές αράχνες) στη βιολογική καλλιέργεια αντιμετωπίζονται συχνά μόνο με θειάφι (βρέξιμο ή επίπασης).
Φράουλα: Μια μέθοδος προστασίας των φυτών της φράουλας από το κρύο είναι η κάλυψη τους με άχυρα κατά τις κρύες νύχτες, όταν η θερμοκρασία κατεβαίνει κάτω από το μηδέν. Η φράουλα είναι απαιτητική σε υγρασία στο έδαφος, γεγονός, το οποίο ενισχύει την ανάπτυξη μυκητολογικών προσβολών. Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητη η χρήση της στάγδην άρδευσης.
Αγκινάρα: Αν πρόκειται να εγκατασταθεί νέα φυτεία, καλό είναι στο αγροτεμάχιο να έχει προηγηθεί καλλιέργεια ψυχανθούς, σιτηρού ή συγκαλλιέργεια και των δύο. Απομάκρυνση και καταστροφή ή κομποστοποίηση των φυτικών υπολειμμάτων της καλλιέργειας, μειώνει αρκετά τον κίνδυνο προσβολής από εχθρούς και ασθένειες την επόμενη καλλιεργητική περίοδο.
Ακτινίδιο: Το ακτινίδιο για να κάνει μεγάλα μεγέθη καρπού πρέπει κατά την άνθηση να υπάρχουν και αρσενικά άνθη, ώστε να γίνει καλή γονιμοποίηση των θηλυκών ανθών. Όσο περισσότερα σποράκια έχει ο καρπός του ακτινιδίου, τόσο μεγαλύτερος θα είναι ο καρπός του. Για το λόγο αυτό, οι βιοκαλιεργητές τοποθετούνε μέσα στην καλλιέργειά τους κυψέλες μελισσών.
Αντίδι: Το αντίδι αναπτύσσεται γρήγορα και γι’ αυτό καλλιεργείται μαζί με άλλα λαχανικά που αναπτύσσονται πιο αργά. Η σπορά γίνεται συνήθως νωρίς την άνοιξη, με ή χωρίς μεταφύτευση. Για να υπάρχουν ώριμα φυτά για συγκομιδή αργά το χειμώνα, η σπορά γίνεται αργά το καλοκαίρι ή νωρίς το φθινόπωρο. Χρειάζονται πλούσιο χώμα, ηλιόλουστη θέση, άφθονο νερό και συχνό σκάλισμα. Κατά το πότισμα χρειάζεται προσοχή, να μη βρέχονται τα φύλλα, γιατί μπορεί να σαπίσουν.
Αρακάς: Ο αρακάς σπέρνεται συνήθως στην αρχή του χειμώνα και συγκομίζεται τέλος άνοιξης - αρχή καλοκαιριού(ανάλογα με τις κλιματολογικές συνθήκες). Η καλλιέργεια του αρακά, αλλά και όλων των ψυχανθών, προηγείται από μία δυναμική καλλιέργεια, καθώς η καλλιέργεια των ψυχανθών δεσμεύει μεγάλες ποσότητες αζώτου στο έδαφος, τις οποίες στη συνέχεια καταναλώνει η δυναμική καλλιέργεια (πχ. τομάτα, καλαμπόκι, κα).
Αχλάδι: Τα αχλάδια, όπως και τα μήλα, αναπτύσσονται καλύτερα στη βιολογική γεωργία σε συγκαλλιέργεια με αρωματικά φυτά και κυρίως με σκόρδα, επειδή με τη μυρωδιά τους απωθούν τα έντομα που μεταφέρουν τις ιώσεις. Για την καλλιέργεια της αχλαδιάς, θα επιλέξουμε περιοχές που παρουσιάζουν λιγότερα προβλήματα στη συγκεκριμένη καλλιέργεια, όπως είναι οι ημιορεινές και οι σχετικά δροσερές περιοχές. Αυτό είναι θεωρείται βασική προϋπόθεση για να προστατέψουμε τα δέντρα μας από την προνύμφη της πεταλούδας της καρπόκαψας, η οποία αποτελεί τον κύριο εχθρό της αχλαδιάς και της μηλιάς.
Βερίκοκο: Το κλειδί στην επιτυχημένη καλλιέργεια του βερίκοκου είναι το σωστό κλάδεμα. Χρειάζονται βέβαια οπωσδήποτε σωστές γεωργικές πρακτικές, όπως επαρκή έκθεση στο ηλιακό φως, καθώς επίσης και πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά έδαφος που στραγγίζεται καλά. Παρά το γεγονός ότι οι βερικοκιές αυτογονιμοποιούνται, είναι πολύ καλό να φυτεύονται μαζί 2 διαφορετικές ποικιλίες βερικοκιάς, που ανθίζουν την ίδια περίοδο.
Γκρέιπφρουτ: Στα ξηρά κλίματα συγκριτικά με τα υγρά, το χρώμα των καρπών είναι πιο έντονο και λαμπερό, η γεύση τους πιο καλή, το μέγεθος μεγαλύτερο και η περιεκτικότητα σε χυμό υψηλότερη. Δεν έχουν ανάγκη σταυρεπικονίασης, αλλά θα προέλθει όφελος στην παραγωγή αν η γύρη μεταφέρεται με τα έντομα από άνθος σε άνθος εντός της ίδιας ποικιλίας.
Καρότο: Σε ένα βιολογικό κήπο το καρότο πρέπει να καλλιεργείται δίπλα στο κρεμμύδι, επειδή το ένα προστατεύει το άλλο από τη διαφορετική μύγα που τα προσβάλλει. Το χώμα στο οποίο θα φυτέψουμε το καρότο, θα πρέπει να είναι πλούσιο, υγιές και να έχει μεγάλη περιεκτικότητα άμμου, ώστε τα καρότα να μεγαλώσουν ανεμπόδιστα.
Καρπούζι: Όλα τα κολοκυνθοειδή, όπως το καρπούζι, πρέπει να καλλιεργούνται στο ίδιο χωράφι μόνο κάθε πέντε χρόνια, λόγω μεταφοράς ασθενειών από τη μια χρονιά στην άλλη. Καλό είναι η άρδευση του καρπουζιού να γίνεται το καλοκαίρι μόνο κατά τη διάρκεια της νύχτας ,ώστε να μη δημιουργούνται εγκαύματα στα φυτά από τον ήλιο με τις σταγόνες που παραμένουν πάνω στα φύλλα.
Κάστανο: Το κάστανο ευδοκιμεί σε υψόμετρο, γι’ αυτό και τα καλύτερα κάστανα προέρχονται από ορεινές περιοχές της Ελλάδας (Πήλιο, Πάικο, Καρπενήσι, Χολομώντας, κ.α.). Η καλλιέργεια της καστανιάς μπορεί να συνδυαστεί με παραγωγή μελιού, παράγοντας βιολογικό μέλι πλούσιο σε φρουκτόζη και ιχνοστοιχεία.
Κεράσι: Όσον αφορά στην καλλιέργεια της κερασιάς, πάντοτε επιλέγουμε δύο συμβατές ποικιλίες, έτσι ώστε να έχουμε τη μέγιστη δυνατή γονιμοποίηση ανθών. Η μύγα της κερασιάς, στη βιολογική γεωργία αντιμετωπίζεται συνήθως με κατάλληλες χρωμοπαγίδες. Η κερασιά υποφέρει από διάφορες μυκητολογικές προσβολές, οπότε στη βιολογική γεωργία καλό θα είναι να επιλέξουμε ένα μέρος, το οποίο δε θα ευνοεί την ανάπτυξή τους, δηλαδή ένα μέρος με αρκετό αέρα και χαμηλά επίπεδα υγρασίας.
Κουνουπίδι: Το κουνουπίδι είναι ένα χειμερινό λαχανικό, το οποίο αν θέλουμε να το προστατεύσουμε από το μαύρισμα το χειμώνα, πρέπει να τοποθετήσουμε ένα κομμένο φύλο του φυτού πάνω στο άσπρο κεφάλι πριν από μια επικείμενη βροχή.
Κρεμμυδάκι φρέσκο: Τα κρεμμύδια ανήκουν στην οικογένεια των λειριωδών - μαζί με τα σκόρδα, τα πράσα και πολλά λουλούδια. Τα περισσότερα λειριώδη δε χρειάζονται μεγάλο χώρο για το ριζικό τους σύστημα, μόλις 10-15 εκ. χώμα είναι αρκετό. Τα κρεμμύδια συνήθως καλλιεργούνται μαζί με άλλα λαχανικά, γεγονός που βοηθάει στην καλύτερη ανάπτυξη τους, αλλά και στην φυτοπροστασία όλου του λαχανόκηπου μας. Η συγκαλλιέργεια λοιπόν του κρεμμυδιού με άλλα λαχανικά εμποδίζει την εξάπλωση βλαβερών εντόμων, λόγω της μυρωδιάς τους και ειδικότερα η γειτνίαση με καρότα διώχνει τη μύγα του καρότου, αλλά και το καρότο διώχνει τη μύγα του κρεμμυδιού. Πολλές φορές για να δημιουργήσουμε ένα περιβάλλον δυσμενές για τα μυζητικά έντομα που προσβάλλουν ακόμα και τα δένδρα μας φυτεύουμε γύρω τους σκόρδα και κρεμμύδια ως φυτοπροστασία.
Λάχανο: Η πιερίδα στα λάχανα (πράσινη κάμπια) καταπολεμάται εύκολα με ένα σκεύασμα που περιέχει τον μικροοργανισμό Bacillus thuringensis. Οι αφίδες που προσβάλλουν τα λάχανα, ειδικά τις ζεστές μέρες του φθινοπώρου, αντιμετωπίζονται στη βιολογική καλλιέργεια με επιτρεπόμενα σκευάσματα, όπως είναι το μαλακό σαπούνι, η βιολογική καταπολέμηση με ωφέλιμα έντομα, ή η χρήση φυσικών εντομοκτόνων με βάση το πύρεθρο.
Λεμόνι: Για την καταπολέμηση των αφίδων στις λεμονιές, μπορεί να χρησιμοποιηθεί διάλυμα πράσινου σαπουνιού και οινοπνεύματος (μπλε) σε αναλογία 2/1 (κουταλιές της σούπας) σε 1 lt νερού, με το οποίο θα κάνουμε 1-2 εφαρμογές ανά εβδομάδα στα προσβεβλημένα φυτά.
Μανιτάρι: Τα εδώδιμα μανιτάρια που καλλιεργούνται, αναπτύσσονται σε σκοτεινούς θαλάμους με κατάλληλες συνθήκες υγρασίας και θερμοκρασίας. Το υπόστρωμα, στο οποίο αναπτύσσονται τα μανιτάρια πρέπει να προέρχεται από υπολείμματα βιολογικών καλλιεργειών, όπως είναι τα άχυρα, οι κορμοί δένδρων κα.
Μανταρίνι: Η επάρκεια σε φώσφορο, η οποία στη βιολογική γεωργία γίνεται με επιτρεπόμενα σκευάσματα, αυξάνει την εκατοστιαία περιεκτικότητα σε χυμό, ενώ μειώνει την οξύτητα των καρπών και έχει μεγάλη σπουδαιότητα για ποικιλίες πορτοκαλιάς και μανταρινιάς που έχουν όξινο χυμό. Η γεύση των καρπών είναι καλύτερη όταν ο καιρός κατά τα τέλη της βλαστικής περιόδου είναι σχετικά ζεστός.
Μαρούλι: Η ιδανική συγκαλλιέργεια για το μαρούλι είναι όλα τα αρωματικά φυτά του κήπου (άνηθος, μαϊντανός, σκόρδο, κρεμμύδι, κ.α.). Το μαρούλι χρειάζεται προστασία από τα σαλιγκάρια. Η προστασία από τα σαλιγκάρια γίνεται στη βιολογική γεωργία με το σκόρπισμα στάχτης, άμμου ή πριονιδιού γύρω από τα απειλούμενα φυτά, γεγονός που δυσκολεύει την πρόσβαση των ζώων.
Μήλο: Τα μήλα υποφέρουν από τις προσβολές μιας πεταλούδας που ονομάζεται καρποκάψα, η οποία τρυπά τον καρπό. Η αντιμετώπισή της είναι αρκετά δύσκολη και γίνεται κυρίως με παγίδες με μικροβιακά σκευάσματα και με άλλες καλλιεργητικές τεχνικές. Μια τεχνική είναι η απομάκρυνση των προσβεβλημένων μήλων από το χωράφι, ώστε να μειώσουμε τον πληθυσμό των εντόμων.
Μπάμια: Η συλλογή του καρπού της μπάμιας γίνεται όταν οι καρποί έχουν μήκος έως 5-6 cm και πάντα με γάντια, καθώς τα χέρια μπορεί να πληγωθούν από το χνούδι της μπάμιας. Καλό είναι να χρησιμοποιούμε ελληνικές ποικιλίες μπάμιας, οι οποίες προσαρμόζονται καλύτερα στο ελληνικό μικροκλίμα.
Μπρόκολο: Το μπρόκολο καλλιεργείται τον χειμώνα, γιατί οι υψηλές θερμοκρασίες (πάνω από 26 βαθμούς) προκαλούν άνθιση του φυτού, με αποτέλεσμα τη μείωση της εμπορικής αξίας. Τα νεαρά φυτά της καλλιέργειας γίνονται τροφή από σαλιγκάρια, τα οποία μπορούμε να αντιμετωπίσουμε με σκόρπισμα στάχτης ή άμμου ή τριμμένου ξύλου γύρω από το φυτό, με αποτέλεσμα να δυσχεραίνεται η μετακίνηση των σαλιγκαριών.
Πατάτα: Η πατάτα προσβάλλεται πολύ συχνά από ένα σκαθάρι (δορυφόρος), το οποίο αντιμετωπίζεται με ένα μικροβιακό σκεύασμα με βάση τον βάκιλο thuringensis v. Tenebrionis, που μπορεί κανείς να βρει εύκολα στην αγορά. Το χωράφι, στο οποίο θα καλλιεργήσουμε την πατάτα πρέπει να είναι πλούσιο και γόνιμο, καθώς ως δυναμική καλλιέργεια απορροφά πολλά θρεπτικά συστατικά από το έδαφος.
Παντζάρι: Για μέγιστα αποτελέσματα, το παντζάρι πρέπει να καλλιεργείται κυρίως μαζί με φασολιές, κρεμμύδια και γογγυλοκράμβη, ενώ θα πρέπει να αποφεύγετε να φυτεύετε το παντζάρι μαζί με πατάτα. Μπορείτε να φυτέψετε τους σπόρους παντζαριού απευθείας στο χώμα. Για καλύτερα όμως αποτελέσματα, καλό είναι να φυτέψετε τους σπόρους πρώτα σε φυτώριο και στη συνέχεια να τα μεταφυτέψετε.
Πιπεριά: Η πιπεριά για να αναπτυχθεί σωστά χρειάζεται σωστή άρδευση και σε αρκετή ποσότητα. Η πιπεριά υποφέρει από την προσβολή μυζητικών εντόμων, τα οποία πολλές φορές μεταφέρουν ιώσεις, με αποτέλεσμα η σοδειά να είναι περιορισμένη. Πρέπει λοιπόν, τέτοιες προσβολές να αντιμετωπίζονται με επιτρεπόμενα μέσα στη βιολογική γεωργία όσο μικρές και αν είναι.
Πορτοκάλι: Οι χαμηλές θερμοκρασίες ευνοούν το χρωματισμό των πορτοκαλιών, κυρίως των αιματόχρωμων (σαγκουίνια), τα οποία σε ζεστά κλίματα δεν κοκκινίζουν ή κοκκινίζουν ελαφρώς. Το χαρακτηριστικό πορτοκαλί χρώμα επίσης, δεν αναπτύσσεται πλήρως σε θερμές περιοχές.
Πράσο: Το πράσο στην εναλλαγή καλλιεργειών επανέρχεται στο ίδιο χωράφι μετά από τρία ή τέσσερα χρόνια. Αν καλλιεργούμε κάθε χρόνο πράσα στο ίδιο μέρος ενδέχεται να προσβληθούν από ασθένειες, τις οποίες δε θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε, με αποτέλεσμα η σοδειά να είναι ελάχιστη.
Ροδάκινο: Η καλλιέργεια της ροδακινιάς πολλές φορές υποφέρει από μυκητολογικές προσβολές, οι οποίες αντιμετωπίζονται στη βιολογική γεωργία με δυο παραδοσιακά σκευάσματα, τον χαλκό και το θειάφι. Ο χαλκός όμως, πρέπει να χρησιμοποιείται με φειδώ, καθώς δημιουργεί φυτοτοξικότητα στα φυτά όταν βρίσκεται σε μεγάλες ποσότητες στο έδαφος.
Ρόδι: Η καλλιέργεια του ροδιού γίνεται μόνο σε κατάλληλες εδαφοκλιματικές συνθήκες και μόνο με τις κατάλληλες για αυτές τις συνθήκες ποικιλίες δένδρων. Οι χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα (-14 βαθμοί) μπορούν να αποβούν μοιραίες για τα φυτά μας. Το έδαφος, όπου καλλιεργούμε τη ροδιά θα πρέπει να επιτρέπει τη δίοδο του νερού, ώστε να έχουμε καλή αποστράγγιση.
Σπανάκι: Στη βιολογική γεωργία, τα παρασκευάσματα που επιτρέπεται η χρήση τους, πρέπει να χρησιμοποιούνται με ορθό και ισόρροπο τρόπο, για να μη δημιουργούνται προβλήματα στο έδαφος, στα υπόγεια νερά και στα ίδια τα φυτά ( πχ υπερβολική χρήση οργανικής κοπριάς). Σε όλα τα φυτά που καταναλώνονται τα φύλλα τους, η αζωτούχος λίπανση πρέπει να γίνεται με σύνεση, γιατί αναπτύσσονται επικίνδυνες ουσίες.
Σπαράγγι: Το σπαράγγι για να αναπτυχθεί σωστά χρειάζεται αμμώδη, αλλά πλούσια σε οργανική ουσία εδάφη, ώστε ο βλαστός του φυτού να εξέρχεται με ευκολία από το έδαφος. Το σπαράγγι νωρίς την άνοιξη σκεπάζεται με μαύρα νάιλον, ώστε να ζεσταθεί γρήγορα το έδαφος και ο βλαστός του σπαραγγιού να εξέρχεται από το χώμα.
Σταφύλι: Η ποιότητα στους οίνους εξαρτάται κυρίως από την ποσότητα που θα παράγει το αμπέλι ανά στρέμμα. Όσο λιγότερα κιλά συγκομίζουμε ανά στρέμμα, τόσο καλύτερο θα γίνει το κρασί μας. Στη βιολογική καλλιέργεια του αμπελιού, χρησιμοποιούμε παραδοσιακά σκευάσματα, όπως είναι ο χαλκός και το θειάφι, τα οποία καλύπτουν πλήρως της μυκητολογικές προσβολές της αμπελοκαλλιέργειας.
Σύκο: Τα δένδρα της συκιάς διακρίνονται σε αρρενοσυκιές με αρσενικά και θηλυκά άνθη και σε ημεροσυκιές με θηλυκά άνθη, των οποίων οι καρποί είναι τα βρώσιμα σύκα. Οι περισσότερες ποικιλίες συκιάς για να καρποφορήσουν, πρέπει να επικονιαστούν από αρσενική συκιά. Η επικονίαση της συκιάς γίνεται με τη βοήθεια μιας μικρής μύγας που ονομάζεται ψήνα.
Τομάτα: Επειδή η τομάτα είναι δυναμική καλλιέργεια, στην εναλλαγή των καλλιεργειών, η οποία είναι υποχρεωτική στη βιολογική γεωργία, θα πρέπει να επανέρχεται στο ίδιο μέρος, μετά από τουλάχιστον τέσσερα χρόνια. Όσο μικρός και αν είναι ο κήπος μας, θα πρέπει να τον χωρίσουμε σε τέσσερα τμήματα, στα οποία κάθε χρόνο θα εφαρμόζουμε διαφορετικό είδος καλλιέργειας (πχ. δυναμικά – ψυχανθή – σιτηρά – αρωματικά). Ο ζωμός τσουκνίδας αποτελεί ένα ιδανικό μέσο λίπανσης για την τομάτα, επειδή περιέχει ασβέστιο, κάλιο, άζωτο και ιχνοστοιχεία, τα οποία αποτελούν βασικά στοιχεία για τη σωστή ανάπτυξη της καλλιέργειας.
Φασολάκια: Τα φασολάκια είναι ψυχανθή φυτά, τα οποία με τη βοήθεια αζωτοβακτηριδίων δεσμεύουν άζωτο από την ατμόσφαιρα. Οι προσβολές από ακάρεα (μικρές αράχνες) στη βιολογική καλλιέργεια αντιμετωπίζονται συχνά μόνο με θειάφι (βρέξιμο ή επίπασης).
Φράουλα: Μια μέθοδος προστασίας των φυτών της φράουλας από το κρύο είναι η κάλυψη τους με άχυρα κατά τις κρύες νύχτες, όταν η θερμοκρασία κατεβαίνει κάτω από το μηδέν. Η φράουλα είναι απαιτητική σε υγρασία στο έδαφος, γεγονός, το οποίο ενισχύει την ανάπτυξη μυκητολογικών προσβολών. Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητη η χρήση της στάγδην άρδευσης.
Πηγη http://www.pepteg.gr/
Πηγή http://www.minagric.gr/index.php/el/
Πηγή http://www.kiposworld.gr/
Πηγή https://www.youtube.com/
Tags:
Καλλιέργεια